YARGITAY KARARI
DAİRE : 17. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2012/509
KARAR NO : 2012/4529
KARAR TARİHİ : 11.04.2012
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki tasarrufun iptali davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine dair verilen hükmün süresi içinde davacı vekili ve davalı MEKE Deniz Temizliği ve Atık Toplama Hizmetleri San. ve Tic. Ltd. Şti. vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Davacı vekili, davalı borçlu AAB Otomotiv Makine İnşaat san. ve Tic. Ltd. Şti. aleyhine icra takibi yaptıklarını, borcu karşılayacak malı bulunamadığını ileri sürerek borçlunun, dava konusu iş makinelerini davalı MEKE Deniz Temizliği ve Atık Toplama Hizmetleri San. ve Tic. Ltd. Şti.’ne satışına ve satın alan şirketin satış bedelinin bir kısmının diğer davalı Hidroacar Müh. Oto.Mak. San. ve Tic. Ltd. Şti.’ne ödenmesine ilişkin tasarrufların iptalini talep ve dava etmiştir.
Davalı MEKE Deniz Temizliği ve Atık Toplama Hizmetleri San. ve Tic. Ltd. Şti vekili ile diğer davalılar vekili davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, davalı MEKE Deniz Temizliği ve Atık Toplama Hizmetleri San. ve Tic. Ltd. Şti tarafından davalı AAB Ltd. Şti’ye yapılacak ödemelerin diğer davalıya yapılmış olmasının alacaklıdan mal kaçırma amacını gösterdiği gerekçesi ile ödemelerin davacı yönünden iptaline ve davacıya bu bedel üzerinde cebri icra yetkisi tanınmasına ancak davalılar AAB Otomotiv Makine İnşaat san. ve Tic. Ltd. Şti. ile davalı MEKE Deniz Temizliği ve Atık Toplama Hizmetleri San. ve Tic. Ltd. Şti. arasındaki satışın muvazaalı olduğunun ispat edilemediği gerekçesiyle bu yöndeki talebin reddine karar verilmiş; hüküm, davacı vekili ve davalı MEKE Deniz Temizliği ve Atık Toplama Hizmetleri San. ve Tic. Ltd. Şti. vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, İİK.nın 277 vd. maddelerine dayalı tasarrufun iptali istemine ilişkindir.
1- MEKE Deniz Temizliği ve Atık Toplama Hizmetleri San. ve Tic. Ltd. Şti. vekilinin temyiz itirazlarının incelenmesinde,
İcra ve İflas Kanununun 277 ve izleyen maddelerinde düzenlenen tasarrufun iptali davalarında amaç, borçlunun haciz ya da iflasından önce yaptığı ve aslında geçerli olan bazı tasarrufların geçersiz ya da “iyiniyet kurallarına aykırılık” nedeniyle alacaklıya karşı sonuçsuz kalmasını ve dolayısıyla o mal üzerinden cebri icraya devamla alacağın tahsilini sağlamaktır.
İcra ve İflas Kanununu 282. maddesi gereğince iptal davaları borçlu ve borçlu ile hukuki muamelede bulunan veya borçlu tarafından kendilerine ödeme yapılan kimseler ile bunların mirasçıları aleyhine açılır. Ayrıca, kötüniyetli üçüncü şahıslar hakkında da iptal davası açılabilir.
Somut olayda MEKE Deniz Temizliği ve Atık Toplama Hizmetleri San. ve Tic. Ltd. Şti. ile davalı Hidroacar Müh. Oto.Mak. San. ve Tic. Ltd. Şti. arasında vinç üretimi konusunda 23.12.2008 tarihli sözleşme yapılmıştır. Bu sözleşmeye göre Hidroacar Müh. Oto.Mak. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından iki adet deniz temizleme amaçlı vinç yapılıp MEKE Deniz Temizliği ve Atık Toplama Hizmetleri San. ve Tic. Ltd. Şti.ye teslim edilecektir. Vinç bedeli toplamının 1/3’ü 43.200 Euro peşin olarak ödenecek olup bu miktar 30/12/2008 tarihinde Hidroacar Müh. Oto.Mak. San. ve Tic. Ltd. Şti. hesabına banka yoluyla havale edilmiştir. Sözleşme gereği ödenecek %50 miktar da 72.000 Euro bedelli 4 adet çek ile 16/02/2009 tarihinde davalı Hidroacar Müh. Oto.Mak. San. ve Tic. Ltd. Şti.ye teslim edilmiştir.
Davalı MEKE Deniz Temizliği ve Atık Toplama Hizmetleri San. ve Tic. Ltd. Şti.ye, davalı AAB Otomotiv Makine İnşaat san. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından iki adet vinç satışına ilişkin olarak kesilmiş 17/03/2009 tarihli bir fatura gönderilmiş olup bu şekilde de davalı Hidroacar Müh. Oto.Mak. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin sözleşme konusu vinci üretemeyeceği ortaya çıkmıştır. Faturayı gönderen davalı AAB Otomotiv Makine İnşaat san. ve Tic. Ltd. Şti.ye çekilen ihtar ile vinçlerin teslimi yapılmadan fatura gönderilmesinden dolayı itiraz edilmiş ve aynı günlü bir yazı ile sözleşmenin asıl borçlusu olan Hidroacar Müh. Oto.Mak. San. ve Tic. Ltd. Şti. sözleşmede belirtilen teslim sürenin geçirildiği hususunda ihtar edilmiştir. İhtarname çekilmesinden 1 gün sonra 31/03/2009 tarihli bir ibraname düzenlenerek, sözleşme gereği yapılan ödemelerin bakiyesi 28.800 Euro’nun sözleşmenin tarafı olmayan ancak vinç üretimini gerçekleştirdiği anlaşılan AAB Otomotiv Makine İnşaat san. ve Tic. Ltd. Şti.ye çek olarak ödenerek taraflar arasındaki sözleşmeden doğan alacak-borç ilişkisinin bitirildiği belirtilmiştir.
Açıklanan olaylar değerlendirildiğinde davalı Hidroacar Müh. Oto.Mak. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından vinç üretiminin yapılıp yapılamayacağının, sözleşmenin yapılmasından önce davalı MEKE Deniz Temizliği ve Atık Toplama Hizmetleri San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından yeterince araştırılmadığı ve basiretli bir tacir gibi hareket edilmediği anlaşılmaktadır. Aslında, üretici firma durumunda olan, faturayı kesen ve gümrük beyannamesinde adı belirtilen AAB Otomotiv Makine İnşaat san. ve Tic. Ltd. Şti. ile sözleşme yapılması gerekirken, Hidroacar Müh. Oto.Mak. San. ve Tic. Ltd. Şti. sözleşme yapılmış ve sözleşme bedelinin 115.200 Euro’luk kısmı da bu Şirket’e ödenmiştir. Bu durumda Hidroacar Müh. Oto.Mak. San. ve Tic. Ltd. Şti.de davada 3. kişi konumunda bulunmaktadır.
AAB Otomotiv Makine İnşaat san. ve Tic. Ltd. Şti. davada, Hidroacar Müh. Oto.Mak. San. ve Tic. Ltd. Şti. ile organik bağ içinde olan amme alacağından sorumlu olan şirkettir. Bu organik bağdan dolayı davalı MEKE Deniz Temizliği ve Atık Toplama Hizmetleri San. ve Tic. Ltd. Şti. de asıl borçlu şirketin maksadını bilebilecek durumdadır. Zira asıl üretimi yapan amme borçlusu bu Şirket olmasına rağmen organik bağı bulunan Hidroacar Müh. Oto.Mak. San. ve Tic. Ltd. Şti. ile sözleşme yapılmıştır.
Hal böyle olunca davalı MEKE Deniz Temizliği ve Atık Toplama Hizmetleri San. ve Tic. Ltd. Şti.nin temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2-Davacı vekilinin temyiz itirazlarının incelenmesinde, 1 numaralı bentte açıklanan ilişkiler çerçevesinde de davanın MEKE Deniz Temizliği ve Atık Toplama Hizmetleri San. ve Tic. Ltd. Şti. hakkında da kabulüne karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi isabetli değildir.
Kaldı ki mahkemece 115.200 TL’nin AAB Otomotiv Makine İnşaat San. ve Tic. Ltd. Şti.ye ödeneceği yerde Hidroacar Müh. Oto.Mak. San. ve Tic. Ltd. Şti.ye ödenmesinin alacaklıdan mal kaçırma amacını gösterdiği belirlenmiş olmak la birlikte davacı tarafın satışın iptaline ilişkin isteminin reddi de yanlıştır.
SONUÇ:Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı MEKE Deniz Temizliği ve Atık Toplama Hizmetleri San. ve Tic. Ltd. Şti. vekilinin temyiz itirazlarının reddine, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davacıya ve davalı MEKE Deniz Temizliği ve Atık Toplama Hizmetleri San. ve Tic. Ltd. Şti.’ye geri verilmesine 11.4.2012 gününde oybirliğiyle karar verildi.