YARGITAY KARARI
DAİRE : 17. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2014/7028
KARAR NO : 2016/2235
KARAR TARİHİ : 24.02.2016

MAHKEMESİ :……..Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne dair verilen hükmün süresi içinde davalılar vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Asıl davada davacı vekili, davacıların murisleri …… ve …….’ın 02/02/2011 tarihinde meydana gelen trafik kazasında vefatları sonucu destekten yoksun kaldıklarını, ailenin başına gelen kaza sonrasında yaşanılanların derin ızdırap ve üzüntüye sebebiyet verdiğini ve fazlaya ilişkin haklarının saklı olduğunu belirterek davacı … için eşi…..ın desteğinden yoksun kalması sebebiyle 1.000,00 TL, çocuğu…….’ın desteğinden yoksun kalması sebebiyle 1.000,00TL,davacı … için babası …….’ın desteğinden yoksun kalması sebebiyle 1.000,00TL, kardeşi ……….’ın desteğinden yoksun kalması sebebiyle 1.000,00TL maddi tazminatın davalı …… yönünden ana para için poliçe teminat limiti ile diğer davalılar yönünden kaza tarihi olan 02/02/2011 tarihinden itibaren yasal faizi ile beraber
müşterek ve müteselsilen tahsilini istediği, ayrıca davacı … için 70.000,00 TL, davacı … için 50.000,00 TL manevi tazminatın davalılar ………’den kazanın meydana geldiği tarihten itibaren yasal faizi ile birlikte müşterek ve müteselsilen tahsilini istemiştir.
Birleşen ……..Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2011/378 Esas sayılı dosyasında, davacılar … ve …….. için oğulları ……’ın ölümü nedeniyle 1.000,00’er TL destekten yoksun kalma tazminatın tüm davalılardan ……., poliçe limiti ile sınırlı olmak kaydıyla ve kaza tarihinden yasal faiziyle birlikte ve ayrıca davacılar …….. ve …’ın, oğulları ve torunlarının ölümü nedeni ile 15.000,00’er TL manevi tazminat ile davacılar … ve …’ın ağabeyi ve yeğenlerinin ölümü nedeniyle 5.000,00’er TL manevi tazminatın olay tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte davalılar davalılar …….’den tahsilini talep etmiştir.
Davalı …… cevap dilekçesi ile, ………. plaka sayılı aracın malik ve işleteni olmadığını, davacıların tazminat taleplerinin fahiş olduğunu, ceza dosyasının bekletici mesele yapılması gerektiğini, davacıların SGK gibi kuruluşlardan ödeme alıp almadıklarının sorulması gerektiğini belirterek davanın husumet yönünden reddini savunmuştur.
Davalı ……… vekili, ……… plaka sayılı aracın maliki olduklarını, alınan tüm önlemlere rağmen mevsimin kış olması sebebiyle yol çalışması ve buzlanma neticesinde kazanın meydana geldiğini, kazada kaçınılmazlık olgusunun söz konusu olduğunu, ceza dosyasının bekletici mesele yapılması gerektiğini, aracın ferdi koltuk sigortasının bulunduğunu, bu sigorta kapsamında ölen yolcuların mirasçılarına tazminat ödendiğini, talep olunan tazminat taleplerinin fahiş olduğunu belirterek sorumluluklarının kusur durumuna göre belirlenerek B.K. 43 ve 44. Maddeleri gereğince tazminatların tenkisini belirterek davanın reddini savunmuştur.
Davalı ……. vekili, vefat eden kişilerin sigortalı araçta yolcu olarak bulunması sebebiyle sırasıyla zorunlu koltuk ferdi kaza, zorunlu taşımacılık mali sorumluluk ve zorunlu mali mesuliyet poliçelerine başvurulması gerektiğini, mevcut durumda şirketlerinin sorumluluğu doğmadığını, kusur ve zararın ispatı gerektiğini, ceza dosyasının bekletici mesele yapılmasını belirterek davanın reddini savunmuştur.
Davalı … vekili, ………. plaka sayılı aracın şirketleri nezdinde 12450677 nolu ve 25.05.2010/2011 vade tarihli zorunlu karayolu taşımacılık mali mesuliyet sigorta poliçesi ile sigortalı olduğunu, kişi başı ölüm teminatının 175.000,00TL olduğunu, davada önce gerekli belgeler ile müracaat yapılmadığını ve faiz sorumluluklarının bulunmadığını belirterek kusur oranlarının ve ödenmesi gereken tazminat miktarının tespiti ile sorumluluklarının poliçe limitleri ile sınırlandırılmasını, taleplerin reddini savunmuştur.
Mahkemece, iddia, savunma ve toplanan kanıtlara göre, asıl davada: maddi tazminatla ilgili davanın ıslah talebide gözetilerek kabulü ile davacı ……….için eşi ….’ın ölümü nedeniyle 127.766,72 TL, kızı ………’nın ölüm nedeni ile 18.621,51 TL, davacı ……. için babası……..’ın ölümü nedeniyle 18.296,23 TL destekten yoksun kalma tazminatının tahsilde tekerrür olmamak üzere …….için sigorta poliçi limitleri ile sınırlı olmak ve öncelikle zorunlu karayolu taşımacılık mali mesuliyet poliçesinden karşılanmak kaydıyla davalılardan müteselsilen tahsiline, manevi tazminat ile ilgili davada: davacı …….için 30.000,00 TL, davacı ……. için 10.000,00 TL manevi tazminatın 02/02/2011 olay tarihinden itibaren hesaplanacak yasal faiziyle birlikte davalılar davalılar ……. ve ……….’inden tahsiline birleşen davada: maddi tazminatla ilgili davanın ıslah talebide gözetilerek KABULÜ ile; davacı……… için 18,544,98 TL, davacı ……… için 13,349,97TL destekten yoksun kalma tazminatının tahsilde tekerrür olmamak üzere davalı ……. için sigorta poliçe limiti sınırlı olmak ve Zorunlu Karayolu Taşımacılık Mali Sorumluluk Sigortası Sigorta Poliçesinden karşılanmak kaydıyla davalılardan müteselsilen tahsiline, manevi tazminat ile ilgili davanın kısmen kabulü ile; davacı …….. için 7,000,00 TL, davacı……..için 7,000,00 TL,…….. ve …… için 2.000,00’er TL (…….. için 2.000,00 TL, ……için 2.000,00 TL) manevi tazminatın 02/02/2011 olay tarihi itibariyle hesaplanacak yasal faiziyle birlikte tahsilde tekerrür olmamak üzere davalılar davalılar ………’inden tahsiline karar verilmiş; hüküm, davalılar vekilleri tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dava dosyası içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre, davalı ……… dışındaki davalılar vekillerinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir
2-Davalı … vekilinin temyiz itirazlarının incelenmesinde; dava, trafik kazasından kaynaklanan destekten yoksun kalma ve manevi tazminat istemine ilişkindir.
Davalı ………nın, davacıların desteklerinin yolcu olarak bulunduğu ticari otobüsün zorunlu trafik sigortacısı olduğu hususu çekişmesizdir.
Zorunlu Karayolu Taşımacılık Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları’nın A.1. maddesine göre, “Bu sigorta ile sigortacı, poliçede belirtilen motorlu taşıtta seyahat eden yolcuların, duraklamalar da dahil olmak üzere, kalkış noktasından varış noktasına kadar geçecek süre içinde meydana gelebilecek bir kaza sonucu bedeni zarara uğraması halinde, sigortalının 10.07.2003 tarih ve 4925 sayılı Karayolu Taşıma Kanunundan doğan sorumluluğunu, poliçede yazılı sigorta tutarlarına karar temin eder.“
4925 Sayılı Karayolu Taşıma Kanununun 18. maddesi uyarınca taşımacılar, yolcuya gelebilecek bedeni zararlar için bu Kanunun 17. maddesinde düzenlenen sorumluluklarını sigorta ettirmek zorundadırlar. Anılan Kanunun 19/son ve Zorunlu Karayolu Taşımacılık Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartlarının B.8. maddeleri hükümlerine göre, meydana gelen zarar öncelikle taşımacının sorumluluk sigortasından karşılanır. Ancak bu sigortanın hiç yapılmamış olması, yapılmış fakat geçersiz hale gelmiş olması, süresinin bitmiş olması veya meydana gelen zararın bu sigorta teminatlarının üzerinde bulunması halinde teminatların üzerinde kalan kısım için, sırasıyla zorunlu mali sorumluluk sigortasına ve varsa ihtiyari mali sorumluluk sigortasına başvurulur.
Bahse konu düzenlemelerden de anlaşılacağı üzere, yasa koyucu, yolcuların uğradığı bedeni zararlar bakımından taşımayı yapan aracın zorunlu karayolu taşımacılık sigortacısı, trafik sigortacısı ve varsa ihtiyari mali sorumluluk sigortacısı bakımından müştereken ve müteselsilen bir sorumluluk öngörmemiş, sıralı bir sorumluluk düzenlemiştir. Başka bir anlatımla, yolcunun uğradığı bedeni zararlar, taşımayı yapan aracın zorunlu karayolu taşımacılık sigortası kapsamında ise bu aracın trafik veya ihtiyari mali mesuliyet sigortacısının sorumluluğu doğmayacaktır. Ancak limit aşımında sırasıyla zorunlu ve ihtiyari mali mesuliyet sigortacılarının sorumluluğu söz konusu olacaktır.
Bu durumda, yukarıda açıklanan düzenlemeler çerçevesinde değerlendirme yapıldığında hükmedilen tazminat miktarları davacının desteğinin yolcu olarak bulunduğu aracın zorunlu karayolu taşımacılık mali sorumluluk sigortası poliçe limitini aşmadığından aracın trafik sigortacısı olan davalı Anadolu Sigortanın sorumluluğunun bulunmadığı bu nedenle adı geçen davalı aleyhine tazminata hükmedilmemesi gerekirken, eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiştir.
SONUÇ :Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı … dışındaki davalılar vekillerinin tüm temyiz itirazlarının reddine, (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı … vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, 24/02/2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.