YARGITAY KARARI
DAİRE : 17. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2013/546
KARAR NO : 2013/1725
KARAR TARİHİ : 18.02.2013
MAHKEMESİ :İcra Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki istihkak-tasarrufun iptali davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine dair verilen hükmün süresi içinde davalı alacaklı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Davacı (üçüncü kişi) vekili, … İcra Müdürlüğü’nün 2010/7547 sayılı Takip dosyasında trafik kaydına 30.03.2010‘da haciz konulan … plaka sayılı aracın, noterde yapılan sözleşme ile 18.12.2008‘de üçüncü kişi tarafından satın alınıp bedelinin ödendiğini, mülkiyetin hacizden önce davacıya geçtiğini, tasarrufun iptali davasının açılabilmesi için aranan yasal şartların gerçekleşmediğini belirterek istihkak iddiasının kabulü ile haczin kaldırılmasına ve tazminata karar verilmesini istemiş, tasarrufun iptali davasının ise reddine karar verilmesi gerektiğini savunmuştur.
Davalı (karşı davacı alacaklı) vekili, dava konusu aracın borçlunun içinde bulunduğu mali durumu bilen üçüncü kişi tarafından, düşük bedelle satın alındığını, ayrıca satış bedelinin üçüncü kişinin kardeşi tarafından ödendiğini, yapılan işlemin gerçek bir alım satım işlemi olmadığını, gerçek olarak kabul edilse bile İİK’nun 277. maddesi gereğince iptale tabi tasarruflardan olduğunu belirterek istihkak iddiasının reddine karar verilmesi gerektiğini savunmuş, tasarrufun iptali davasının ise kabulüne karar verilmesini talep ve iddia etmiştir.
Mahkemece toplanan delillere göre: “dava konusu aracın trafik kaydına haciz konulmasından önce üçüncü kişi tarafından satın alındığı, mülkiyetin davacıya hacizden önce geçtiği“ gerekçesi ile davanın karar verilmiş; hüküm, davalı alacaklı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, üçüncü kişinin İİK’nun 96. vd. maddeleri uyarınca açtığı “istihkak” davası ve davalı alacaklının İİK’97/17. maddesi uyarınca karşılık dava olarak açtığı “tasarrufun iptali” davası niteliğindedir.
1.Tasarrufun iptali davasının konusu İİK’nun 280. maddesinde: “malvarlığı borçlarına yetmeyen bir borçlunun, alacaklılarına zarar verme kastıyla yaptığı tüm işlemler” olarak tanımlandığından bu davalarda takip borçlusu yasal hasım konumundadır. Bu nedenle davalı olarak gösterilmese de karşı dava dilekçesi ekli duruşma gün ve saatini gösterir uyarılı davetiye ile duruşmaya davet edilip savunmasını yaparak delillerini sunabilme olanağının kendisine tanınması, bundan sonra toplanacak delillere göre işin esası hakkında bir karar verilmesi gerekir.
Somut olayda alacaklının açtığı dava dilekçesinde borçlu adına yer verilmemiş, Mahkeme ise tasarrufun iptali dava dilekçesinin borçluya tebliği yönünde bir ara karar oluşturmakla birlikte tebligatı üçüncü kişi vekiline yapmakla yetinmiştir. Bu durum da savunma ve adil yargılanma haklarını ihlal eden bir sonuç yaratmıştır ve hatalıdır.
Kabule göre de; istihkak davalarında dava değerinin hacizli malın değeri ile alacak miktarından hangisi az ise ona göre belirleneceği kuralı karşısında asıl takip dosyası getirtilip dava değeri belirlenmeden, reddedilen tasarrufun iptali davasına ilişkin maktu karar ve ilam harcının peşin harçtan mahsubu ile bakiye harcın davalı alacaklıya iadesinin kararlaştırılması gerektiğinin dikkate alınmaması, diğer yandan davacı üçüncü kişinin yatırdığı peşin harcın mahsubu ile bakiye nispi karar ve ilam harcının karşı davacıdan alınmasının kararlaştırılmasından sonra bu miktarın bir de yargılama giderleri içinde karşı davacıya yükletilmesi isabetli değildir.
2.Bozma neden ve şekline göre diğer temyiz itirazlarının bu aşamada incelenmesi gerekli görülmemiştir.
S O N U Ç: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı alacaklı vekilinin temyiz itirazlarının kabulüyle hükmün BOZULMASINA, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle diğer temyiz itirazlarının bu aşamada incelenmesine yer olmadığına, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalı alacaklıya geri verilmesine 18.2.2013 gününde oybirliğiyle karar verildi.