YARGITAY KARARI
DAİRE : 17. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2016/12354
KARAR NO : 2019/5542
KARAR TARİHİ : 06.05.2019
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne dair verilen hükmün süresi içinde davacılar vekili ve davalı … vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Davacılar vekili, davacıların oğulları olan Yusuf’un içinde yolcu olarak bulunduğu davalı … şirketine sigortalı aracın karıştığı kaza sonucu vefaat ettiğini, bu nedenle fazlaya ilişkin haklar saklı kalmak kaydı ile sigorta şirketinden tazmin edilemeyen 1.000,00 TL bakiye destek tazminatının tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı … vekili, 27/06/2014 tarihinde 21.960,00 TL müvekkili şirket tarafından, davacı tarafın hesabına EFT yapıldığını ve müvekkili şirketin sorumluluğunun kalmadığını, bu nedenle davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkemece, iddia, savunma, toplanan delillere ve benimsenen bilirkişi raporuna göre; 41.045,17 TL maddi tazminatın davacı anneye, 39.111,92 TL maddi tazminatın davacı babaya temerrüt tarihi olan 26/06/2014 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte poliçe limitleriyle sınırlı olmak üzere davalı … Anadolu Sigorta A.Ş’den alınarak davacılara verilmesine karar verilmiş; hüküm, davacılar vekili ve davalı … vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Mahkemece toplanıp değerlendirilen delillere göre, davalı … vekilinin ve davacılar vekilinin aşağıdaki benttler dışında kalan ve yerinde görülmeyen sair temyiz itirazlarının reddine, karar vermek gerekmiştir.
2-Dava trafik kazasından kaynaklanan destekten yoksun kalma tazminatına ilişkindir.
Müteveffa bekar vefat etmiştir. Mahkemece hükme esas alınan aktüer raporunda davacı anne ve babaya ayrılan pay oranları dairemiz uygulamalarına uygun değildir.
Dairemiz uygulamalarına göre, desteğin evleninceye kadar gelirinin yarısını kendi ihtiyaçları yarısını da anne ve babası için ayıracağı varsayılarak bu dönemde desteğe iki anne ve babaya birer pay vermek suretiyle desteğin tüm gelirine oranlandığında evlenmeden önceki dönem içinde anne ve babanın her birine %25 pay verilmesi gerektiği, desteğin ileride evlenmesi ile birlikte desteğe iki eşe iki anne ve babaya birer pay verilerek, yine desteğin tüm gelirinin oranlanarak anne ve babaya %16 şar pay ayrılması, desteğin bir çocuğunun olması durumunda iki pay desteğe, iki pay eşe bir pay çocuğa ve birer pay anne ve babaya ayrılmak suretiyle desteğin tüm gelirine oranlandığında anne ve baba için %14’er pay verilmesi daha sonra ikinci çocuğun doğacağı varsayılarak bu kez desteğe iki, eşe iki, çocukların her birine birer ve anne ve babaya birer pay verilerek desteğin tüm gelirine oranlanarak anne ve babaya 12,5 er pay verilmesinin uygun olacağı belirlenmiş olup destek tazminatlarının varsayımsal hesabının yapılması gerekmektedir.
3-Hatır taşımaları bir menfaat karşılığı olmadığı cihetle, bu gibi taşımalarda BK’nın 43. maddesi uyarınca tazminattan uygun bir indirim yapılması, gerek öğretide gerekse Yargıtay İçtihatlarında benimsenmiş ve yerleşmiş bulunmaktadır. Hatır taşımasından ya da kullanmadan sözedebilmek için yaralanan ya da ölen karşılıksız taşınmış olmalıdır. Taşınan veya kullananın yararının sözkonusu olduğu durumda hatır taşıması ilişkisi gündeme geleceğinden işletenin sorumluluğu genel hükümlere göre değerlendirilecek ve ödenceden indirim yapılacaktır. Bu bakımdan hatır taşıma ilişkisinin değerlendirilmesinde taşıma ya da kullanmanın kimin çıkar ve yararına olduğunun saptanması önemlidir. Yarar ekonomik olabileceği gibi, ortak toplumsal değerleri de ilgilendirebilir. Ancak taşıma ve kullanmada işletenin veya
eylemlerinden sorumlu olduğu kişilerin bir çıkarı veya yararının bulunması halinde hatır taşımasından sözedilemeyecektir. Ayrıca Hakim tazminattan mutlaka indirme yapmak zorunda değilse de bunun dahi gerekçesini kararında tartışması ve nedenlerini göstermesi gerekir.
Somut olayda davalı tarafça, desteğin hatır için taşındığı yönünde iddia ve savunma ileri sürülmüş, Mahkemece bu konuda bir değerlendirme yapılmamıştır. Hatır taşımasının kabulü halinde 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 52. maddesi gereğince tazminattan indirim yapılıp yapılmaması hususu değerlendirilmelidir.
Bu durumda mahkemece, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 52. (818 sayılı BK 44.) maddesi gereğince hatır taşıması olup olmadığı, tazminattan %20 oranında indirim yapılması gerekip gerekmediği hususları tartışılarak sonucuna göre karar verilmesi gerekirken bu hususun değerlendirilmemiş olması isabetli değildir.
4-Zararın meydana gelmesinde veya artmasında zarar görenin de kusurunun bulunması halinde söz konusu olan müterafik kusur Borçlar Kanunu’nun 44. maddesinde (6098 sayılı TBK md. 52) düzenlenmiştir. Zarar görenin kusurunun zararın meydana gelmesinde başlıca etken olması halinde zarar verenin sorumluluğunun kalkması söz konusu olabileceği gibi belirlenen kusura göre zarar ve ziyandan indirim yapılmasını da gerektirebilir.
Somut olayda davalı tarafça, araç sürücüsü ile davacıların desteği ve arkadaşlarının birlikte alkol aldıkları, desteğin sürücü olan arkadaşının kullandığı, desteğin bilerek alkollü olan arkadaşının aracına bindiği yönünde iddia ve savunma ileri sürülmüş, mahkemece bu konuda da bir değerlendirme yapılmamıştır. Davacının müterafik kusuru olması halinde 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 52. maddesi gereğince tazminattan indirim yapılıp yapılmaması hususu değerlendirilmelidir.
Bu durumda mahkemece, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 52. (818 sayılı BK 44.) maddesi gereğince davacıların desteğinin arkadaşı olan sürücünün alkollü olduğunu bilerek araca binip binmediği, müterafik kusurunun bulunup bulunmadığı, tazminattan %20 oranında indirim yapılması gerekip gerekmediği hususları tartışılarak sonucuna göre karar verilmesi gerekirken bu hususun değerlendirilmemiş olması isabetli görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle, davacılar vekilinin ve davalı … vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine, (2) nolu bentte açıklanan nedenle davacı vekilinin ve (3)-(4) nolu bentlerde açıklanan nedenlerle davalı … vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davacılar ve davalıya geri verilmesine 06/05/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.