YARGITAY KARARI
DAİRE : 17. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2015/16838
KARAR NO : 2016/7980
KARAR TARİHİ : 20.09.2016
MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi
Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine dair verilen hükmün süresi içinde davacı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Davacı vekili, tır garajında 07.09.2013 tarihinde çıkan yangında dava dışı … Uluslararası Taşımacılık İth. İhr. Tic. Ltd.Şti’ne ait … çekicinin ve … plakalı dorse tırın yanarak hasarlandığını, yangın raporuna göre yangının … nolu çekiciden başladığını, tırın … plaka nolu çekicisinin müvekkili şirket tarafından 31.01.2013-31.01.2014 vadeli Motorlu Kara Taşıtları Birleşik Kasko Sigorta Poliçesi ile sigortalandığını,poliçede İhtiyarı Mali Sorumluluk Teminatı bulunduğunu, … plaka sayılı dorsenin ise davalı … tarafından kasko sigortası altına alındığını, davalı tarafından yapılan ekspertiz incelemesi neticesi … plakalı dorsede oluşan hasar için sigortalısına 115.000,00 TL ödeme yaptığını, davalı … tarafından ödenen bu hasarın 67.500,00 TL’si için müvekkil şirkete rücu başvurusunda bulunulduğunu ve yangın … çekicide başladığından davalının talebinin Motorlu Kara Taşıtları Birleşik Kasko Sigorta Poliçesi kapsamında değerlendirildiğini ve bu poliçenin ihtiyari mali mesuliyet teminatından 67.500 TL tazminatın 24.02.2014 tarihinde … Sigorta A.Ş.’ye ödendiğini, ancak müvekkili şirket tarafından sonradan yapılan araştırmalar neticesinde çekici ve dorsenin işletenlerinin aynı (…) olması nedeniyle bu ödemenin sehven yapıldığının tespit edildiğini, ihtiyari mali mesuliyet teminatının bir aracın üçüncü kişilere vereceği hasarlara teminat verdiğini, davalının sigortalısı … Ltd. Şti.’nin burada 3. kişi konumunda olmadığını, hasarın alacaklısı ve borçlusunun aynı şirket ve hasar veren araçla hasara uğrayan aracın aynı şirketin araçları olduğunu, TBK 135. maddesi uyarınca alacaklı ve
borçlunun aynı kişide birleşmesi ile borcun sona erdiğini belirterek davalı sigortacıya sehven ödenen toplam 67.500 TL maddi tazminatın ödeme tarihi olan 24.02.2014’den itibaren işleyecek ticari avans faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili, … dorsenin müvekkil şirketin nezdinde kasko sigorta poliçesi ile sigortalı ve … çekicinin ise davacı … nezdinde Motorlu Kara Taşıtları Birleşik Kasko Sigorta Poliçesi ile sigortalı olduğunu, davacı … şirketinin ödemiş olduğu tazminatı geri istemesinin hukuki dayanağının bulunmadığını, alacaklılık ve borçluluk sıfatlarının aynı araç ve menfaat üzerinde birleşmediğini, müvekkiline sigortalı … plaka sayılı araç yönünden davacıya yönlendirilen talebin tamamen birbirinden bağımsız olduğunu belirterek davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, davanın reddine karar verilmiş; hüküm, davacı vekilince temyiz edilmiştir.
Dava ihtiyari mali mesuliyet sigortası kapsamında hasar gören aracın kasko sigorta şirketine ödenmiş olan sigorta tazminatının iadesi istemli olarak açılmış tazminat davasıdır.
BK’nun 116/1 (TBK 135/1) maddesinde “alacaklılık ve borçluluk sıfatlarının bir şahısta içtimaiyle borç sakıt olur.” hükmüne yer verilmiştir.
Öte yandan İhtiyari Mali Sorumluluk Sigortasında sigortacı, işletenin 2918 sayılı KTK kapsamında hukuki sorumluluğunun zorunlu mali sorumluluk sigortası hadlerinin üzerinde kalan kısmını üstlenmiş olup, gerek KTK nun 85/1 maddesi hükmü ve gerekse Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartlarının 1. maddesi hükmünde, ölüm veya cismani zararlar yanında birşeyin zarara uğraması halinin teminat kapsamında olduğunu öngörülmüştür. Buna göre, ZMSS/İMSS’nin amacı, trafik kazaları sonucu 3. kişilere verilecek zararların güvence altına alınmasıdır. Ayrıca TTK’nin 92. ve ZMSS Genel Şartlarının A.3.b. maddesinde,”işleten tarafından ileri sürülecek tazminat taleplerinin” teminat kapsamı dışında kalacağı, İMSS Genel Şartlarının 3/a maddesinde, “sigortalının kendisinin uğrayacağı zararların” teminat kapsamı dışında kalacağı hüküm altına alınmıştır.
Somut olayda, davalı kasko sigorta şirketine sigortalı dorse, davacı İMSS şirketine sigortalı olan çekicide başlayan yangın nedeni ile yanarak hasarlanmıştır. Her iki aracın
işleteni (maliki) … Uluslararası Taşımacılık İth. İhr. Tic. Ltd. Şti olup, araçların birisi (çekici) İMSS teminatını içerir şekilde birleşik kasko sigorta poliçesi ile davacı …, diğer araç ise (dorse) kasko poliçesi ile davalı …Ş. tarafından sigorta yaptırılmıştır. Her iki aracın sigorta şirketleri farklıdır.
Bu durumda, her iki aracın işleteni aynı kişi (… Uluslararası Taşımacılık İth. İhr. Tic. Ltd.Şti) olup, her iki araç bakımından da 3.kişi durumunda olmadığı gibi, BK.nun 116/1. (TBK 135/1) maddesindeki alacaklılık ve borçluluk sıfatı işleten … Uluslararası Taşımacılık İth. İhr. Tic. Ltd. Şti’de birleşmiştir. ZMSS/İMSS üçüncü kişilerin zararlarını karşılamakla yükümlü olup, işleten aynı zamanda üçüncü kişi olamaz. (YHGK 15.4.2011 gün 2011/17-13 Esas, 2011/191 Karar)
Kaldı ki, davacı şirkete İMSS ile sigortalı bulunan çekici ile davalıya kaskolu dorse park alanında birbirine bağlı şekilde iken riziko (yangın olayı) meydana gelmiştir. Motorlu Kara Taşıtları İhtiyari Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartlarının 3. maddesinin (e) bendinde; “Poliçede gösterilen aracın ve bu araç ile taşınan malların…veya çekilen şeylerin bozulması, zarar ve ziyaa uğraması yüzünden ileri sürülen taleplerin” sigorta teminatı dışında kalacağı belirtilmiş olmasına göre, çekicinin İMSS şirketi olan davacı tarafından sorumlu olmadığı miktar yönünden davalıya zuhulen ödeme yapıldığı, bu şekilde davalının sebepsiz zenginleştiği ve ödeme tarihi olan 24.02.2014 tarihinden itibaren yasal süre olan bir yıl içerisinde eldeki davanın açılmış olduğu gözetildiğinde de yazılı şekilde karar verilmesi doğru olmamıştır.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davacıya geri verilmesine 20.09.2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.