YARGITAY KARARI
DAİRE : 17. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2018/856
KARAR NO : 2018/8526
KARAR TARİHİ : 03.10.2018
MAHKEMESİ : Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki trafik kazasından kaynaklanan maddi tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne dair verilen hükmün süresi içinde davalı …Ş. vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:
– K A R A R –
Davacı vekili; 14/09/2010 günü davacının yolcu olarak bulunduğu araç ile sürücüsü tespit edilemeyen aracın çarpışması neticesinde davacı yolcu …’in yaralanarak iş ve güç kaybına uğradığını, kazaya karışan araçların ZMSS poliçelerinin tespit edilemediğini belirterek fazlaya ilişkin talep ve dava hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 8.000,00 TL’nin kaza tarihinden itibaren işleyecek ticari faiz ile birlikte müştereken ve müteselsilen davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Birleşen davada; karşı aracın ZMSS poliçesini düzenleyen davalı … şirketinin sonradan tespit edildiğini belirterek fazlaya ilişkin talep ve dava hakları saklı kalmak kaydıyla 146.092,39 TL’nin müştereken ve müteselsilen davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı … vekili; karşı aracın kaza tarihini kapsayan mecburi mali mesuliyet poliçesi bulunması nedeniyle
talebin Ergo Sigorta A.Ş.’ne yönlendirilmesi gerektiğini, kurumun sorumluluğunun kaza tarihi itibariyle ZMMS teminat limiti ve kusur oranıyla sınırlı olduğunu belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkemece, … plakalı karşı aracın Ergo Sigorta A.Ş.’nce kaza tarihini kapsar şekilde sigortalanmış bulunduğunun … tarafından bildirildiği, Ergo Sigorta A.Ş.’ne yazılan müzekkereler ile ilgili poliçenin gönderilmesi istenilmesine rağmen davaya cevap verilmediği gibi hasar dosyasının da gönderilmediği, davacının … plakalı motosiklette yolcu olarak seyahat ettiği hususunda soruşturma dosyası içerisinde bulunan bilgi belge ve beyanlar doğrultusunda herhangi bir ihtilaf bulunmadığından kusursuzluk durumunun esas alındığı gerekçeleriyle kazaya karışan araç sürücülerinin kusur durumunu tespit eden bir rapor aldırılmaksızın esas dava yönünden davacının talebinin reddine, birleşen dava yönünden açılan davanın kabulü ile 146.096,39 TL tazminatın dava tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte birleşen davalı …Ş.’nden müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine karar verilmiş; hüküm davalı …Ş. vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dava, trafik kazasından kaynaklanan cismani zarar nedeniyle maddi tazminat istemine ilişkindir.
Yargılamanın sağlıklı bir biçimde sürdürülebilmesi iddia ve savunma ile ilgili delillerin eksiksiz toplanıp tartışılabilmesi davanın süratle sonuçlandırılabilmesi, öncelikle tarafların yargılama gününden haberdar edilmesi ile mümkündür. Kişinin, hangi yargı merciinde duruşmasının bulunduğunu, hakkındaki iddia ve isnatların nelerden ibaret olduğunu bilebilmesi, usulüne uygun olarak tebligat yapılması ile sağlanabilir. 1982 Anayasasının 36. maddesi ve HUMK’nın 73. maddesi (6100 sayılı HMK m. 27) uyarınca çok açık bir şekilde vurgulanan temel kurala göre, mahkeme tarafları dinlemeden, onları iddia ve savunmalarını bildirmeleri için usulüne uygun olarak davet etmeden hükmünü veremez.
Somut olayda, birleşen dava dosyası davalısı sigorta şirketi vekiline dava dilekçesi, 2012/372 E. – 2014/166 K. sayılı dosyasına sunulan bilirkişi hesap raporu ve davacının maluliyet oranını tespit raporu usulüne uygun şekilde tebliğ edilmemiştir.
Bu durumda mahkemece davalı tarafa usule uygun şekilde dava dilekçesi ve raporların tebliği ile savunma hakkı verilmesi, delillerinin toplanması ve sonucuna göre karar
verilmesi gerekirken yazılı olduğu biçimde yargılamaya devam edilerek hüküm kurulması savunma hakkının kısıtlanmasına yönelik esaslı usul hatası olduğundan hükmün bozulması gerekmiştir.
2-Kabule göre, somut olayda davacı vekili tarafından davacının yolcu olarak bulunduğu aracın zorunlu mali mesuliyet sigortası bulunmadığı gerekçesiyle motorsiklet sürücüsünün sorumluluğundan bahisle davalı … aleyhinde, daha sonra karşı araca ait ZMSS poliçesinin olduğunun tespit edilmesi ile karşı araç sürücüsünün sorumluluğu nedeniyle Ergo Sigorta A.Ş.’ne karşı birleşen dava açılmıştır.
2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununun 85. maddesi işletenin ve araç işleticisinin bağlı olduğu teşebbüs sahibinin hukuki sorumluluğunu şu şekilde düzenlemiştir: “Bir motorlu aracın işletilmesi bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına yahut bir şeyin zarara uğramasına sebep olursa, motorlu aracın bir teşebbüsün ünvanı veya işletme adı altında veya bu teşebbüs tarafından kesilen biletle işletilmesi halinde, motorlu aracın işleteni ve bağlı olduğu teşebbüsün sahibi, doğan zarardan müştereken ve müteselsilen sorumlu olurlar.” Davalı … şirketi de işletenin ilgili kanun gereğince sorumlu olduğu hallerde sigortalının kusuru oranında ve teminat limiti dahilinde sorumlu olur.
Yerel Mahkemece yapılan yargılamada, davacı yolcunun yaralanmasına iki aracın kazaya karışması sebep olmasına rağmen, araçların kusur oranlarını gösterir kusur raporu alınmaksızın, Ergo Sigorta A.Ş.’ne sigortalı araç sürücüsü %100 kusurluymuş gibi kabul edilerek tebliğ edilmeyen maluliyet ve hesap bilirkişi raporuna göre hüküm kurulmuştur.
Davalı … şirketi K.T.K. md.85’de belirtildiği üzere sigortalısı aracın sürücüsünün kusuru oranında sorumludur. Bu nedenle mahkemece yargılama sırasında kazaya karışan araçların kusur oranlarını gösterir bilirkişi raporu alınmadan, yetersiz gerekçe ile davanın … yönünden reddine, Ergo Sigorta A.Ş. yönünden kabulüne karar verilmesi doğru olmayıp bozmayı gerektirmiştir.
3-Bozma neden ve şekline göre, davalı … şirketi vekilinin temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine gerek görülmemiştir.
SONUÇ:Yukarıda (1) ve (2) numaralı bentlerde açıklanan nedenlerle hükmün BOZULMASINA, (3) numaralı bentte açıklanan nedenlerle Ergo Sigorta A.Ş. vekilinin temyiz itirazlarının
şimdilik incelenmesine yer olmadığına, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalı …Ş.’ye geri verilmesine 03/10/2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.