YARGITAY KARARI
DAİRE : 17. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2018/1400
KARAR NO : 2018/11607
KARAR TARİHİ : 03.12.2018
MAHKEMESİ : Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki trafik kazasından kaynaklanan maddi ve manevi tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne dair verilen hükmün süresi içinde davalı Liberty Sigorta AŞ. vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Davacılar vekili; 11.10.2012 tarihinde, davalıların sürücüsü ve ZMSS poliçesi ile sigortacısı olduğu aracın, müvekkillerinin murisi …’ın sevk ve idaresindeki araca tam kusurlu şekilde çarpması sonucu …’ın vefat ettiğini, müvekkillerinin maddi ve manevi zarar gördüklerini belirterek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla davacı eş için 10.000,00 TL maddi tazminatın her iki davalıdan sigorta şirketi yönünden dava, sürücü yönünden kaza tarihinden işleyecek avans faiziyle, davacı eş için 30.000,00 TL, davacı çocukların her biri için 10.000,00’er TL’den toplam 70.000,00.TL olmak üzere 100.000,00.TL manevi tazminatın kaza tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalılardan müşterek ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep etmiş, 19.08.2014 tarihinde eş için maddi talebini 24.150,40.TL’ye yükseltmiştir.
Davalı Liberty Sigorta AŞ. vekili; davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı …, davaya cevap vermemiştir.
Mahkemece iddia, savunma, toplanan delillere ve benimsenen bilirkişi raporuna göre, davanın kısmen kabulü ile 24.150,40.TL maddi tazminatın olay tarihinden itibaren (sigorta şirketi açısından dava tarihinden itibaren) işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan (sigorta şirketi açısından poliçe limitleri ile sınırlı olmak üzere) müştereken ve müteselsilen tahsiline; eş için 20.000,00.TL, çocukların her biri için 5.00,00’er TL’den 35.000,00.TL manevi tazminatın olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı …’dan tahsiline karar verilmiş; hüküm, davalı Liberty Sigorta AŞ.vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp değerlendirilmesinde ve özellikle, oluşa uygun olarak düzenlenen uzman bilirkişi raporunda belirtilen maddi tazminata ilişkin hesaplamanın (aşağıda (2) nolu bentte belirtilen hususlar dışında) hükme esas alınmasında bir usulsüzlük bulunmamasına göre, davalı Liberty Sigorta AŞ. vekilinin aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında bulunan ve yerinde görülmeyen sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Dava, trafik kazasından kaynaklanan ölüm nedeniyle maddi ve manevi tazminat istemine ilişkindir.
Çalışma hayatının aktif çalışma dönemi ve emeklilik dönemi olan pasif devre olarak ayrılması ve özel yasalarında çalışma süreleri ayrık olarak belirtilmemiş (asker, polis vb. gibi) kişiler yönünden 60 yaşın aktif çalışma devresini, bakiye yaşam süresi varsa bu sürenin de pasif çalışma dönemini oluşturduğu, tazminatın hesabında pasif devrede de zararın oluşacağı ve bu zararın asgari ücret düzeyinde bir zarar olacağının kabulünün gerektiği Dairemizin yerleşmiş içtihatlarındandır.
Pasif devre zararının hesaplanması sırasında esas alınan ücret, bir çalışmanın karşılığı değil, ekonomik bir değer taşıyan yaşamsal faaliyetlerin sürdürülmesinin karşılığıdır. Hal böyle olunca da ücretle fiilen çalışanlara uygulanmak için getirilen asgari geçim indiriminin ücretli bir çalışmanın söz konusu olmadığı pasif dönem (devre) zararının hesaplanmasında dikkate alınamayacağı açıktır. Zira asgari geçim indirimi ücretin eki olmadığından, tazminat alacaklarının hesaplanmasında esas ücrete dahil edilemez.
Mahkemece hükme esas alınan hesap bilirkişi raporunda pasif dönemde asgari geçim indirimi uygulanmış asgari ücret
esas alınarak hesaplanmıştır. Pasif dönem zararının asgari geçim indirimi olmaksızın asgari ücret üzerinden hesaplanması gerektiğinden, mahkemece aynı bilirkişiden bu yönde ek rapor alınarak sonucuna göre karar verilmesi gerektiğinin gözetilmemesi doğru görülmemiştir.
3-Davalı Liberty Sigorta vekilince temyiz nedeni olarak, davacılara Alman Rant Kurumu tarafından yapılan ödemenin rücuen tahsili için aleyhlerine ….İcra Müdürlüğü’nün … E.sayılı dosyasında takip başlatılması ve rücuya tabi ödeme dikkate alınmadan karar verilmesi gösterilmiş, dosya içerisine getirtilen …İcra Müdürlüğü’nün 2014/1109 E.sayılı dosyası suretinin incelenmesinde, alacaklı SGK tarafından borçlu Liberty Sigorta aleyhine 103.456,23 TL asıl alacağın tahsilini teminen 20.01.2014 tarihinde ilamsız takip başlatıldığı, borçlunun itirazı nedeniyle … İş Mahkemesinin … E.sayılı dosyasında görülen itirazın iptali davasında 26.12.2017 tarihinde borçlunun itirazının iptaline karar verildiği, borçlu tarafından istinaf yoluna gidilmesine karşın kararın kesinleşmediği anlaşılmıştır.
Davalı …, trafik kazası nedeni ile oluşan destek zararı konusunda gerçek zarar ile sorumludur.
Davalının mükerrer ödeme ile karşı karşıya kalmaması ve davacı eşin mükerrer tahsil sebebi ile sebepsiz zenginleşmesine yol açılmaması için Sosyal Güvenlik Kurumunca açılan itirazın iptali-rücu davasının (…İş Mahkemesinin 2017/310 dosyasının) sonucunun bekletici mesele yapılarak hasıl olacak sonuca göre karar verilmesi için hükmün bozulmasına karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı Liberty Sigorta …vekilinin yerinde görülmeyen sair temyiz itirazlarının reddine, (2) ve (3) numaralı bentlerde açıklanan nedenlerle davalı Liberty Sigorta AŞ. vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalı Liberty Sigorta A.Ş.’ye geri verilmesine 03/12/2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.