YARGITAY KARARI
DAİRE : 18. Ceza Dairesi
ESAS NO : 2016/9409
KARAR NO : 2018/16327
KARAR TARİHİ : 03.12.2018

KARAR
Hakaret ve taksirle bir kişinin yaralanmasına neden olma suçlarından sanık …’in, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 125/1, 129/1, 89/1, 62/1 ve 52/2. maddeleri gereğince 500,00 ve 1.500,00 Türk Lirası adlî para cezaları ile cezalandırılmasına, 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 231/5. maddesi gereğince hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına dair Burdur 3. Asliye Ceza Mahkemesinin 14/05/2015 tarihli ve 2014/783 esas, 2015/514 sayılı kararına karşı yapılan itirazın kabulü ile sanık hakkındaki hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına ilişkin kararın kaldırılmasına dair Burdur Ağır Ceza Mahkemesinin 23/06/2015 tarihli ve 2015/457 değişik iş sayılı kararını kapsayan dosya incelendi.
İstem yazısında: “Dosya kapsamına göre, 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 231/5. maddesinde yer alan, “Sanığa yüklenen suçtan dolayı yapılan yargılama sonunda hükmolunan ceza, iki yıl veya daha az süreli hapis veya adlî para cezası ise; mahkemece, hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilebilir. Uzlaşmaya ilişkin hükümler saklıdır. Hükmün açıklanmasının geri bırakılması, kurulan hükmün sanık hakkında bir hukukî sonuç doğurmamasını ifade eder.” şeklindeki düzenleme nazara alındığında, sanık … hakkında, Burdur Sulh Ceza Mahkemesinin 23/11/2011 tarihli ve 2010/555 esas, 2011/1001 sayılı ilamına konu, hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararının, 6545 sayılı Kanun ile 5271 sayılı Kanun’un 231/8. maddesine eklenen “Denetim süresi içinde, kişi hakkında kasıtlı bir suç nedeniyle bir daha hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilemez.” biçimindeki düzenlemeden önce, 09/01/2012 tarihinde kesinleştiği. Burdur Sulh Ceza Mahkemesinin 23/11/2011 tarihli hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı verildiği sırada yeniden suç işleyenlere hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı verilemeyeceğine dair bir düzenleme olmadığı, sonradan yapılan yasal değişikliğin sanık aleyhine yorumlanamayacağı gözetilmeden, itirazın reddi yerine, yazılı şekilde kabulüne karar verilmesinde isabet görülmemiştir.” Denilmektedir.
Hukuksal Değerlendirme:
5271 sayılı CMK’nın 231. maddesinde düzenlenen “hükmün açıklanmasının geri bırakılması” müessesesinin uygulanabilmesi için öncelikle,
– Sanık hakkında kurulan mahkûmiyet hükmünde, hükmolunan cezanın iki yıl veya daha az süreli hapis veya adli para cezasından ibaret olması,
– Suçun CMK’nın 231. maddesinin 14. fıkrasında yazılı suçlardan olmaması,
– Sanığın daha önce kasıtlı bir suçtan mahkûm olmamış bulunması,
– Sanığın hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına itirazının bulunmaması,
Suçun işlenmesiyle mağdurun veya kamunun uğradığı zararın, aynen iade, suçtan önceki hale getirme veya tamamen giderilmesine ilişkin koşulların birlikte gerçekleşmesi gerekmektedir.
Anılan bu objektif koşulların gerçekleşmesi ile birlikte ayrıca “Mahkemece, sanığın kişilik özellikleri ile duruşmadaki tutum ve davranışları göz önünde bulundurularak yeniden suç işlemeyeceği hususunda kanaate varılmasına” ilişkin takdire dayalı subjektif koşulun da gerçekleşmesi halinde “hükmün açıklanmasının geri bırakılması” müessesesinin uygulanması olanağı bulunmaktadır.
Yargıtay Ceza Genel Kurulunun 16/02/2010 tarih ve 4/253-28 sayılı kararında da belirtildiği üzere, sanık hakkında kurulan mahkûmiyet hükmünün hukuki bir sonuç doğurmamasını ifade eden ve doğurduğu sonuçlar itibariyle karma bir özelliğe sahip bulunan hükmün açıklanmasının geri bırakılması kurumu, denetim süresi içinde kasten yeni bir suçun işlenmemesi ve yükümlülüklere uygun davranılması halinde, geri bırakılan hükmün ortadan kaldırılarak kamu davasının 5271 sayılı CMK’nın 223. maddesi uyarınca düşürülmesi sonucunu doğurduğundan, bu niteliğiyle sanık ile devlet arasındaki cezai nitelikteki ilişkiyi sona erdiren düşme nedenlerinden birisini oluşturmaktadır. Koşullu bir düşme nedeni oluşturan “hükmün açıklanmasının geri bırakılması” müessesesi, objektif koşulların (mahkûmiyet, suç niteliği ve ceza miktarı, daha önce kasıtlı bir suçtan mahkûm olmama, sanığın kabulü, zararın giderilmesi) varlığı halinde mahkemece, diğer kişiselleştirme hükümlerinden önce ve re’sen değerlendirilerek, uygulanması yönünde kanaate ulaşıldığı takdirde, hiçbir isteme bağlı olmaksızın öncelikle uygulanmalıdır.
Ayrıca, 5271 sayılı CMK’nın “hükmün açıklanması ve hükmün açıklanmasının geri bırakılması” başlığını taşıyan 231. maddesinin 8. fıkrasında; “Hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararının verilmesi halinde sanık, beş yıl süreyle denetim süresine tâbi tutulur. (Ek cümle: 18/06/2014-6545 S.K./72. md) Denetim süresi içinde, kişi hakkında kasıtlı bir suç nedeniyle bir daha hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilemez. …” hükmü yer almaktadır.
Yukarıda yer verilen kanuni düzenlemeye göre; hakkında hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı verilen sanık, 5 yıl süreyle denetime tabi tutulacak ve bu süre içerisinde kasten yeni bir suç işlemesi halinde yapılacak yargılamada mahkumiyetine karar verildiği takdirde bir daha hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilemeyecektir.
İnceleme konusu somut olayda; sanığın Burdur Sulh Ceza Mahkemesinin 2010/555 Esas, 2011/1001 Karar sayılı hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına ilişkin karar nedeniyle, sanık hakkında hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına dair kararın itiraz mercii tarafından kaldırıldığı anlaşılmaktadır.
Yargılamaya konu olayda suç tarihinin 16/06/2012 olduğu, suç tarihine göre yapılan değerlendirmede 6545 sayılı Kanunun 72. maddesi ile yapılan değişikliğin yürürlük tarihinin 28/06/2014 olduğu, bu suretle suç tarihinden sonra meydana gelen bu değişikliğin 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 7/2. maddesi uyarınca sanık aleyhine sonuç doğuramayacağı, dolayısıyla hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı verilmesine engel bir durumun bulunmadığı anlaşıldığından, itiraz mercii tarafından itirazın reddine karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde itirazın kabulüne karar verilmesi hukuka aykırı bulunmuştur.
Sonuç ve Karar:
Yukarıda açıklanan nedenlerle;
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının düzenlediği tebliğnamedeki düşünce yerinde görüldüğünden,
1-Burdur Ağır Ceza Mahkemesinin 23/06/2015 tarihli ve 2015/457 değişik iş sayılı kararının, CMK’nın 309/3. maddesi uyarınca BOZULMASINA,
2-CMK’nın 309/4-a maddesi gereğince, sonraki işlemlerin mahallinde tamamlanmasına, 03/12/2018 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.