YARGITAY KARARI
DAİRE : 17. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2018/5318
KARAR NO : 2019/4713
KARAR TARİHİ : 15.04.2019
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki, trafik kazası sonucu oluşan cismani zarar nedeniyle maddi ve manevi tazminat davası üzerine yapılan yargılama sonunda, kararda yazılı nedenlerle, davanın kısmen kabulüne ilişkin verilen hüküm, davacılar vekili, davalı … vekili ve davalı …. Alüminyum Metal San. Tic. A.Ş. vekili tarafından süresi içinde temyiz edilmekle, dosya incelendi, gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Davacılar vekili, davalıların işleteni, sürücüsü ve trafik sigortacısı olduğu aracın, davacı …’in idaresindeki araca çarpmasıyla oluşan kazada tüm davacıların yaralandığını, davacı …’in işgücü kaybına uğradığını ve aracının kullanılamaz hale geldiğini, tüm davacıların manevi zarara uğradıklarını belirterek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 2.000,00 TL. maddi ve toplam 95.000,00 TL. manevi tazminatın kaza tarihinden işleyecek yasal faiziyle birlikte davalılardan müteselsilen tahsilini talep etmiş; 26.03.2014 tarihli ıslah dilekçesiyle, maddi tazminat taleplerini davacı … için 140.098,72 TL’ye, …için toplam 2.787,75 TL’ye yükseltmiştir.
Davalı …Alüminyum Metal San. Tic. A.Ş. vekili, kazaya karışan davalı aracının, kazadan önce dava dışı komisyoncu …’e satılması için teslim edildiğini, bu kişinin oğlu olan sürücü tarafından kazanın yapıldığını, araç işleteni sıfatı bulunmayan davalının zarardan sorumlu olmadığını belirterek davanın reddini savunmuştur.
Diğer davalılar vekilleri, ayrı ayrı davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, iddia, savunma, yapılan yargılama ve toplanan delillere göre; davalı … hakkındaki davanın husumetten reddine; diğer davalılar hakkındaki davanın kısmen kabulü ile davacı … için 29.322,39 TL. sürekli işgücü kaybı, 1.025,83 TL. geçici işgöremezlik ve 2.000,00 TL. araç hasar bedeli olmak üzere toplam 32.348,22 TL. maddi tazminat ile 10.000,00 TL. manevi tazminatın; davacı … ve Sinan için 5.000,00’er TL. ile… için 1.000,00’er TL. manevi tazminatın kaza tarihinden işleyecek yasal faiziyle birlikte sigorta şirketi dışındaki davalılardan müteselsilen tahsiline, davacıların bakım giderine ilişkin maddi tazminat isteminin ve fazlaya ilişkin manevi tazminat isteminin reddine karar verilmiş; hüküm, davacılar vekili, davalı … vekili ve davalı … Alüminyum Metal San. Tic. A.Ş. vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Davalı … vekili ve davalı … Alüminyum Metal San. Tic. A.Ş. vekilinin, davacılar … lehine hükmedilen manevi tazminatlara ilişkin temyiz talebi yönünden; 6100 sayılı HMK’nun geçici 3. maddesi delaletiyle mülga 1086 Sayılı HUMK’nun 427. maddesinde öngörülen temyiz kesinlik sınırı 01.01.2014 tarihinden itibaren 1.890,00 TL’ye çıkarılmıştır.
İhtiyari dava arkadaşı olan davacılar Davut ve Hüseyin lehine hükmedilen manevi tazminatlara ilişkin karar, anılan tarihten sonra verildiğinden kesin niteliktedir. Kesin olan kararların temyiz istemleri hakkında mahkemece karar verilebileceği gibi 1.6.1990 gün 3/4 sayılı YİBK uyarınca Yargıtay’ca da karar verilebileceğinden, davalılar vekillerinin temyiz isteminin, bu yönden reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde, dayanılan delillerin tartışılıp değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına; 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 3, 20/d ve 85 vd. maddeleri gereği, araç maliki olan davalı … Alüminyum Metal San. Tic. A.Ş’nin araç işleteni olarak zarardan sorumlu olduğuna ilişkin mahkeme kabulünde bir isabetsizlik bulunmamasına; dava dilekçesinde talep edilmeyen bakıcı giderinin, ıslah yoluyla eldeki davada istenilmesi mümkün olmadığından, bu istemin reddine karar verilmesinin yerinde görülmesine; davacı … için maddi tazminatın hesaplanması konusunda, Dairemiz’in yerleşik uygulamaları ile kabul edilen esaslara göre hesap yapan uzman
bilirkişi raporunun hükme esas alınmasında bir usulsüzlük bulunmamasına; davacılar ….için manevi tazminatın takdirinde TBK’nun 56. maddesindeki (eski BK md. 47) özel haller dikkate alınarak hak ve nasafet kuralları çerçevesinde hüküm kurulmuş olmasına göre; davalı … vekili, davalı … Alüminyum Metal San. Tic. A.Ş. vekili ve davacılar vekilinin aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
3-Dava, trafik kazası sonucu oluşan cismani zarar nedeniyle, işgöremezlik tazminatı ve manevi tazminat istemine ilişkindir.
Haksız fiil sonucu çalışma gücü kaybının olduğu iddiası ve buna yönelik bir talebin bulunması halinde, zararın kapsamının belirlenmesi açısından maluliyetin varlığı ve oranının doğru biçimde belirlenmesi gerekmektedir. Sözkonusu belirlemenin ise, Adli Tıp Kurumu İhtisas Dairesi ya da üniversitelerin adli tıp bölüm başkanlıklarının, çalışma gücü kaybı olduğu iddia edilen kişide bulunan şikayetler dikkate alınarak oluşturulacak uzman doktor heyetinden, haksız fiilin gerçekleştiği tarihte yürürlükte olan Sosyal Sigortalar Sağlık İşlemleri Tüzüğü veya Çalışma Gücü ve Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Oranı Tespit İşlemleri Yönetmeliği hükümleri dikkate alınarak yapılması gerekmektedir.
Somut olayda; kaza neticesinde davacı …’in maruz kaldığı yaralanmaya ilişkin olarak alınan, adli tıp uzmanı bilirkişinin 18.10.2012 tarihli rapor mahkemece benimsenmiş olup bu raporda, davacının kaza nedeniyle oluşan maluliyeti % 26 olarak belirlenmiştir. Ne var ki, anılan bu raporda, yukarıda ifade olunan ve kaza tarihi itibariyle yürürlükte bulunan mevzuata uygun olarak maluliyet değerlendirmesinin yapılmadığı, rapor tanziminde Çalışma Gücü ve Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Oranı Tespit İşlemleri Yönetmeliği hükümlerine göre belirleme yapılmadığı görülmektedir. Bu yönüyle, maluliyet oranı tespitine ilişkin bu rapor, hükme esas almaya elverişli olmadığından, maluliyetin belirlenmesi konusunda mahkemece yapılan araştırma yetersizdir.
Bu durum karşısında mahkemece; kazayla ilgili eksik kalan tedavi evrakları celbedildikten sonra, yukarıda belirtilen açıklamalar ışığında ve olay tarihi itibariyle yürürlükte bulunan Çalışma Gücü ve Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Oranı Tespit İşlemleri Yönetmeliği ölçülerine göre, uzman bilirkişi heyetinden ayrıntılı, gerekçeli ve denetime elverişli rapor alınması; davacının maluliyet oranında
değişiklik olması halinde, maddi tazminat için aktüer bilirkişiden ek rapor alınıp sonucuna göre karar verilmesi gerekirken, eksik incelemeyle, yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiştir.
4-6098 sayılı TBK’nun 56. (BK’nun 47.) maddesi hükmüne göre, hakimin özel halleri göz önünde tutarak manevi zarar adı ile hak sahibine verilmesine karar vereceği bir para tutarı adalete uygun olmalıdır. Manevi tazminat, zarara uğrayanda, manevi huzuru gerçekleştirecek ve tazminata benzer bir fonksiyonu da olan özgün bir nitelik taşır. Manevi tazminat bir ceza olmadığı gibi, mamelek hukukuna ilişkin zararın karşılanmasını da amaç edinmemiştir. Zarar görenin zenginleşmemesi, zarar sorumlusunun da fakirleşmemesi gerekmektedir. Takdir edilecek miktar, mevcut halde elde edilmek istenen tatmin duygusunun etkisine ulaşmak için gerekli olan kadar olmalıdır. 22.6.1976 günlü ve 7/7 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı’nın gerekçesinde takdir edilecek manevi tazminatın tutarını etkileyecek özel hal ve şartlar açıkça gösterilmiştir. Bunlar her olaya göre değişebileceğinden, hakim bu konuda takdir hakkını kullanır iken ona etkili olan nedenleri de karar yerinde objektif ölçülere göre isabetli bir biçimde göstermelidir.
O halde mahkemece; meydana gelen trafik kazası sonucu, davacılar…’ın cismani zarara uğraması nedeniyle duydukları acı ve elemin kısmen de olsa giderilmesi amacıyla; tarafların sosyal ve ekonomik durumları, davacı …’ın kazada kafa kubbe kemiği kırığı ve …’ın da tibia kırığı oluşacak biçimde yaralandığı, kazada davalı sürücünün tam kusurlu olduğu hususları gözönünde tutularak, olay tarihindeki paranın alım gücüne uygun düşen, davacı … ve …. için hak ve nasafet kuralları çerçevesinde daha yüksek manevi tazminata hükmedilmesi gerekirken, somut olay ile bağdaşmayan, bir miktar düşük manevi tazminata hükmedilmesi uygun görülmemiştir.
5-Bozma ilamının kapsam ve şekli, davacı …’in maluliyet oranının değişme ihtimali dikkate alındığında, adı geçen davacı için hükmedilen manevi tazminata ilişkin temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik gerek görülmemiştir.
SONUÇ : Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle, davalı … vekili ve davalı … Alüminyum Metal San. Tic. A.Ş. vekilinin temyiz isteminin, mahkeme hükmünün belirtilen yönlerden kesin olması nedeniyle REDDİNE; (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle, davalı … vekili ve
davalı … Alüminyum Metal San. Tic. A.Ş. vekili ile davacılar vekilinin sair temyiz itirazlarının REDDİNE; hükmün, (3) nolu bentte açıklanan nedenlerle, davalı … ile davalı … Alüminyum Metal San. Tic. A.Ş. yararına ve (4) nolu bentte açıklanan nedenlerle, davacı … ile … yararına BOZULMASINA; (5) nolu bentte açıklanan nedenlerle, taraf vekillerinin anılan bent kapsamındaki temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davacılar ile davalılar … ve … Alüminyum Metal San. Tic. A.Ş.’ye geri verilmesine 15/04/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.