YARGITAY KARARI
DAİRE : 17. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2011/12682
KARAR NO : 2012/2349
KARAR TARİHİ : 28.02.2012

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

-K A R A R-

Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda verilen hükmün duruşmalı olarak temyizen tetkiki davacılar vekilince istenmiş olmakla duruşma için tayin edilen 28.2.2012 salı günü davacılar vekili Av. … ile davalı … vekili Av. … geldiler. Diğer davalılar tarafından gelen olmadı. Temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşıldıktan ve hazır bulunan taraf vekilleri dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği düşünüldü.

-K A R A R-

Davacılar vekili, davalı tarafa ait araç sürücüsünün kusurlu hareketi ile meydana gelen kazada desteklerinin öldüğünü,davacıların yaralandığını açıklayıp, fazlaya dair haklarını saklı tutarak davacı … ve … için kızları …’in ölümü nedeni ile 30.000 er TL manevi, … için kardeşi …’in ölümü neden ile 15.000 TL manevi,… için kendi yaralanma nedeni ile 15.000 TL manevi,… için 500 er TL destek,… için göz ve yürüme kaybından dolayı 30.000 TL manevi,… için iş kaybı,maluliyet nedeni ile 1.000 TL maddi,… için araç zararı, ek tedavi giderleri 4.450 TL maddi,… için ek tedavi giderleri nedeni ile 500 TL maddi,… için iş kaybı ve cismani zararlar için 1.000 TL maddi tazminatın kaza tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müşterek ve müteselsilen (davalı … poliçe limiti ile sınırlı
sorumlu olarak) tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalılar vekilleri, davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, iddia, savunma ve toplanan kanıtlara göre; Davalı … ve Davalı … sigorta A.Ş. yönünden açılan davanın REDDİNE, 500 er TL destekten yoksun kalma tazminatının taleple bağlılık ilkesi gereği davalılar … Tur.Taşımacılık Tic.Ltd.Şti.ve sürücü …’dan olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte tahsili ile davacılar … ve …’e verilmesine ,davacı …’in yaralanması sebebi ile uğradığı maddi tazminat kapsamında taleple bağlılık ilkesi gereği 1.000 TL meslekte kazanma gücü kaybının 1.300 TL nin, Davacı …’ın 1.000 TL meslekte kazanma gücü kaybı ve 500 TL tedavi gideri tazminatının olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar … ve … Tur.Taş.Ltd.ŞTi.den müteselsilen tahsiline, Davacıların maddi tazminat taleplerine ilişkin fazlaya ilişkin istemlerinin saklı tutulmasına.Davacı …’in kızı … in ölümü nedeni ile 20.000 TL manevi tazminatın, Davacı …’in olaydan ötürü uğradığı göz ve yürüme kaybı nedeni ile 20.000 TL manevi tazminatın, Davacı … için kızı …’in ölümü sebebi ile taktir edilen 20.000 TL manevi tazminatın, Davacı … için kardeşi küçük …’in ölümü nedeni ile taktir edilen 10.000 TL manevi tazminatın, Davacı … için yaralanma sebebi ile taktir edilen 10.000 TL manevi tazminatın olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı … ve … Tur.Taş.Ltd.Şti.den müteselsilen tahsiline karar verilmiş; hüküm, davacılar vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre, davacılar vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Dava, trafik kazasından kaynaklanan maddi ve manevi tazminat istemine ilişkindir. 2918 sayılı KTK nun “İŞLETEN VE ARAÇ İŞLETİCİSİNİN BAĞLI OLDUĞU TEŞEBBÜS SAHİBİNİN HUKUKİ SORUMLULUĞU” başlığını taşıyan 85.maddesi uyarınca; Bir motorlu aracın işletilmesi bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına yahut bir şeyin zarara uğramasına sebep olursa, motorlu aracın bir teşebbüsün unvanı veya işletme adı altında veya bu teşebbüs tarafından kesilen biletle işletilmesi halin-
de, motorlu aracın işleteni ve bağlı olduğu teşebbüsün sahibi, doğan zarardan müştereken ve müteselsilen sorumlu olurlar. Aynı yasanın 3. maddesi gereğince İşleten ; Araç sahibi olan veya mülkiyeti muhafaza kaydıyla satışta alıcı sıfatıyla sicilde kayıtlı görülen veya aracın uzun süreli kiralama, ariyet veya rehni gibi hallerde kiracı, ariyet veya rehin alan kişidir. Ancak ilgili tarafından başka bir kişinin aracı kendi hesabına ve tehlikesi kendisine ait olmak üzere işlettiği ve araç üzerinde fiili tasarrufu bulunduğu ispat edilirse, bu kimse işleten sayılır.
Kazaya sebebiyet veren … plakalı minibüsün araç maliki davalı … tarafından davalı … TURİZM LTD. ŞTİ.ne kiraya verildiği gerekçesi ile davalı … ve aracın zorunlu mali sorumluluk sigortası olan … Sigorta AŞ. Hakkındaki davanın reddine karar verilmiş, taraflarca dosyaya uzun süreli kira sözleşmesi ibraz edilememiştir.
O halde mahkemece, yukarıda açıklanan yasal düzenlemelerde göz önünde bulundurularak, taraflar arasında yapılan kira sözleşmesinin uzun süreli ve 3.kişileri bağlayacak güçte bir kira sözleşmesi olup olmadığı, aracın teslim edilip edilmediği, araç üzerinde fiili hakimiyet ve ekonomik yararlanma bulunup bulunmadığı, kira sözleşmesinin ve kira bedelinin maliye ve vergi Dairelerine bildirilip bildirilmediği, sözleşme yükümlülüklerinin kim tarafından yerine getirildiği, gerektiğinde işleten ve kiracının varsa ticari defter ve kayıtları üzerinde bilirkişi marifetiyle inceleme yaptırılmak suretiyle kira sözleşmesinin, fatura, ruhsat, cari hesap hareketleri gibi yan delillerle desteklenip desteklenmediği, işletenlik sıfatının kimde bulunduğu, hususları tartışılarak sonucuna göre bir karar verilmek gerekirken, eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiştir.
SONUÇ:Yukarıda 1 numaralı bentte açıklanan nedenlerle davacılar vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine, 2 numaralı bentte açıklanan nedenlerle davacılar vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, 900.00 TL vekalet ücretinin davalılardan alınarak duruşmada vekille temsil olunan davacılara verilmesine, peşin alınan harcın
istek halinde temyiz eden davacılara geri verilmesine 28.2.2012 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.