YARGITAY KARARI
DAİRE : 17. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2015/19174
KARAR NO : 2018/11810
KARAR TARİHİ : 05.12.2018
MAHKEMESİ : Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda verilen hükmün duruşmalı olarak temyizen tetkiki davalı … vekilince istenmiş olmakla duruşma için tayin edilen 04.12.2018 Salı günü taraflardan gelen olmadı. Temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşıldıktan sonra vaktin darlığından dolayı işin incelenerek karara bağlanması başka güne bırakılmış olup dosya incelendi, gereği düşünüldü.
-K A R A R-
Davacı vekili, 07/07/2012 günü davalı sürücü …’ın davalı …’a ait diğer davalıya trafik sigortalı aracı kullanırken tam kusurla davacı …’ın kullandığı araca çarparak davacının ağır şekilde yaralanmasına neden olduğunu belirterek şimdilik 20.000,00 TL maddi tazminatın kaza tarihi olan 07.07.2012 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan (davalı … şirketinin sorumluluğunun poliçe limiti ile sınırlı faizden dava tarihinden sorumlu olmak üzere) müştereken ve müteselsilen tahsilini, 40.000,00 TL manevi tazminatın kaza tarihinden itibaren davalılar … ve …’dan müştereken ve müteselsilen tahsilini istemiş, ıslah dilekçesi ile maddi talebini artırmıştır.
Davalı … vekili cevap dilekçesi ile davalı Sülayman duruşmadaki beyanı ile, diğer davalı … vekili raporlara karşı vermiş olduğu dilekçeleri ile davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, iddia, savunma ve toplanan kanıtlara göre; davanın kısmen kabulü ile 58.203,04 TL maddi tazminatın kaza
tarihi olan 07/07/2012 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı … şirketinin sorumluluğunun poliçe limiti ile sınırlı kalmak ve faizden dava tarihinden itibaren sorumlu olmak kaydıyla davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline, 6.000,00 TL manevi tazminatın davalılar … ve …’dan müştereken ve müteselsilen tahsili ile haksız fiil tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte tahsiline karar verilmiş; hüküm, davalı … vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp değerlendirilmesinde, özellikle oluşa uygun olarak düzenlenen uzman bilirkişi raporunda belirtilen kusur oranının ve uzman bilirkişi raporunda belirtilen maluliyet oranının hükme esas alınmasında bir usulsüzlük bulunmamasına göre, davalı … vekilinin yerinde görülmeyen sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Davacının işgücü kaybından kaynaklanan zararının hesabında, hesaba esas alınacak gelirinin belirlenmesi, tazminatın doğru tespitinde önemli bir yer tutmaktadır.
Çalışma hayatının, aktif çalışma dönemi ve emeklilik dönemi olan pasif devre olarak ayrılması ve özel yasalarında çalışma süreleri ayrık olarak belirtilmemiş (asker, polis vb. gibi) kişiler yönünden 60 yaşın aktif çalışma devresini, bakiye yaşam süresi varsa kalan sürenin de pasif çalışma devresini oluşturduğu; işgücü kaybı nedeniyle tazminatın hesabında, pasif devrede de zararın oluşacağı ve bu zararın asgari ücret düzeyinde bir zarar olacağının kabulü gerektiği, Dairemizin yerleşmiş içtihatlarındandır.
Pasif devre zararının hesaplanması sırasında esas alınan ücret, bir çalışmanın karşılığı değil, ekonomik bir değer taşıyan yaşamsal faaliyetlerin sürdürülmesinin karşılığıdır. Hal böyle olunca da ücretle fiilen çalışanlara uygulanmak için getirilen asgari geçim indiriminin ücretli bir çalışmanın söz konusu olmadığı pasif dönem (devre) zararının hesaplanmasında dikkate alınamayacağı açıktır. Zira asgari geçim indirimi ücretin eki olmadığından, tazminat alacaklarının hesaplanmasında esas ücrete dâhil edilemez.
Somut olayda, kaza tarihinde 46 yaşında öğretmen olan davacının pasif dönemi 60 yaşında başlayacaktır. Hükme
esas alınan 25.05.2015 tarihli hesap bilirkişi raporunda davacının işlemiş dönemi ve bakiye muhtemel yaşam süresinin tamamı için bilinen en son aylık net ücret üzerinden tazminat hesaplanmış olması hatalı olup mahkemece aynı bilirkişiden davacının pasif döneminin asgari geçim indirimi olmaksızın asgari ücret üzerinden hesaplama yapılması için ek rapor alınarak sonucuna göre karar verilmesi için hükmün bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı … vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine, (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı … vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA ve duruşmada vekille temsil olunmayan davalı … yararına vekalet ücreti takdirine yer olmadığına, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalı …’a geri verilmesine, 05/12/2018 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.