YARGITAY KARARI
DAİRE : 17. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2016/3874
KARAR NO : 2019/2258
KARAR TARİHİ : 28.02.2019

MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi

Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda verilen hükmün temyizen tetkiki davacılar vekili ile davalı … vekili tarafından talep edilmiş, davacılar vekilince de duruşma istenmiş olmakla duruşma için tayin edilen 26.2.2019 Salı günü davacılar vekili Av. … ile davalı … vekili Av. … geldi.Diğer davalılar tarafından gelen olmadı. Temyiz dilekçelerinin süresi içinde verildiği anlaşıldıktan ve hazır bulunan davacılar vekili ile davalı … vekili dinlendikten sonra vaktin darlığından dolayı işin incelenerek karara bağlanması başka güne bırakılmış olup dosya incelendi, gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Davacılar vekili, müvekkili …’in eşi, … ile …’in babasının trafiğe kapalı halk plajında kumsalda güneşlenmekte iken davalı sürücü … idaresindeki araç ile ezilerek öldüğünü, kazaya neden olan aracın davalı …. İnş. Malz. Tem. Gıda Tarım Hay. Ltd. Şti. adına kayıtlı olduğunu, trafik sigortacısının davalı …Ş., sürücüsünün … bünyesinde çalıştığını açıklayıp davacı … için 10.000,00 TL maddi, 80.000,00 TL manevi tazminatın, … için 30.000,00 TL manevi tazminatın, … için 30.000,00 TL manevi tazminatın tahsiline karar verilmesini talep etmiş, ıslah dilekçesi ile maddi tazminat talebini artırmıştır.
Davalılar davanın reddini savunmuşlardır.
Mahkemece toplanan delillere göre; davacılar …, … ve …’in davalı …. İnş. Malz. Tem. Gıda Tarım Hay. Ltd. Şti. aleyhine açmış oldukları davanın reddine, davacı …’in davalılar …, … ve Euro Sigorta A.Ş. aleyhine açmış olduğu maddi tazminat davasının kabulü ile; 83.635,00 TL maddi tazminatın davalılardan tahsiline, davacıların davalılar … ile … aleyhine açmış oldukları manevi tazminat davasının kısmen kabulü ile; davacı … için 40.000,00 TL, davacı … için 10.000,00 TL, davacı … için 10.000,00 TL manevi tazminatın tahsiline karar verilmiş, hüküm davacılar vekili ile davalı … vekilince temyiz edilmiştir.
1-Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp değerlendirilmesinde ve özellikle, oluşa uygun olarak düzenlenen uzman bilirkişi raporunda belirtilen kusur oranının ve maddi tazminata ilişkin hesaplamanın hükme esas alınmasında bir usulsüzlük bulunmamasına ve davacı … yönünden manevi tazminatın takdirinde hak ve nasafet kuralları çerçevesinde hüküm kurulmuş olmasına göre, davalı … vekilinin tüm, davacılar vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Dava, trafik kazasından kaynaklanan maddi-manevi tazminat istemine ilişkindir.
Borçlar Kanunu’nun 47. maddesi hükmüne göre hakimin özel halleri göz önünde tutarak manevi zarar adı ile hak sahibine verilmesine karar vereceği bir para tutarı adalete uygun olmalıdır. Hükmedilecek bu para, zarara uğrayanda manevi huzuru doğurmayı gerçekleştirecek tazminata benzer bir fonksiyonu olan özgün bir nitelik taşır. Bir ceza olmadığı gibi, mamelek hukukuna ilişkin zararın karşılanmasını da amaç edinmemiştir. O halde, bu tazminatın sınırı onun amacıca göre belirlenmelidir. Takdir edilecek miktar, mevcut halde elde edilmek istenilen tatmin duygusunun etkisine ulaşmak için gerekli olan kadar olmalıdır. 22.06.1966 günlü ve 7/7 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararı’nın gerekçesinde takdir olunacak manevi tazminatın tutarını etkileyecek özel hal ve şartlar da açıkça gösterilmiştir. Bunlar her olaya göre değişebileceğinden hakim bu konuda takdir hakkını kullanırken ona etkili olan nedenleri de karar yerinde objektif ölçülere göre isabetli bir biçimde göstermelidir.
Hakimin bu takdir hakkını kullanırken, ülkenin ekonomik koşulları, tarafların sosyal ve ekonomik durumları, paranın satın alma gücü, tarafların kusur durumu, olayın ağırlığı , olay tarihi gibi özellikleri göz önünde tutması ve buna göre manevi tazminat takdir edilmesi gerektiği açıkça ortadadır. ( HGK 23/06/2004, 13/291-370 )
Yukarıda açıklanan ilkeler ışığında,
Manevi tazminat zenginleşme aracı olmamakla beraber, bu yöndeki talep hakkındaki hüküm kurulurken olay sebebiyle duyulan acı ve elemin kısmen de olsa giderilmesi amaçlanmalı ve bu sebeple tarafların sosyal ve ekonomik durumları ile birlikte olayın meydana geliş şekli de gözönünde tutularak, hak ve nasafet kuralları çerçevesinde bir sonuca varılmalıdır. Zira, M.K’nun 4.maddesinde, kanunun takdir hakkı verdiği hallerde hakimin hak ve nasafete göre hükmedeceği öngörülmüştür.
Yukarıda belirtilen hususlar dikkate alındığında, davacılar … ve … yönünden takdir olunan manevi tazminatların az olduğu görülmüş ve hakkaniyete uygun manevi tazminatlara hükmedilmek üzere kararın bozulması gerekmiştir.
3- Karar tarihi itibariyle yürürlükte bulunan AAÜT’nin 3/2 maddesinde “müteselsil sorumluluk da dahil olmak üzere, birden fazla davalı aleyhine açılan davanın reddinde, ret sebebi ortak olan davalılar vekili lehine tek, ret sebebi ayrı olan davalılar vekili lehine ise her ret sebebi için ayrı ayrı avukatlık ücretine hükmolunur.” düzenlemesine yer verilmiştir.
Red sebebi ortak olan davalılar yararına, reddedilen manevi tazminatlar yönünden tek vekalet ücretine karar verilmesi gerekirken, mahkemece, davalılar lehine ayrı ayrı vekâlet ücretine hükmolunması usul ve yasaya aykırıdır.
4-Davacı vekili dava dilekçesi ile davacı … için 10.000,00 TL maddi tazminatın tüm davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsilini talep etmiş, bilahare verdiği ıslah dilekçesi ile talebini davalı …. İnş. Malz. Tem. Gıda Tarım Hay. Ltd. Şti. dışındaki diğer davalılar yönünden artırmıştır. Yapılan yargılama sonunda mahkemece davacı …’in davalı …. İnş. Malz. Tem. Gıda Tarım Hay. Ltd. Şti. aleyhine açtığı maddi tazminat davasının reddine karar verilmiştir. Davalı …. İnş. Malz. Tem. Gıda Tarım Hay. Ltd. Şti. yönünden red edilen maddi tazminat miktarı 10.000,00 TL olup bu miktar üzerinden vekalet ücreti takdiri gerekirken ıslah edilen miktar üzerinden vekalet ücretine karar verilmesi doğru görülmemiştir.
5-Davacı vekili, dava dilekçesi ile talep ettiği maddi-manevi tazminat talepleri yönünden davalı … şirketinin sorumluluğunu maddi tazminattan poliçe limiti dahilinde sınırlandırmış olup mahkemece, davalı … şirketinden manevi tazminat talebi bulunmadığı halde kazaya neden olan aracın zorunlu mali sorumluluk sigortacısı olan davalı …Ş. lehine vekalet ücretine hükmedilmesi doğru değildir.
SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı … vekilinin tüm, davacılar vekilinin sair temyiz itirazlarının REDDİNE, (2),(3),(4) ve (5) nolu bentte açıklanan nedenlerle davacılar vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, 2.037,00 TL vekalet ücretinin davalılardan alınarak duruşmada vekille temsil olunan davacılara verilmesine, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davacılara geri verilmesine, aşağıda dökümü yazılı 7.358,70 TL kalan onama harcının temyiz eden davalı …’ndan alınmasına 28/02/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.