YARGITAY KARARI
DAİRE : 17. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2016/461
KARAR NO : 2018/10900
KARAR TARİHİ : 19.11.2018
MAHKEMESİ : Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki tazminat davası üzerine yapılan yargılama sonunda, kararda yazılı nedenlerle, davanın kısmen kabulüne ilişkin verilen hüküm, davalı …. vekili tarafından süresi içinde temyiz edilmekle, dosya incelendi, gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Davacılar vekili, davalıların sürücüsü, işleteni ve trafik sigortacısı olduğu aracın 30.03.2014 tarihinde yaptığı kazada, araçta yolcu olarak bulunan davacıların eş ve babaları … ‘nın vefat ettiğini, davacıların ölenin desteğinden yoksun kaldıklarını belirterek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 4.500,00 TL destekten yoksun kalma tazminatı, 1.000,00 TL cenaze ve defin gideri ile toplamda 240.000,00 TL manevi tazminatın sürücü ve işleten yönünden kaza, sigorta şirketi yönünden temerrüt tarihinden işleyecek yasal faiziyle birlikte davalılardan (manevi tazminat sigorta şirketi dışındaki) tahsilini talep etmiş; 30.06.2015 tarihinde maddi tazminat talebini davacılardan Necibe, Aygül, Şenay, Yusuf ve Yeter için toplamda 255.817,98 TL’ye yükseltmiştir.
Davalılar … ve …Turizm A.Ş. vekili ile davalı …. vekili, ayrı ayrı verdikleri cevap dilekçelerinde davanın reddini savunmuşlardır.
Mahkemece, iddia, savunma, yapılan yargılama ve toplanan delillere göre; maddi tazminat istemine ilişkin davanın bir kısım davacılar yönünden kabulü ile; eş Necibe için 159.614,47 TL, çocuk Aygül için 11.495,44 TL, çocuk Şenay için 20.206,62 TL, çocuk Yusuf için 31.081,66 TL ve çocuk Yeter için 33.419.79 TL olmak üzere toplam 255.817,98 TL
destekten yoksun kalma tazminatı ile davacıların fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla toplam 1.000,00 TL cenaze-defin giderinin davalı … şirketi yönünden poliçe limiti dahilinde sorumlu olmak kaydıyla dava tarihinden itibaren, diğer davalılar … Turizm A.Ş. ile … yönünden kaza tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacılara verilmesine, diğer davacılar yönünden açılan maddi tazminat davalarının ayrı ayrı reddine; manevi tazminat istemine ilişkin dava konusuz kaldığından karar verilmesine yer olmadığına, karar verilmiş; hüküm, davalı …. vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, taşıma sırasında meydana gelen trafik kazası sonucu, davacılar murisinin ölümü nedeniyle destekten yoksun kalma tazminatı istemine ilişkindir.
Davalı … şirketinin, davacılar murisinin yolcusu olduğu otobüsün zorunlu mali sorumluluk sigortacısı olduğu hususu çekişmesizdir. Davalı … şirketi, davacıların zararından öncelikle otobüsün zorunlu karayolu yolcu taşımacılığı mali sorumluluk sigortacısı olan dava dışı Anadolu Sigorta …nin sorumlu olduğunu ve kendilerine husumet düşmeyeceğini iddia etmiş; mahkemece, bu hususta herhangi bir araştırma yapılmadan, davalı … şirketinin diğer davalılarla birlikte zarardan sorumluluğuna karar verilmiştir.
Zorunlu Karayolu Taşımacılık Mali Sorumluluk Sigortası, 4925 sayılı Karayolu Taşıma Kanunu’nun “Sorumluluk ve Sigorta” başlıklı bölümünde düzenlenmiş olup; Kanunun 17. maddesinde “Şehirlerarası ve Uluslararası yolcu taşımacıları, duraklamalar dahil olmak üzere kalkış noktasından, varış noktasına kadar geçecek süre içinde meydana gelecek bir kaza nedeniyle yolcunun ölümü, yaralanması ya da eşyanın zarara uğramasından dolayı sorumludurlar” düzenlemesi yapıldıktan sonra, 18. maddesinde “Taşımacılar, yolcuya gelebilecek bedeni zararlar için bu Kanun’un 17. maddesinden doğan sorumluluklarını sigorta ettirmek zorundadırlar” düzenlemesine yer verilmiştir.
Zorunlu Karayolu Taşımacılık Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları’nın “Tazminat Ödemesinde Öncelikli Sigorta” başlığını taşıyan B.8. maddesinde ise; “Meydana gelen zarar, öncelikle bu sigortadan karşılanır. Sigorta sözleşmesinin hiç yapılmamış olması, yapılmış fakat geçersiz hale gelmiş olması, süresinin bitmiş olması veya meydana gelen zararın bu sigorta teminatlarının üzerinde bulunması halinde teminatların üzerinde kalan kısım için; sırasıyla 13/10/1983 tarih ve 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’na göre
yapılması zorunlu olan mali sorumluluk sigortasına ve varsa ihtiyari mali sorumluluk sigortasına başvurulur” denilmektedir. Buna göre taşıma ilişkisinde, taşımacılık mali sorumluluk sigortası, mali sorumluluk sigortası ve ihtiyari mali sorumluluk sigortası arasında sıralı sorumluluk ilişkisi kabul edilmiştir.
Somut olayda; davacıların murisi, … plakalı yolcu otobüsünde yolcu olarak taşınmakta iken davaya konu kaza meydana gelmiştir. Kaza yapan aracın taşımacılık mali sorumluluk sigortasının bulunup bulunmadığı mahkeme tarafından araştırılmadan, aracın zorunlu mali sorumluluk sigortacısı olan davalı …’nın diğer davalılarla birlikte sorumluluğuna karar verilmiştir. Kaza tarihi itibariyle, bedeni zararlarda taşımacılık mali sorumluluk sigortasının, kişi başına limiti 268.000,00 TL olup, mahkemece alınan bilirkişi raporunda davacıların toplam zararı 255.817,98 TL olarak hesaplanmış, mahkeme tarafından bu bedelin tamamına hükmedilmiştir.
Yukarıda izah edilen sıralı sorumluluk esasına göre, davalı zorunlu mali mesuliyet sigortacısına, ancak taşımacılık mali sorumluluk sigortası limitinin üzerinde bir zararın tespiti halinde, limitin üzerinde kalan kısım yönünden başvurulabileceği, başka bir anlatımla, yolcunun uğradığı bedeni zararlar, taşımayı yapan aracın zorunlu karayolu taşımacılık sigortası kapsamında ise, bu aracın trafik veya ihtiyari mali mesuliyet sigortacısının sorumluluğunun doğmayacağı gözetilerek; kazayı yapan aracın, kaza tarihi itibariyle geçerli bir taşımacılık mali sorumluluk sigortası bulunup bulunmadığının araştırılması, bu poliçenin mevcudiyetine göre de davalı …’nın sorumluluğu hakkında bir karar verilmesi gerekirken; yanılgılı değerlendirme ve eksik incelemeyle, yazılı olduğu biçimde hüküm tesisi doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, davalı …. vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA ve peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalı …’ye geri verilmesine, 19/11/2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.