YARGITAY KARARI
DAİRE : 17. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2014/5918
KARAR NO : 2015/14998
KARAR TARİHİ : 24.12.2015
MAHKEMESİ : …Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki … davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine dair verilen hükmün süresi içinde davacılar vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Davacılar vekili, davalıların işleteni ve sürücüsü olduğu aracın sebep olduğu kazada müvekkillerinin desteğinin öldüğünü açıklayıp fazlaya dair hakları saklı kalmak kaydı ile toplam 50,00 TL maddi, 115.000,00 TL manevi …ın tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalılar, davanın reddini savunmuşlardır.
Mahkemece, toplanan delillere göre davalı … aleyhine açılan davanın husumet yokluğundan reddine, davalı … … Başkanlığı aleyhine açılan davanın görüm ve çözüm yeri idari yargı yolu olmakla yargı yolu nedeniyle reddine karar verilmiş; hüküm, davacılar vekilince temyiz edilmiştir.
Dava, … kazasından kaynaklanan destekten yoksun kalma ve manevi … istemine ilişkindir.
2918 sayılı Karayolları … Kanunu’nun 106. maddesinde “Genel ve katma bütçeli kuruluşlara, … idareleri ve belediyelere ve … iktisadi teşebbüslerine ve … kuruluşlarına ait motorlu araçların sebep oldukları zararlardan dolayı bu kanunun işletenin hukuki sorumluluğuna ilişkin hükümleri uygulanır” denilmektedir. Anılan Yasanın sekizinci kısmının “İşletenin Hukuki Sorumluluğu” başlıklı birinci bölümünde yer alan 85-90. maddelerinde, motorlu araçların … kurallarına ve gereklerine aykırı davranışları sonunda meydana gelen zararlar nedeniyle gerçek ve özel kişilerle, … tüzel kişilerinin ayrım yapılmadan aynı sorumluluk kurallarına bağlı olmaları ön görülmüştür. Bu düzenleme itibariyle yasa, … idare ve kurumlarına ait ve bu arada … hizmetine tahsis edilen motorlu araçların verdikleri zararlardan dolayı, … olaylarından doğan zararların özelliği göz önünde tutularak, … idare ve kurumlarının özel kişilerle eşit şartlarda aynı esaslara göre sorumlu tutulması gereğini ifade etmiştir. Aynı şekilde anılan yasanın görev ve yetkiye ilişkin 11/01/2011 tarihinde değişikliğe uğrayan 110. maddesinde “işleteni veya sahibi Devlet ve diğer … kuruluşları olan araçların sebebiyet verdiği zararlara ilişkin olanları dahil, bu kanundan doğan sorumluluk davaları, adli yargıda görülür.” şeklinde ifade edilmiştir. Yasanın anılan bu hükümleri karşısında, … araçlarının verdikleri zararlardan dolayı idare, … hukuku kurallarına göre değil, “işleten” sıfatıyla özel hukuk kurallarına göre sorumlu tutulabilecektir. Bu durumda, belediyeye ait …ün verdiği zararın tazmini isteği ile açılan davanın, bu kuralları uygulamakla görevli adli yargı yerinde görülmesi gerekmektedir. Yerel mahkemece, açıklanan yasal düzenlemeler gözetilmeksizin yargı yolu bakımından görevsizlik kararı verilmesi doğru görülmemiş ve bozmayı gerektirmiştir.
Davalı sürücü … yönünden; Anayasa’nın 129/5 maddesinde; memurlar ve diğer … görevlilerinin yetkilerini kullanırken (görevlerini yaparken) işledikleri kusurlardan doğan … davaları rücu edilmek kaydıyla kanunun gösterdiği şekil ve şartlara uygun olarak ancak idare aleyhine dava açılabileceği, 657 sayılı Devlet Memurları Yasası’nın (kişilerin uğradıkları zararlar başlıklı) 13. maddesinde; kişiler … hukukuna tabi görevlerle ilgili olarak uğradıkları zararlardan dolayı bu görevleri yerine getiren … aleyhine değil; ilgili kurum aleyhine dava açılacağı, davaya konu edilen olayda, davalı …’nin, diğer davalı … … Başkanlığı’nda şoför olarak görev yapmakta iken meydana gelen olayda; görevi gereği belediyeye ait yolcu …ünü kullandığı esnada meydana gelmiş olup idari hizmetin yürütüldüğü anda zararın meydana geldiği, Anayasanın 129/5 maddesi ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 13. maddesi gereğince davanın idari yargı yerinde ve idareye karşı açılması gerektiği, bu davalıya husumet yöneltilemeyeceği gerekçesi ile davalı sürücü … aleyhine açılan davanın husumet yokluğu nedeniyle reddine karar verilmiştir.
Davalı …, davaya konu gerçekleşen kazada belediye …ünün sürücüsüdür. Türk Borçlar Kanunu’nun 49. maddesinde kusurlu ve hukuka aykırı bir fiille başkasına zarar verenin, bu zararı gidermekle yükümlü olduğu düzenlenmiştir. Davalı sürücü …, haksız fiil faili olup, anılan zarardan özel hukuk hükümlerine göre sorumludur.
Somut olayda dava dilekçesi ile davalı sürücünün salt kişisel kusuruna dayanıldığının anlaşılması karşısında öncelikle bu iddia doğrultusunda delillerin toplanıp değerlendirilerek sonuca varılması gerekir. Mahkemece bu husus göz önünde bulundurulmayarak davalılardan … yönünden husumetten red kararı verilmesi doğru görülmemiş kararın bu nedenle de bozulmasına karar verilmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davacılar vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davacılara geri verilmesine 24/12/2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.