YARGITAY KARARI
DAİRE : 17. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2014/10422
KARAR NO : 2014/9516
KARAR TARİHİ : 12.06.2014
MAHKEMESİ : Bayındır Asliye Hukuk Mahkemesi
TARİHİ : 12/02/2014
NUMARASI : 2013/229-2014/52
Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne dair verilen hükmün süresi içinde taraf vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Davacı vekili, davalının aracı ile müvekkiline ait araca çarparak kaçtığını, müvekillinin aracının hasarlandığını, davalının %100 kusurlu olduğunu, tespit raporuna göre araçta 3.658 TL onarım gideri, 500 TL değer kaybı ve 15 günlük tamir süresince, günlük 25 TL’sından 375 TL araç mahrumiyeti zararı olduğunu, aracın piyasa rayicinin 6.500 TL olduğunu, kazadan sonra 2.000 TL’sına hurda fiyatına satıldığını belirterek şimdilik 3.635,90 TL onarım gideri, 4.500 TL değer kaybı ve 1.5.2013 tarihinden 20.8.2013 tarihine kadar müvekkilinin tarladaki işlerini yapmak için tarlaya ve rahatsız olan Tire Devlet Hastanesinde yatan annesinin tedavi ve bakım giderleri için gerekli 2.750 TL araç kiralama bedeli toplamı 10.886 TL’nın olay tarihinden işleyecek yasal faiziyle tespit masraflarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili, kusuru ve tazminat miktarını kabul etmediğini, davacının olayın ertesi günü aracı satmasına göre araç kiralama bedeli isteyemeyeceğini, araçta değer kaybı olmadığını, aracın modeline göre piyasa rayicinin 2.000 TL olacağını, tespit raporunu kabul etmediğeini belirterek davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, davanın kısmen kabulü ile davalının %75 kusur oranına isabet eden 3.383,18 TL (hasar bedeli, değer kaybı araç mahrumiyeti dahil) tazminatın olay tarihinden işleyecek yasal faizi ile davalıdan tahsiline karar verilmiş; hüküm, taraf vekillerince temyiz edilmiştir.
1-Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp değerlendirilmesinde, özellikle oluşa uygun olarak düzenlenen uzman bilirkişi raporunda belirtilen kusur oranının hükme esas alınmasında bir usulsüzlük bulunmamasına göre, taraf vekillerinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Dava, trafik kazasından kaynaklanan maddi tazminat istemine ilişkindir. Onarım masrafları taşıtın rizikonun gerçekleştiği tarihteki değerini aşar ya da yatış onarım kabul etmez ise taşıt tam hasara uğramış sayılır. Bu durumda aracın olay tarihinedki 2. el piyasa rayiç değeri ile sovtaj değeri arasındaki fark gerçek zararı oluşturur.
Somut olayda, 31.3.2013 tarihinde meydana gelen kazada davacıya ait 1990 model Tofaş Fiat otomobil hasarlanmıştır. Davacı tarafından yaptırılan tespit sonucu, düzenlenen 2.5.2013 tarihli raporda 2.158 TL yedek parça gideri, 1500 TL işçilik gideri toplamı 3.658 Tl tutarında onarım gideri bulunduğu, aracın 15 günde tamirinin mümkün olduğu, günlük emsal bir aracın günlük 25 TL’sına kiralanabileceği 15 gün için 375 TL araç mahrumiyeti zararı olduğu, 500 TL değer kaybı olacağı belirtilmiştir. Davacı aracın tamirine ilişkin faturalar ibraz etmiş; aracın hasarlı fotoğraflarının dosya içinde olduğu anlaşılmıştır.
Davacı vekili, müvekkilinin aracı 3.635 TL’sına tamir ettirdikten sonra 2.000 TL’sına 3.kişiye sattığını, piyasa değerinin 6.500 TL olduğunu, bu nedenle 4.500 TL değer kaybı oluştuğunu, müvekkilinin 110 gün süreyle tarlasına gidip gelmek ve hastanede yatarak tedavi gören annesini ziyaret etmek, onu hastaneye götürüp getirmek için araç kiraladığını, günlük 25 TL’sından 2.750 TL araç mahrumiyeti zararı bulunduğunu, davalının olayda %100 kusurlu olduğunu belirterek şimdilik 3.635 TL onarım gideri, 4.500 TL değer kaybı ve 2.750 TL araç mahrumiyeti zararı toplamı 10.886 TL’nın davalıdan tazminini istemiştir. Araç kiralandığına dair belge ibrazı edilmemiş, davacı tanıkları, davacının annesini haftada 1-2 kez hastaneye götürüp getirmek için araç kiraladığını beyan etmişlerdir. Davalı vekili kusuru, hasar mikmtarını kabul etmediğini, aracın piyasa rayicinin 2.000 TL edeceğini savunmuştur.
Hükme esas alınan bilirkişi raporunda; tespit raporundaki hasar, değer kaybı ve araç mahrumiyeti zararının uygun bulunduğu, davacının 3.635 TL hasar bedeliyle birlikte toplam 4.510,90 TL zararının olduğu, davalının kusur oranına (75) göre bunun 3.383,18 TL’sından sorumlu olacağı belirtilmiştir. Davalı savunması ve itirazları üzerinde durulmamış; aracın pertinin uygugn olup olmayacağı değerlendirilmemiştir. Aracın pertinin uygun olması halinde davalı taraf ayrıca değer kaybı zararından sorumlu olmaz. Yine bu durumda araç mahrumiyetinin tespiti için, aracın tamir süresi içinde gerekli kiralama bedeli değil, aynı özellikle yeni bir araç alınması için gerekli makul süre tespit edilerek, bu süre içinde, emsal aracın kiralama bedelinin emsal aracın kiralama bedelinden; (davacı tarafından, kendi aracını kullanması halinde yapacağı yakıt masrafı, amortisman v.s.s zorunlu giderler mahsup edilerek bulunacak net kiralama bedeli esas alınarak) hesaplanması gerekir. Dosyada alınan bilirkişi raporu hüküm kurmaya elverişli değildir. Eksik inceleme ile hüküm kurulamaz.
Bu durumda mahkemece, önceki bilirkişi dışında İTÜ veya KGM Fen heyeti gibi, kurum veya kuruluşlardan seçilecek araç hasarı konusunda uzman bilirkişi ya da bilirkişi kurulundan aracın modeli, özellikleri, hasarı, fotoğraflar, faturalar, tespit raporu, bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirilerek davaya konu trafik kazası nedeniyle; davacı aracında meydana gelen onarım gideri ile değer kaybı zararının (aracın kazadan önceki hasarsız 2.el piyasa rayiç değeri ile kazadan sonra hasarının onarılmasından sonra tespit edilen 2.el piyasa rayiç değeri arasındaki fark) tespiti, daha sonra aracın olay tarihindeki 2. el piyasa rayiç değeri ile sovtaj değerinin belirlenmesi, bu tespitlere göre aracın onarımının mı, pertinin mi uygun (ekonomik) olduğunun değerlendirilmesi, aracın pertinin uygun olması halinde; davacı tarafın aynı model ve özellikle yeni bir araç alması için gerekli makul sürenin tespit edilmesi ve bu süre içinde davacının yapması gerekli zorunlu giderler (yakıt masrafı v.s.) tenzil edilerek, davacı aracı ile aynı özellikle (emsal) aracın kiralama bedeli esas alınarak araç mahrumiyetinin belirlenmesi, hususlarında ayrıntılı, gerekçeli, denetime elverişli önceki raporlarında irdelendiği bir rapor alınarak, aracın pertinin uygun görülmesi halinde davalının ayrıca değer kaybı zararından sorumlu olmayacağı gözetilerek, sonucuna göre hüküm kurulması gerekirken yazılı olduğu gibi hüküm kurulması doğru görülmemiştir.
Kabule göre de; davacı vekili Bayındır Sulh Hukuk Mahkemesinin 2013/5 Değişik İş sayılı dosyasında tespit yaptırmış; dava dilekçesinde tespit masraflarının ve tespit dosyasında lehlerine hükmedilen vekalet ücretinin de davalıdan tazminini talep etmiştir. Bu durumda mahkemece, tesbit dosyasında davacı taraf lehine verilen vekalet ücreti yönünden de bir karar verilmesi gerekirken 245 TL vekalet ücreti yönünden olumlu ya da olumsuz bir hüküm kurulmaması da doğru değildir.
SONUÇ: Yukarıda 1 nolu bentte açıklanan nedenlerle taraf vekillerinin sair temyiz itirazlarının reddine, 2 nolu bentte açıklanan nedenlerle taraf vekillerinin temyiz itirazının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden taraflara geri verilmesine 12.6.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.