YARGITAY KARARI
DAİRE : 17. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2018/1145
KARAR NO : 2018/12936
KARAR TARİHİ : 27.12.2018

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne dair verilen hükmün süresi içinde davacılar vekili ile davalı … Belediye Başkanlığı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği düşünüldü:

-K A R A R-

Davacılar vekili, müvekkilerinin desteğinin sürücüsü olduğu araç ile seyri sırasında yola dökülen mucur sebebi ile direksiyon hakimiyetini kaybetmesi ile gerçekleşen kazada öldüğünü, davalıların ise yol çalışması yapan kişiler veya kuruluşun hizmet eksikliği nedeniyle sorumlu olduklarını açıklayıp fazlaya dair hakları saklı kalmak kaydı ile 1.000,00 TL maddi, 10.000,00’er TL manevi tazminatın tahsiline karar verilmesini talep etmiş, ıslah dilekçesi ile maddi tazminat talebini artırmıştır.
Davalı … ve Taahhüt A.Ş. vekili, müvekkilinin kusurunun bulunmadığını, gerekli tüm önlemlerin alındığını ileri sürerek davanın reddini savunmuştur.
Diğer davalı vekili, meydana gelen zarar ile ilgili olarak müvekkili idareye husumet yöneltilemeyeceğini savunmuştur.
Mahkemece toplanan deliller ve benimsenen bilirkişi raporuna göre davanın kısmen kabulü ile davacı … Girgin için 15.720,86 TL destekten yoksun kalma tazminatı ile 502,49 TL maddi tazminatın, 10.000,00 TL manevi tazminatın
davalılardan tahsiline, davacı … için 30.825,84 TL destekten yoksun kalma tazminatı ile 502,45 TL maddi tazminatın, 10.000,00 TL manevi tazminatın davalılardan tahsiline karar verilmiş, hüküm davacılar vekili ile davalı … Belediye Başkanlığı vekilince temyiz edilmiştir.
1-Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre, davalı … Belediye Başkanlığı vekilinin tüm, davacılar vekilinin davacı … Girgin yönünden tüm, davacılar vekilinin … yönünden aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Dava, trafik kazasından kaynaklanan tazminat istemine ilişkindir.
Davacılar vekili meydana gelen kazada müvekkillerinin desteğinin öldüğünü açıklayıp dava dilekçesi ile 1.000,00 TL maddi tazminat talebinde bulunmuş, havalesiz,tarihsiz ve harçsız ıslah dilekçesi ile davacı … için destekten yoksun kalma tazminatı talebini 30.825,84 TL’ye yükseltmiş, aktüer bilirkişisinden alınan raporda davacı …’in destekten yoksun kalma zararının 33.277,51 TL olarak belirlenmesi üzerine davacılar vekili 23.06.2014 havale tarihli dilekçesi ile talebini 33.277,51 TL’ye artırmış, aynı gün harcını tamamlamıştır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davacının ilk ıslah dilekçesindeki 30.825,84 TL’ye hükmedilmiştir.
Mahkemece verilen karar usul ve kanuna aykırıdır. Şöyle ki; taraflardan her biri, yapmış olduğu usul işlemlerini kısmen veya tamamen ıslah edebilir. Islahın kısmen veya tamamen olduğuna bakılmaksızın taraflar aynı davada ancak bir kez ıslah yoluna başvurabilir. Ancak ıslah işlemi harca tabi bir işlem olup ıslah edilen husus değer artırımı ise nispi tarifeye göre harç tamamlanmalı, değil ise maktu harç yatırılmalıdır.
492 sayılı Harçlar Kanunu’nun 32. maddesinin birinci cümlesinde “ Yargı işlemlerinde alınacak harçlar ödenmedikçe müteakip işlemler yapılmaz ” hükmü yer almaktadır. Bu kanuni düzenleme gereğince ıslah edilen miktar yönünden bakiye nispi karar ve ilam harcı ödenmeksizin sonraki işlemlerin yapılmasına olanak bulunmamaktadır. Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 24.12.2013 gün … E.-2013/1625 K. sayılı kararında da bu görüş benimsenmiştir.
Kısmi ıslah ile dava değeri artırılmış ise bu durumda ıslah, bir taraf usul işlemi olduğundan nisbi harcın yatırılması gerekecektir. Eğer harç yatırılmamış ise ıslah beyanı yok hükmünde olup dilekçenin ıslah dilekçesi niteliği yoktur. Harcı yatırılmayan ıslah beyanının yok hükmünde olduğunun kabulü halinde, ıslah hakkı kullanılmış sayılmayacaktır. HMK m. 180’de yer verilen tam ıslahta bir haftalık süre içerisinde ıslah dilekçesi verilmemesinin yaptırımı ıslahın yapılmamış sayılması ve ıslah hakkının kullanılmış sayılmasıyken; HMK m. 181’de yer alan kısmen ıslah başlıklı madde, ıslah hakkının kullanılmış sayılmasına yönelik bir ibare içermemektedir. Dava değerinin artırılmasına yönelik kısmi ıslahın yargılamayı geciktirmesi söz konusu olmayacaktır; sadece dava değeri değişecektir. Sırf harcın yatırılmamış olması sebebiyle, ıslah hakkının kullanılmış sayılmasını kabul etmek orantısız ve ağır bir yaptırım olacaktır. Bu nedenle, yargılama sırasında yeni bir ıslah beyanı verilebileceği ve durumun da HMK m. 176/2’de düzenlenen ıslah yoluna yargılama sırasında bir kez başvurulabileceği kuralına aykırılık teşkil etmeyeceği kabul edilmelidir.
Buna göre ilk ıslah dilekçesi için süresi içerisinde harç ödenmemiş ise aynı yargılama içerisinde yeni bir ıslah dilekçesi verilmesi mümkündür.
Somut olayda davacı vekili dava dilekçesinde 1.000,00 TL olarak açıkladığı tazminat talebini tarihsiz dilekçesi ile 30.825,84 TL’ye artırmış, harcını süresi içinde tamamlamamış, 23.06.2014 havale tarihli dilekçesi ile talebini 33.277,51 TL’ye artırmış, aynı gün harcını tamamlamıştır. Buna göre mahkemece, ıslah beyanı olarak sayılmayan ilk dilekçedeki 30.825,84 TL’nin esas alınarak karar verilmesi doğru görülmemiş olup usulüne uygun olarak harçlandırılmış 23.06.2014 havale tarihli ıslah dilekçesinde belirtilen 33.277,51 TL’ye hükmedilmek üzere kararın bozulmasına karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı … Belediye Başkanlığı vekilinin tüm, davacılar vekilinin davacı … Girgin yönünden tüm, davacılar vekilinin … yönünden sair temyiz itirazlarının REDDİNE, (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle davacılar vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün davacı … yararına BOZULMASINA, aşağıda dökümü yazılı 2.105,71 TL kalan onama harcının temyiz eden davalı … Belediye Başkanlığı’ndan alınmasına, aşağıda dökümü yazılı 1.118,10 TL fazla alınan peşin harcın istek
halinde davacı … Girgin’e geri verilmesine 27/12/2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.