YARGITAY KARARI
DAİRE : 17. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2012/8223
KARAR NO : 2012/11738
KARAR TARİHİ : 01.11.2012
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki taşınmaz hukukuna ilişkin olarak açılan davada … Kadastro Mahkemesi ve… Asliye Hukuk Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Dava, il mera komisyon kararının iptali ve taşınmazın davacı adına tescili istemine ilişkindir.
… Kadastro Mahkemesi, kadastro tutanaklarının 14.06.2007 tarihinde kesinleştiği, davanın mera tahsis komisyon kararına, mera sınırlandırılmasına itiraz ve tescile ilişkin olup, 05.11.2010 tarihinde açıldığı, kesinleşen kadastro çalışmaları sonrasında, 4342 sayılı yasa gereğince mera tahsis komisyonlarının yaptığı tahsis istemlerine karşı açılan davalara Asliye Hukuk Mahkemesi’nde bakılması gerektiğinden bahisle görevsizlik kararı vermiştir.
… Asliye Hukuk Mahkemesi ise, kadastrosu yapılan yerlerde mera tahsis komisyonu kararlarına karşı 4342 sayılı Mera Kanunu’nun 13/5. maddesi uyarınca 30 günlük sürede açılan davalara Kadastro Mahkemesinde bakılması gerektiğinden bahisle görevsizlik yönünde hüküm kurmuştur.
4342 sayılı Mera Kanunu’nun 13/5. maddesi hükmü uyarınca, komisyon kararlarına karşı 30 günlük askı ilan süresi ve tebligatı gerektiren hallerde tebliğden itibaren 30 günlük süre içinde asliye hukuk mahkemesine, kadastro yapılan yerlerde ise kadastro mahkemesine dava açılabilir. Aynı yasanın 21/2 maddesinde ise tahsis kararlarında belirtilen haklara tahsislerin kesinleştiği tarihten itibaren 5 yıl geçtikten sonra tespitlerden önceki hukuki sebeplere dayanılarak itiraz edilemeyeceği ve bunlara karşı dava açılamayacağı hüküm altına alınmıştır.
Mera Kanunu’nun 13/5 ve 21/2 maddeleri birlikte değerlendirildiğinde, kanun koyucunun 3402 sayılı Kadastro Kanunu’nun hak düşürücü süreye ilişkin hükümler arasında paralellik sağlamayı amaçladığı görülecektir. Gerçekten, 3402 sayılı Kadastro Kanunu’nun 12/1 maddesi hükmü gereğince 30 günlük ilan süresi geçtikten sonra, dava açılmayan kadastro tutanaklarına ait sınırlandırma ve tespitler kesinleşir ve Kadastro Mahkemesine dava açma olanağı kalmaz. Ne var ki, aynı yasanın 12/3 maddesi gereğince kadastro tutanaklarında yapılan hak ve tespitlere karşı 10 yıl içinde genel mahkemelerde dava açılması mümkündür. Görüldüğü gibi, 30 günlük dava açma süresi Mera Kanunu ve Kadastro Kanununda benzer amaçlarla düzenlenmiş olup bu düzenleme ile dava açma süresi ile birlikte görevli mahkemede belirlenmiştir.
Hal böyle olunca, mera komisyonu kararlarına karşı 4342 sayılı Mera Kanunu’nun 13/5. maddesi uyarınca 30 günlük sürede açılan davaların asliye hukuk mahkemesinde, kadastro yapılan yerlerde ise kadastro mahkemesinde açılması gerekir. Bu süre geçtikten sonra tespitten önceki hukuki sebeplere dayanılarak 21/2. madde uyarınca beş yıllık süre içinde açılan davaların asliye hukuk mahkemesinde görülmesi gerekir.
Dosya kapsamından … Köyündeki kadastro çalışmalarının tamamlandığı ve taşınmazların kadastro tespit tutanaklarının 14.05.2007 ila 13.06.2007 tarihlerinde ilan edilerek 14.06.2007 tarihinde kesinleştiği, eldeki davanın ise kadastro çalışmalarının tamamlanmasından sonra, mera komisyonu kararına karşı 4342 sayılı Mera Kanunu’nun 13/5 maddesi uyarınca 30 günlük süre içersinde, 05.11.2010 tarihinde açıldığı anlaşılmaktadır. Bu durumda, kadastro çalışmalarının tamamlandığı bölgede mera komisyon kararlarının iptali istemine ilişkin uyuşmazlığın Asliye Hukuk Mahkemesi’nde çözümlenmesi gerekmektedir.
SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle; HMK’nun.’nun 21. ve 22. maddeleri gereğince … Asliye Hukuk Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE, 01.11.2012 gününde oybirliğiyle karar verildi.