YARGITAY KARARI
DAİRE : 18. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2006/4274
KARAR NO : 2006/6683
KARAR TARİHİ : 21.09.2006

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Dava dilekçesinde, Kamulaştırma Yasasının 4650 Sayılı Yasayla değişik hükümleri uyarınca, kamulaştırma bedelinin tespiti ve taşınmaz malın idare adına tescili istenilmiştir. Mahkemece davanın kabulüne karar ver1ilmiş, hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.

Y A R G I T A Y K A R A R I

Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
1-2942 Sayılı Kamulaştırma Kanununun 4650 Sayılı Yasayla değişik ll.maddesinin l.fıkrasının (f) bendi hükmü uyarınca tarım arazilerinin olduğu gibi kullanılması halinde sağlayacağı net gelir üzerinden değerlendirilmesinde, değerlendirmeye esas alınan ürünün dekar başına ortalama verimi, üretim gideri ve ortalama kg. satış fiyatı esas alınarak net gelirinin belirlenmesi gerekir.
Somut olayda, taşınmaz üzerindeki mandalina ağaçlarının taşınmaza kapama mandalina bahçesi niteliği verdiğinin kabulünde bir isabetsizlik bulunmamaktadır. Ancak ağaç başına verim hesabı yanıltıcı olabileceği gibi sağlıklı bir şekilde Yargıtay denetimi de mümkün olmayacaktır. Dava konusu taşınmazın kapama mandalina bahçesi olarak değerinin tespitinde yukarıda açıklandığı üzere değerlendirme tarihi itibariyle mandalina ürününün dekar başına ortalama verimi ve üretim giderleri ile kilogram başına ortalama satış fiyatı esas alınması gerekirken ağaç başına verim miktarının taşınmaz üzerindeki ağaç sayısı ile çarpılması suretiyle değeri belirleyen bilirkişi kurulu raporuna itibarla hüküm kurulmuş olması,
2-2942 Sayılı Yasanın 4650 sayılı yasayla değişik 15.maddesinin son fıkrası uyarınca bilirkişilerce yapılan değer tespitinde, idarece belgelerin mahkemeye verildiği gün (dava tarihi) esas tutulur. Buna göre tarım arazisi olan ve kapama mandalina bahçesi kabul edilen dava konusu taşınmazın değerlendirme tarihi 2004 yılı itibariyle mandalina ürününün dekar başına ortalama verimi ve üretim giderleri ile kg. başına toptan satış fiyatlarının esas alınması gerekirken bilirkişilerce düzenlenen raporda, taşınmazın yerinde yapılan inceleme tarihinde 2004 yılı verileri belli olmadığından Söke İlçe Tarım Müdürlüğünden getirtilen 2003 yılına ilişkin verilere göre hesaplama yapıldığı anlaşılmaktadır. Ancak; mahkemenin karar tarihi dikkate alındığında, 2004 yılı resmi verilerinin belirlenmiş olması olasılığı karşısında, mandalina ürününün sözü edilen yıla ilişkin veri cetvellerinin İlçe Tarım Müdürlüğünden getirtilmesinden sonra, bu verilere göre kamulaştırma bedelinin tespiti için bilirkişi kurullarından ek rapor alınması gerektiğinin düşünülmemesi,
3-Bilirkişi kurullarınca kapama mandalina bahçesi olarak değerlendirilen taşınmaza objektif artış verilmekle yetinilmesi gerekirken ayrıca zeytin ağaçlarına da objektif artış verilmesi,
Doğru görülmemiştir.
Mahkemece, mandalina ürününün 2004 yılına ilişkin dekar başına ortalama verim miktarı, üretim gideri ve toptan satış fiyatının ilçe Tarım Müdürlüğünden getirtilmesinden sonra bilirkişi kurullarından ek raporlar alınıp, raporların bozma gereklerine uygunluğu denetlenerek oluşacak sonuca göre bir karar verilmelidir.
Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, 21.09.2006 gününde oybirliğiyle karar verildi.