YARGITAY KARARI
DAİRE : 17. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2019/3034
KARAR NO : 2020/8053
KARAR TARİHİ : 03.12.2020
MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi
Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda kararda yazılı nedenlerle davanın kabulüne ilişkin verilen hüküm davalı … Turizm ve Yönetim Hizm. Tic. A.Ş. vekili tarafından süresi içinde temyiz edilmekle, dosya incelendi, gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Asıl ve birleşen davada, davacı vekili; davacıya “Endüstriyel Yangın Sigorta Poliçesi” ile sigortalı Lovolet AVM’ye ait işyerinde, kuvvetli yağışın neden olduğu sel sonucu hasar meydana geldiğini, dere yatağı üzerine kurulan alışveriş merkezinin işletmecisi- maliki ve yapımcısı olan davalıların sel nedeniyle oluşan hasarda kusurlu olduğunu, sigortalı işyerinde tespit edilen hasar bedelini sigortalılarına ödeyip haklarına halef olduklarını belirterek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 259.309,89 TL’nin ödeme tarihinden işleyecek reeskont faiziyle birlikte davalılardan müteselsilen tahsilini talep etmiştir.
Davalılar vekilleri, davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, iddia, savunma, yapılan yargılama ve toplanan delillere göre; asıl ve birleşen davanın kabulü ile 259.309,89 TL tazminatın ödeme tarihi olan 17.08.2012’den işleyecek reeskont faiziyle birlikte davalılardan müteselsilen tahsiline karar verilmiş; hüküm, davalı … Tur. Yön. Hizm. Tic. A.Ş. vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına; davaya konu edilen sel olayının doğuracağı hasarın, alınacak önlemlerle engellenebileceği ve kaçınılmazlık vasfı taşımadığı gözetildiğinde, mücbir sebep olarak değerlendirilemeyecek olmasına; davalı … Tur. Yön. Hizm. Tic. A.Ş. ile diğer davalı … İnşaat San. Tic. A.Ş. arasındaki 22.03.2012 tarihli kira sözleşmesinin kapsamı ve davalı … Tur. A.Ş’nin sigortalı işyerinin de bulunduğu alışveriş merkezindeki çok sayıda işyerini kiraya veren sıfatıyla hareket ettiği dikkate alındığında, diğer davalının ticari temsilcisi olarak hareket ettiğinin kabulünde bir isabetsizlik bulunmamasına; davalı şirketler yanında davaya fer’i müdahil olarak katılan idarelerin davanın tarafı haline gelmemiş olmasına ve davada taraf olmayanlar hakkında hüküm tesis edilemeyecek olmasına göre; davalı … Tur. Yön. Hizm. Tic. A.Ş. vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Dava, işyeri sigorta poliçesi gereği sigortalısına ödeme yapan davacının ödediği bedelin, zarardan sorumlu olduğu iddia edilen davalılardan rücuen tahsili istemine ilişkindir.
Uyap ortamında yapılan araştırmada, … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2014/567E.2015/569 K. sayılı dosyasında aynı olaya ilişkin sel hasarının oluşumunda kusurlu olduğu iddiası ile … Tur. Yön. Hizm. Tic. A.Ş ile … İnşaat San. Tic. A.Ş ve fer’i müdahiller …, … Su ve Kanal İdaresi Genel Müdürlüğü ve … aleyhine dava açıldığı, Mahkemece davanın kabulüne karar verildiği, hükmün davalı … Tur. Yön. Hizm. Tic. A.Ş vekili ile feri müdahil vekili … vekili tarafından temyizi üzerine, Daire’nin 17.02.2020 tarih ve 2018/6215E.-2020/1548K. sayılı ilamı ile bozulduğu, anlaşılmıştır. Söz konusu dosyanın incelenmesinde, … 2. İdare Mahkemesi’nin 2013/39 (2017/785)Esas sayılı dosyasında rücuen tazminat davası açıldığı; İdare Mahkemesi tarafından, sel hasarının oluşumunda … İnşaat A.Ş. ve … Tur. A.Ş. ile birlikte davalı belediyelerin de kusurlu olduğu kabul edilerek, olayda kusuru bulunmayan DSİ Genel Müdürlüğü hakkındaki davanın reddine ve 403.735,19 TL tazminattan belediyelerin sorumluluğuna karar verildiği; kararın temyizi üzerine, Danıştay 8. Dairesi’nin 2015/10280 Esas ve 2016/771 Karar sayılı ilamı ile … 2. İdare Mahkemesi kararının bozulduğu, anlaşılmaktadır.
Yine Uyap ortamında yapılan araştırmada, … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2014/136E.2015/565 K. sayılı dosyasında aynı olaya ilişkin sel hasarının oluşumunda kusurlu olduğu iddiası ile … Tur. Yön. Hizm. Tic. A.Ş ile … İnşaat San. Tic. A.Ş ve fer’i müdahiller …, … Su ve Kanal İdaresi Genel Müdürlüğü ve … aleyhine dava açıldığı, Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü’ne davanın ihbar edildiği, Mahkemece davanın kabulüne karar verildiği, hükmün davalı … Tur. Yön. Hizm. Tic. A.Ş vekili ile feri müdahil vekili … vekili tarafından temyizi üzerine, Daire’nin 23.12.2019 tarih ve 2018/5723E.-2019/12314K. sayılı ilamı ile benzer gerekçelerle bozulduğu, anlaşılmıştır. Bu dosyanın incelenmesinde, … 2. İdare Mahkemesi’nin 2013/271 (2017/770) Esas sayılı dosyasında rücuen tazminat davası açıldığı; İdare Mahkemesi tarafından, sel hasarının oluşumunda … İnşaat A.Ş. ve … Tur. A.Ş. ile birlikte davalı belediyelerin de kusurlu olduğu kabul edilerek, olayda kusuru bulunmayan DSİ Genel Müdürlüğü hakkındaki davanın reddine ve 269.066,74 TL tazminattan belediyelerin sorumluluğuna karar verildiği; kararın temyizi üzerine, Danıştay 8. Dairesi’nin 2015/10276 Esas ve 2016/768 Karar sayılı ilamı ile … 2. İdare Mahkemesi kararının bozulduğu, anlaşılmaktadır.
04.07.2012 tarihinde meydana gelen sel hasarından dolayı başka işyeri sahipleri tarafından zararın meydana geldiği yapıyı inşa eden davalı … İnşaat A.Ş’ye yapım izni veren, yapıyı yeterince denetlemeyen ve hizmet kusuru olduğu iddia edilen idareler (eldeki davada fer’i müdahil olan) aleyhine de idari yargıda dava açıldığı; idareler aleyhine açılan dava hakkında idari yargıda verilen kabul kararının bozulduğu; idari yargıda verilen bozma kararında, yapıya ilişkin yapım izni ile kullanım belgesini veren idarelerin zarardan sorumlu olup olmadıkları ve zarar ile idarelerin eylemi arasında illiyet bağı bulunup bulunmadığına ilişkin araştırmanın yetersiz bulunduğu; sigortalı işyerinin bulunduğu ana yapıyı inşa eden- işleten davalıların, idareler tarafından verilen izin ve onaylara bağlı olarak yapıyı inşa ettiği ve işlettiği dikkate alındığında; idareler yönünden yapılacak illiyet bağına ilişkin araştırmanın, eldeki davanın davalılarının durumunu da etkileyeceği gözetilip, idari yargıda süren davanın sonuçlanmasının beklenmesi, orada yapılacak tespitler ve verilecek karar dikkate alınmak suretiyle, davalıların hukuki durumlarının takdir edilmesi ve oluşacak sonuca göre karar verilmesi gerekmektedir.
Danıştay 8. Dairesi’nin bozma ilamları incelendiğinde; davacıya sigortalı işyerinin işyeri açma ruhsatları ile yapı kullanım izin belgesi ve imar hukukuna ilişkin yapı ruhsatlarının araştırılması; anılan izin ve ruhsatların bulunması halinde dere yatağı üzerine kurulan alışveriş merkezinin yapımı açısından kusurlu olan diğer idarelerin de tespitiyle, davalı idarelerin kusur oranlarında zarardan sorumlu tutulmasının gerektiği; ayrıca, oransal olarak kusur belirlemesi yapan bir rapor bulunmadığı halde, kusur oranları yönünden re’sen belirleme yapılıp davalı idarelerin zarardan sorumlu tutulmasıyla hüküm tesisinin hatalı olduğuna hükmedildiği görülmektedir. Danıştay tarafından verilen bozma kararından sonra, … 2. İdare Mahkemesi’nin 2017/785 E. ve 2017/770 Esas sayılı dosyası üzerinden yargılamaya devam edildiği ve dosyaların derdest olduğu da dosya kapsamından anlaşılmaktadır.
Temyize konu edilen davada mahkeme tarafından, dere yatağı üzerine izin ve projelerine aykırı biçimde alışveriş merkezini inşa eden davalı … İnşaat A.Ş. ile bu davalının ticari temsilcisi ve işyerlerini kiraya veren diğer davalı … Tur. A.Ş’nin oluşan zarardan müteselsilen sorumlu oldukları kabul edilerek, davaya konu edilen zararın tamamından davalıların sorumlu olduğuna hükmedilmiştir.
Mahkemece yapılacak iş, … 2. İdare Mahkemesi’nin 2017/770E. sayılı ve … 2. İdare Mahkemesi’nin 2017/785E. sayılı dava dosyalarının, idareler yönünden yapılacak illiyet bağına ilişkin araştırmanın, eldeki davanın davalılarının durumunu da etkileyeceği gözetilip, idari yargıda süren davaların sonuçlanmasının beklenmesi, orada yapılacak tespitler ve verilecek kararlar dikkate alınmak suretiyle, davalıların hukuki durumlarının takdir edilmesi ve oluşacak sonuca göre karar verilmesi gerekirken, eksik incelemeyle, yazılı şekilde hüküm tesisi doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle, davalı … Tur. Yön. Hizm. Tic. A.Ş. vekilinin sair temyiz itirazlarının REDDİNE; (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle, davalı … Tur. Yön. Hizm. Tic. A.Ş. vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalı … Tur. Yön. Hizm. Tic. A.Ş.’ye geri verilmesine 19/11/2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.