YARGITAY KARARI
DAİRE : 17. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2009/9514
KARAR NO : 2010/1684
KARAR TARİHİ : 26.02.2010
MAHKEMESİ : … İhtisas Mahkemesi
Taraflar arasındaki tazminat hukukuna ilişkin davada … Asliye Ticaret ve … İhtisas Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü:
-K A R A R –
Dava, 06.10.2003 tarihinde açılan … isimli gemi yakıtının denize dökülmesiyle deniz yüzeyinde kirlenmeyle meydana gelen zararın tazmini istemine ilişkindir.
6762 Sayılı Türk Ticaret Yasasında görev hususunu düzenleyen 4. maddesine 20.04.2004 tarih 5136 Sayılı Kanun ile eklenen son fıkrasıyla “iş durumunun gerekli kıldığı yerlerde H….K.’nun olumlu görüşü ile Adalet Bakanlığınca bu Kanunun dördüncü kitabında yer alan deniz hukukuna ilişkin ihtilaflara bakmak ve asliye derecesinde olmak üzere Denizcilik İhtisas Mahkemeleri kurulur. Bu mahkemelerin yargı çevresi H….K tarafından belirlenir” hükmü getirilmiştir.
H….K’nın 20.07.2004 gün ve 370 sayılı kararı ile Türkiye’de sadece … İlinde Denizcilik İhtisas Mahkemesi kurulup, faaliyete geçtiği anlaşılmaktadır.
H….K.’nın 24.03.2005 gün ve188 sayılı kararında ise, Denizcilik İhtisas Mahkemesi kurulmayan yerlerde, ticaret mahkemesi bulunması halinde bir ticaret mahkemesi var ise, bu mahkemenin, birden fazla ticaret mahkemesi bulunan yerlerde 1 numaralı ticaret mahkemesinin görevli olacağı hususu karar altına alınmıştır.
TTK’na eklenen metinden de anlaşıldığı gibi TTK’nun 4. kitabında yer alan 816 ile 1263. maddeleri arasında düzenlenen uyuşmazlıkların deniz hukukuna ilişkin olduğu ve kurulması halinde Denizcilik İhtisas Mahkemesinde görülmesi gerektiği hususu tartışmasızdır.
Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 142. maddesinde de “mahkemelerin kuruluşu, görev ve yetkileri, işleyişi, yargılama usulleri kanunla düzenlenir” hükmüne yer verilmiştir.
HUMK’nun 1 ve 9. maddelerine göre, görev ve yetki hususunun belirlenmesinde ana kural davanın açıldığı tarihteki durumun esas alınmasıdır. Denizcilik İhtisas Mahkemesinin kuruluş Yasasında zaman bakımından faaliyete geçme gününden önceki uyuşmazlıklara bakacak mahkemelerle ilgili özel bir düzenleme bulunmadığı anlaşılmakla, görevin belirlenmesinde davanın açıldığı tarihin esas alınması gerekir. Bu husus Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 19.04.2006 gün 2006/11-58 E. 2006/228 K., 22.11.2006 gün 2006/11-720 E.-2006/745 K. Sayılı kararlarında da aynen benimsenmiş olmakla, Denizcilik İhtisas Mahkemesi kurulmadan, H….K’nun 24.03.2005 gün 188 sayılı kararından önce açıldığı anlaşılan davanın ilk açıldığı … Asliye Ticaret Mahkemesinde görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; HUMK.’nun 25. ve 26. maddeleri gereğince … Asliye Ticaret Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE, 26.02.2010 gününde oybirliğiyle karar verildi.