YARGITAY KARARI
DAİRE : 17. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2013/21287
KARAR NO : 2014/1610
KARAR TARİHİ : 13.02.2014

MAHKEMESİ :Afyonkarahisar 2. Asliye Hukuk Mahkemesi
TARİHİ :09/03/2012
NUMARASI :2010/65-2012/72

Taraflar arasındaki tasarrufun iptali davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne dair verilen hükmün süresi içinde davalılar R..G..ve İ.. T.. vekili ile davalılar H.. B.., O.. N.., A.. B.., İ.. B.., Y.. B.., Y.. B.., S.. B.. ve dava dışı N.. D.. vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Davacılar vekili davalılar İ.. K.. ve A..İnş. Oto ve Emlak Kom. Tarım Hayv. Yem Gıda Mad. Tur. Nak. San. Tic. Ltd. Şti.nin müvekkillerine olan borcu nedeniyle haklarında yaptıkları icra takibi sırasında borçlarına yetecek haczi kabil mallarının bulunmadığını ancak alacaklılardan mal kaçırmak amacı ile borçlu İsmail’in kendisine ait taşınmazları diğer davalılara sattığını öne sürerek yapılan tasarrufların iptalini talep etmiştir.
Davalılar M.. B.., İ.. K.., O.. N.., H.. B.., İ.. T.. ve R..G.. davanın reddini savunmuş, diğer davalılar beyanda bulunmamışlardır.
Mahkemece, İİK.nın 280. maddesi uyarınca davanın kabulüne karar verilmiş; hüküm, davalılar R..G..ve İ.. T.. vekili ile davalılar H.. B.., O.. N.., A.. B.., İ.. B.., Y.. B.., Y.. B.., S.. B.. ve dava dışı N.. D.. vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, İİK.nun 277 ve devamı maddeleri uyarınca açılmış olup, tasarrufun iptali istemine ilişkindir. İptal davasından maksat İİK.nun 278, 279 ve 280. maddelerinde yazıldığı gibi alacağın tahsilini temin için borcun doğumundan sonra yapılan tasarruflarının iptaline hükmettirmektir. Bu davanın önkoşulu ise, borçlu hakkında yapılıp kesinleşen icra takibinin olması ve takip sonucunda alınmış kesin veya geçici aciz belgesinin (İİK.nun 277 md) bulunmasıdır. Ön koşulun bulunması halinde ise İİK.nun 278, 279 ve 280.maddelerinde yazılı iptal şartlarının bulunup bulunmadığı araştırılmalıdır. Özellikle İİK.nun 278.maddede akdin yapıldığı sırada kendi verdiği şeyin değerine göre borçlunun ivaz olarak pek aşağı bir fiyat kabul ettiği ve yasanın bağışlama hükmünde olarak iptale tâbi tuttuğu tasarrufların iptali gerektiğinden mahkemece ivazlar arasında fark bulunup bulunmadığı incelenmelidir. Aynı maddede sayılan akrabalık derecesi vs. araştırılmalıdır. Keza İİK.nun 280.maddesinde malvarlığı borçlarına yetmeyen bir borçlunun alacaklılarına zarar vermek kastıyla yaptığı tüm işlemler, borçlunun içinde bulunduğu mali durumu ve zarar verme kastının işlemin diğer tarafınca bilindiği veya bilinmesini gerektiren açık emarelerin bulunduğu hallerde tasarrufun iptal edileceği hususu düzenlendiğinden yapılan işlemde mal kaçırma kastı irdelenmelidir. Öte yandan İİK.nun 279.maddesinde de iptal nedenleri sayılmış olup bu maddede yazılan iptal nedenlerinin gerçekleşip gerçekleşmediği de takdir olunmalıdır. Ayrıca İİK.nun 284. maddesine göre tasarrufun iptali davalarının tasarruf tarihinden itibaren 5 yıllık süre içinde açılması öngörülmüştür. Bu süre hak düşürücü süre olup, mahkemece resen nazara alınması gerekir.
Somut olayda Afyonkarahisar 3. İcra Müdürlüğünün 2005/7908 sayılı takip dosyası ile davacı H.. A.. tarafından, Afyonkarahisar 3. İcra Müdürlüğünün 2005/7909 sayılı takip dosyası ile davacı M..Ş.. tarafından, Afyonkarahisar 3.İcra Müdürlüğünün 2005/7910 sayılı takip dosyası ile davacı Z.. T.. tarafından A.. İnş. San. Tic. Ltd. Şti. ve İ.. K.. aleyhine icra takipleri yapılmış olup İsmail tarafından takibe itiraz edilmiş olması nedeniyle hakkındaki bu takipler durdurulmuş, alacaklılar tarafından açılan itirazın iptali davaları olmadığından takipler kesinleşmemiştir. Yine Afyonkarahisar 3. İcra Müdürlüğünün 2005/7911 sayılı takip dosyası ile İsmail ve M..K..aleyhine takip yapılmış ancak davacı tarafından bu dosyaya kesin aciz belgesi veya İİK.nın 105. maddesi uyarınca geçici aciz belgesi niteliğinde haciz tutanağı ibraz edilmemiş, borçlu İsmail’e ait bir adet taşınmaz üzerine de birinci sıradan haciz konulmuş, bu yönden de araştırma yapılmamıştır. Ayrıca dava konusu edilen 15 sayılı parsel üzerindeki ……. blok …. – …. ve ….. nolu bağımsız bölümler 13.10.2004 tarihinde, …. blok ….ve .. nolu meskenler 14.12.2004 tarihinde, …. blok … nolu depo ise 24.02.2005 tarihinde borçlu davalı İ.. K.. tarafından satılmış olup dava ise 03.03.2010 tarihinde açılmış olup bu taşınmazlar yönünden 5 yıllık hak düşürücü süre geçmiştir.Bu durumda mahkemece 15 sayılı parsel üzerindeki …. blok … – …ve … nolu bağımsız bölümler ile … blok…. ve ….nolu meskenlere ilişkin davanın 5 yıllık hak düşürücü sürenin geçmesi nedeniyle, dava konusu 134 sayılı parsel üzerindeki 5 nolu meskene ilişkin davanın ise Afyonkarahisar 3. İcra Müdürlüğünün 2005/7908 – 7909 ve 7910 sayılı takip dosyalarında borçlu davalı hakkında kesinleşmiş bir icra takibinin bulunmaması, 7911 sayılı icra takibi yönünden ise kesin veya geçici aciz belgesi ibraz edilmemesi nedeniyle davanın reddine karar verilmesi gerekirken yanlış değerlendirme sonucu davanın kabulüne karar verilmesi doğru olmamış, kararın bozulması gerekmiştir.
Kabule göre de hak düşürücü sürenin geçmesi nedeniyle haklarındaki davanın reddine karar verilmesi gereken bir kısım taşınmazlarda borçlu ile işlemde bulunan F..H..K.. ile en son malikler davaya dahil edilmeden bu taşınmazlara ilişkin tasarrufların iptaline karar verilmesi de doğru bulunmamıştır.
SONUÇ: Yukarda açıklanan nedenlerle davalılar R..G.. ve İ.. T.. vekili ile davalılar H.. B.., O.. N.., A.. B.., İ.. B.., Y.. B.., Y.. B.., S.. B.. ve dava dışı N.. D.. vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin

alınan harcın istek halinde temyiz eden davalılar R..G.., İ.. T.., H.. B.., O.. N.., A.. B.., İ.. B.., Y.. B.., Y.. B.., S.. B.. ve dava dışı N.. D..’e geri verilmesine 13.2.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.