YARGITAY KARARI
DAİRE : 17. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2016/17513
KARAR NO : 2019/7029
KARAR TARİHİ : 29.05.2019
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki, tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda, kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne ilişkin verilen hüküm, davalı …Ş vekili tarafından süresi içinde temyiz edilmekle, dosya incelendi, gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Davacı vekili; davalılardan …’in 03/11/2014 tarihinde kendi sevk ve idaresinde bulunan araç ile … ilçesinden … ili istikametine seyir halindeyken önünde seyreden aracı sollamak için manevra yaptığı esnada direksiyon hakimiyetini kaybettiğini, kazanın oluşumuna sebebiyet verdiğini, olay sonucu müvekkillerinin murisi olan …’nın vefat ettiğini, ölüm sebebi ile müvekkillerin destekten yoksun kaldığını ve büyük acı ve elem duyduklarını beyan etmiş ve müteveffa’nın ölümü nedeniyle davacı … için 10.000,00 TL, davacı … için 10.000,00 TL maddi tazminatın davalılardan müştereken ve müteselsilen, davacı … için 75.000,00 TL, davacı … için 75.000,00 TL, davacı … için 20.000,00 TL manevi tazminatın davalı … ve …’dan müştereke ve müteselsilen tahsili ile müvekkillerine ödenmesini talep etmiştir.
Davalılar vekilleri; davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, iddia, savunma, yapılan yargılama ve toplanan delillere göre; davanın kısmen kabulüne, maddi
tazminat bakımından, davacı … için 88.730,02 TL ‘nin, davacı … için 54.377,83 TL ‘nin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacılara verilmesine, hükmolunan tazminata davalı … Axa Sigorta A.Ş yönünden dava tarihinden itibaren avans faizi, diğer davalılar yönünden kaza tarihi olan 03/11/2014 tarihinden itibaren yasal faiz işletilmesine, manevi tazminat yönünden feragat nedeniyle davanın reddine karar verilmiş, hüküm, davalı …Ş vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde, dayanılan delillerin tartışılıp,değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre davalı …Ş vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Dava, taşıma sırasında meydana gelen trafik kazası sonucu oluşan destekten yoksun kalma tazminatının, zarardan sorumlu olduğu iddia edilen trafik sigortacısından tahsili istemine ilişkindir.
Davalı … A,Ş’nin, davacının yolcusu olduğu otobüsün zorunlu mali sorumluluk sigortacısı olduğu hususu çekişmesizdir. Davalı …, davacının zararından öncelikle otobüsün zorunlu karayolu yolcu taşımacılığı mali sorumluluk sigortacısının sorumlu olduğunu savunmuştur. Mahkemece dava konusu otobüsün zorunlu karayolu yolcu taşımacılığı mali sorumluluk sigortası olduğu bildirilen Anadolu Anonim Türk Sigorta Şirketine dava ihbar edilmiş, … vekili, söz konusu aracın zorunlu karayolu yolcu taşımacılığı mali sorumluluk sigortası ile sigortalı olduğunu, bildirmiştir.
Zorunlu Karayolu Taşımacılık Mali Sorumluluk Sigortası, 4925 sayılı Karayolu Taşıma Kanunu’nun “Sorumluluk ve Sigorta” başlıklı bölümünde düzenlenmiş olup; Kanunun 17. maddesinde “Şehirlerarası ve Uluslararası yolcu taşımacıları, duraklamalar dahil olmak üzere kalkış noktasından, varış noktasına kadar geçecek süre içinde meydana gelecek bir kaza nedeniyle yolcunun ölümü, yaralanması ya da eşyanın zarara uğramasından dolayı sorumludurlar” düzenlemesi yapıldıktan sonra, 18. maddesinde “Taşımacılar, yolcuya gelebilecek bedeni zararlar için bu Kanun’un 17. maddesinden doğan sorumluluklarını sigorta ettirmek zorundadırlar” düzenlemesine yer verilmiştir.
Zorunlu Karayolu Taşımacılık Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları’nın “Tazminat Ödemesinde Öncelikli Sigorta” başlığını taşıyan B.8. maddesinde ise; “Meydana gelen zarar,
öncelikle bu sigortadan karşılanır. Sigorta sözleşmesinin hiç yapılmamış olması, yapılmış fakat geçersiz hale gelmiş olması, süresinin bitmiş olması veya meydana gelen zararın bu sigorta teminatlarının üzerinde bulunması halinde teminatların üzerinde kalan kısım için; sırasıyla 13/10/1983 tarih ve 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’na göre yapılması zorunlu olan mali sorumluluk sigortasına ve varsa ihtiyari mali sorumluluk sigortasına başvurulur” denilmektedir. Buna göre taşıma ilişkisinde, taşımacılık mali sorumluluk sigortası, mali sorumluluk sigortası ve ihtiyari mali sorumluluk sigortası arasında sıralı sorumluluk ilişkisi kabul edilmiştir.
Somut olayın incelenmesinde; davaya konu kazanın 03.11.2014 tarihinde … karayolunda, ticari amaçla kullanılan ve davalı … adına kayıtlı otobüsle, … İlinden … İlçesine gidiş esnasında meydana geldiği dosya kapsamı ile sabittir. Davalı tarafından trafik sigortalı otobüsün yaptığı tek taraflı kazada davacıların desteği vefat etmiştir. Davacıların desteği …’nın vefat ettiği kazanın, karayolunda yolcu taşımacılığı sırasında meydana geldiği; davalı yanın savunması ve anılan mevzuat hükümleri gereği sigortalar arasındaki sıralı sorumluluk ilkesi hep birlikte gözetildiğinde; kaza yapan aracın zorunlu karayolu yolcu taşımacılığı mali sorumluluk sigortasının sorumluluğunun bulunup bulunmadığının araştırılmasının zorunlu olduğu, izahtan uzaktır.
Yukarıda izah edilen sıralı sorumluluk esasına göre, davalı zorunlu mali mesuliyet sigortacısına, ancak taşımacılık mali sorumluluk sigortası limitinin üzerinde bir zararın tespiti halinde, limitin üzerinde kalan kısım yönünden başvurulabileceği, başka bir anlatımla, yolcunun ya da yakınlarının uğradığı zararlar, taşımayı yapan aracın zorunlu karayolu taşımacılık sigortası kapsamında ise, bu aracın trafik veya ihtiyari mali mesuliyet sigortacısının sorumluluğunun doğmayacağı da gözetilerek; kazayı yapan aracın, kaza tarihi itibariyle geçerli bir taşımacılık mali sorumluluk sigortası bulunduğunun dosya kapsamından anlaşılması karşısında, bu poliçenin mevcudiyetine göre davalının sorumluluğu hakkında bir karar verilmesi gerekirken; yanılgılı değerlendirme, eksik inceleme ve hatalı gerekçeyle, yazılı olduğu biçimde hüküm tesisi doğru görülmemiştir.
SONUÇ :Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, davalı … vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı …Ş vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalı …Ş’ne geri verilmesine 29/05/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.