YARGITAY KARARI
DAİRE : 17. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2014/21143
KARAR NO : 2017/5288
KARAR TARİHİ : 09.05.2017
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda verilen hükmün duruşmalı olarak temyizen tetkiki davacılar vekili, davalı … AŞ vekili, davalılar …, … vekillerince istenmiş davacılar vekili duruşma talep edilmiş olmakla duruşma için tayin edilen 9.5.2017 Salı günü davacılar vekili Av…. geldi. Davalı … AŞ tarafından gelen olmadı. Davalılar … ve … vekili Av. … geldi. Temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşıldıktan ve hazır bulunan davacılar vekili, davalılar …, … vekili dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği düşünüldü.
-K A R A R-
Davacılar vekili, davalıların sürücüsü, maliki ve zorunlu trafik sigortacısı olduğu aracın müvekkillerinden …’in sürücüsü, diğerlerinin yolcusu olduğu araca tam kusurlu olarak çarpması sonucu davacı yolcuların kemik kırığı oluşacak şekilde yaralandığını, davacı sürücü …’in de yaralandığını, müvekkillerinin elem çektiğini beyanla, fazlaya dair hakları saklı kalmak kaydıyla davacılar lehine 9.000 TL manevi ve 1.000 TL maddi tazminatın kaza tarihinden işleyecek faiziyle davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsilini talep etmiş, 7.12.2011 havale tarihli dilekçesiyle davacı … için 9.000 TL manevi, davayı ıslah etmek suretiyle işgöremezlik için 20.000 TL maddi, davacı … için davayı ıslah etmek suretiyle araç hasarı için 10.000 TL maddi, davacı … için davayı ıslah etmek suretiyle tedavi gideri ve işten güçten kalma için 5.000 TL maddi tazminat istemiş, 15.12.2011 havale tarihli dilekçesiyle davacı … için kazanın etkisi ve kalıcı sağlık sorunları nedeniyle 6.000 TL manevi, davayı ıslah etmek suretiyle işgöremezlik için 20.000 TL maddi, davacı … için 2.000 TL manevi, davayı ıslah etmek suretiyle araç hasarı için 10.000 TL maddi, davacı … için 1.000 TL manevi, davayı ıslah etmek suretiyle tedavi gideri ve işten güçten kalma için 5.000 TL maddi tazminat istemiş, 16.2.2012 tarihinde ıslah harcını yatırmış, 20.4.2012 tarihli dilekçesiyle davacı … için araç hasarı ve tedavi gideri talep ettiğini belirtmiştir.
Davalılar vekilleri, ayrı ayrı davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, toplanan deliller ve benimsenen bilirkişi raporuna göre, 1-davacı tarafından davalılar … ve … aleyhine açılan manevi tazminat davasının kabulüne, 2-davacı … tarafından davalılar aleyhine açılan maddi tazminat davasının kısmen kabulüne kısmen reddine, 3-davacı … tarafından davalılar aleyhine açılan maddi tazminat davasının araç hasarı … şirketinden alındığından tedavi gideri ispatlanmadığından reddine, 4-davacı … tarafından davalılar aleyhine açılan maddi tazminat davasının geçici iş göremezlik tazminatı yönünden kısmen kabulüne kısmen reddine, 5-davacı … tarafından … şirketi aleyhine tedavi giderine ilişkin açılan davanın husumet yokluğu nedeniyle usulden reddine, 6-davacı … tarafından davalılar … ve … aleyhine tedavi giderine ilişkin açılan maddi tazminat davasının kabulüne, 7-davacılar tarafından … şirketi aleyhine açılan manevi tazminat davasının husumet yokluğu nedeniyle usulden reddine, 8-davacı … için 6.000 TL, davacı … için 2.000 TL, davacı … için 1.000 TL manevi tazminatın kaza tarihi olan 27.09.2009 tarihinden itibaren yasal faizi ile davalılar … ve …’den müştereken ve müteselsilen alınarak ayrı ayrı davacılara verilmesine, 9-… için sabit olan 12.875,92 TL maddi tazminatın kaza tarihi olan 27.09.2009 tarihinden itibaren yasal faizi ile tüm davalılardan müştereken ve müteselsilen alınıp bu davacıya verilmesine, 10- … için geçici iş göremezlik nedeniyle sabit olan 2.590,10 TL maddi tazminatın kaza tarihi olan 27.09.2009 tarihinden itibaren yasal faizi ile tüm davalılardan müştereken ve müteselsilen alınıp bu davacıya verilmesine, 11-… için tedavi gideri nedeniyle sabit olan 800 TL maddi tazminatın kaza tarihi olan 27.09.2009 tarihinden itibaren yasal faizi ile yukarıda usulden red kararı verilen dışındaki davalılardan müştereken ve müteselsilen alınıp bu davacıya verilmesine, … ve …’ın talep ettiği kalemler ve rapor gözetilerek fazla talebin reddine karar verilmiş; hüküm davacılar vekili, davalı …Ş. vekili, davalılar … ve … vekilleri tarafından temyiz edilmiştir.
1-6100 Sayılı HMK.’nun geçici 3/2 maddesi delaletiyle mülga 1086 Sayılı HUMK’nun 427. maddesinde öngörülen temyiz kesinlik sınırı 1.1.2013 tarihinden itibaren 1.820 TL’ye çıkarılmıştır.
Davacı … bakımından mahkemece 1.000 TL manevi tazminata hükmedilmiştir. Davacı … yönünden verilen manevi tazminata ilişkin hüküm davalılar … ve … bakımından kesin niteliktedir.
Kesin olan kararların temyiz istemleri hakkında mahkemece bir karar verilebileceği gibi, 1.6.1990 gün 3/4 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı uyarınca …’ca da temyiz isteminin reddine karar verilebileceğinden davalılar … ve … vekilinin temyiz dilekçesinin davacı … yönünden verilen manevi tazminat hükmünün kesin olması nedeniyle reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp değerlendirilmesinde ve özellikle, oluşa uygun olarak düzenlenen uzman bilirkişi raporunda belirtilen kusur oranının hükme esas alınmasında bir usulsüzlük bulunmamasına ve manevi tazminatın takdirinde B.K.nun 47. maddesindeki özel haller dikkate alınarak hak ve nesafet kuralları çerçevesinde hüküm kurulmuş olmasına göre, davalılar … ve … vekilinin yerinde görülmeyen diğer ve davacılar vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
3-Dava trafik kazasından kaynaklanan cismani zarar nedeniyle maddi ve manevi tazminat istemine ilişkindir.
Davacılardan …, … ve … dava dilekçesinde 9.000 TL manevi ve 1.000 TL maddi tazminat talep etmiş, 7.12.2011 havale tarihli dilekçesiyle davacı … için 9.000 TL manevi, davayı ıslah etmek suretiyle işgöremezlik için 20.000 TL maddi, davacı … için davayı ıslah etmek suretiyle araç hasarı için 10.000 TL maddi, davacı … için davayı ıslah etmek suretiyle tedavi gideri ve işten güçten kalma için 5.000 TL maddi tazminat istemiş, 15.12.2011 havale tarihli dilekçesiyle davacı … için 6.000 TL manevi, davayı ıslah etmek suretiyle işgöremezlik için 20.000 TL maddi, davacı … için 2.000 TL manevi, davayı ıslah etmek suretiyle araç hasarı için 10.000 TL maddi, davacı … için 1.000 TL manevi, davayı ıslah etmek suretiyle tedavi gideri ve işten güçten kalma için 5.000 TL maddi tazminat istemiş, 16.2.2012 tarihinde ıslah harcını yatırmış, 20.4.2012 tarihli dilekçesiyle davacı … için araç hasarı ve tedavi gideri talep ettiğini belirtmiştir. Mahkeme gerekçesinde … için istenen maddi tazminat miktarının 20.000 TL olduğu, kalıcı sağlık sorunlarından da söz edilerek tazminat istendiğine göre sürekli işgöremezliğe ve geçici işgöremezliğe dayalı tazminat istendiğinin kabul edildiği, işgöremezlik nedeniyle istenebilecek tazminat miktarının 12.875,92 TL olduğu belirtilerek 12.875,92 TL sürekli işgöremezlik tazminatına hükmedilmiştir. Mahkemece alınan ATK raporunda davacı …’ün sürekli işgöremezliği yanında 135 gün geçici işgöremezlik süresi de belirlenmiştir. Mahkemece davacı … için geçici işgöremezlik tazminatının da talep edildiği varsayıldığı halde, hükmün gerekçesinde neden geçici işgöremezlik tazminatı hesaplanmayıp hükmedilmediği açıklanmamıştır. Ayrıca ıslah yoluyla talepler kısmen açıklanmış ise de, dava dilekçesindeki 1.000 TL’lik maddi tazminatın ne kadarının hangi davacı için ve hangi kaleme ilişkin olduğu açıklattırılmamıştır. Belirtilen nedenlerle mahkemece HMK’nın 31. maddesinde düzenlenen hakimin davayı aydınlatma ödevi doğrultusunda dava dilekçesi de açıklattırılarak sonucuna göre karar verilmesi gerektiğinin gözetilmemesi doğru görülmemiştir.
4- Kabule göre de, 2918 Sayılı …’nin 99/1 maddesi ile Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları’nın B.2.b maddesi gereğince trafik sigortacısının zarar giderim yükümlülüğünün süresi, rizikonun ihbarı ve gerekli belgelerin sigortacıya iletildiği tarihten itibaren 8 işgünü olarak belirlenmiştir. Bu sebeple usulüne uygun bir başvuru yapılıp yasada belirlenen süre dolmadan trafik sigortacısı bakımından alacağın muacceliyetinden ve dolayısıyla temerrüdünden söz edilemez.
Somut olayda davacılar maddi tazminat için kaza tarihinden itibaren faiz işletilmesini talep etmiş, mahkemece tüm davalılar için kaza tarihinden itibaren faize hükmedilmiştir. Bu durumda mahkemece, davacılar tarafından davalı … şirketine dava tarihinden önce yapılmış bir ihbar bulunup bulunmadığının tespiti ile yukarıda açıklanan ilkeler doğrultusunda temerrüt tarihinin belirlenmesi, ihbar bulunmadığı taktirde davalı … şirketinin dava tarihinde temerrüde düşürülmüş olduğunun kabulü gerekirken, yazılı şekilde davalı … şirketinin diğer davalılarla birlikte kaza tarihinden itibaren faizden sorumlu tutulması doğru değildir.
SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalılar … ve … vekilinin temyiz dilekçesinin davacı … yönünden verilen manevi tazminat hükmünün kesin olması nedeniyle REDDİNE, (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalılar … ve … vekilinin diğer ve davacılar vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine, (3) nolu bentte açıklanan nedenlerle davacılar vekilinin temyiz itirazlarının, (4) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı …Ş. vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile maddi tazminatla ilgili hükümlerin BOZULMASINA, 1.480,00 TL vekalet ücretinin davacılardan alınarak duruşmada vekille temsil olunan davalılar …, …’ye verilmesine, 1.480,00 TL vekalet ücretinin davalılardan alınarak duruşmada vekille temsil olunan davacılara verilmesine, duruşmada vekille temsil olunmayan davalı … AŞ yararına vekalet ücreti takdirine yer olmadığına, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davacılar vekili, davalı …Ş. vekili, davalılar … ve …’ye geri verilmesine 9.5.2017 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.