YARGITAY KARARI
DAİRE : 17. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2007/5463
KARAR NO : 2008/330
KARAR TARİHİ : 28.01.2008
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki tasarrufun iptali davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne dair verilen hükmün süresi içinde davalı … vekili ile dahili davalı … … tarafından duruşma istekli olarak temyiz edilmiş ise de davetiye pulu olmadığından duruşma isteğinin reddi ile incelemenin evrak üzerinde yapılmasına karar verildikten sonra dosya incelendi, gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Davacılar vekili, 19.7.1998 tarihinde meydana gelen trafik kazası nedeniyle, 31.7.1998, 18.8.1998 ve 14.8.2000 tarihlerinde … 1. Asliye Hukuk Mahkemesine açılan ve 8.7.2004 tarihinde hüküm altına alınarak 1.9.2004 de takibe konan ilam nedeniyle davalılar … … ve …’ın mirasçıları …, … ve … …’ın müvekkillerine 330.537.251 TL borçları olduğunu borçluların mirası bırakanı …’ın … … Mahallesi 73 Ada 18 parsel B Blok 4 kat 18 nolu taşınmazını 2001 yılında kooperatif hissesi olarak dava dışı amcasının oğlu … …’a, …’ında murisin ablası olan davalı …’a, … Mahallesi 380 Ada 3 parsel zemin kattaki dairesini de 2.4.2004 tarihinde akrabası olan davalı … …’e sattığını, davalı borçlu … …’ın ise … Mahallesi 79 Ada 27 parseldeki taşınmazını 2.5.2000 tarihinde dahili davalı … …’e, …’inde 19.3.2004 tarihinde davalı … …’e sattığını belirterek tazminat davasını sonuçsuz bırakmak amacıyla yapılan bu tasarrufların iptalini talep etmiş, yargılama sırasında davalı borçlu … …’ın ölümü üzerine mirasçıları … ve … … …’ı davaya dahil etmiştir.
Davalılardan …’ın mirasçıları …, … ve … …, … ve ve …’nın reşit olmadığını bu nedenle bu davalılara husumet yöneltilemeyeceğini, aciz belgesi ibraz edilmediğini, dava konusu evlerin …’a değil … ve …’e satıldığını, …’in de ekonomik durumunun iyi olduğunu belirterek davanın reddini savunmuşlardır.
Davalı … …, aciz belgesi sunulmadığını, dava konusu taşınmaz üzerinde bulunan evin 15 yıl önce oğlu muris … tarafından yapıldığını ve taşınmazı …’in sağlığında sattığını, davalı …’in akrabaları olmadığını belirterek davanın reddini istemiştir.
Davalı … …’ın mirasçısı olan dahili davalı … dava konusu üzerinde iki katlı bina bulunan taşınmazın murisi … tarafından davalı …’e, … tarafından da davalı … …’e satıldığını, satış bedellerinin banka aracılığıyla kendilerine ödendiğini, akrabalık bulunmadığını belirterek davanın reddini savunmuştur.
Davalı …’in diğer mirasçısı … tebligata rağmen savunma yapmamış, mirasçı … ise muris … …’ın mirasını reddettiğine ilişkin mahkeme kararı sunmuştur.
Davalı … vekili dava konusu taşınmazın kooperatif hissesi iken … …’dan değil … isimli şahıstan 20.2.2004 de alındığını değerinin 15.000.00 YTL olduğunu dairenin kaba inşaat olarak teslim edildiğini, muris …’in bu hisseyi 2001 yılında aidat borçlarıyla birlikte sattığını, aciz belgesi sunulmadığını belirterek davanın reddini savunmuştur.
Davalı … …, dava konusu 380 Ada 3 parsel’de bulunan taşınmazı 2.4.2004 tarihinde 14.850.00 YTL karşılığı 9.000 Euroya aldığını, bedelini muris …’e banka havalesi ile gönderildiğini, borçluyu ve borcu bilmediğini iyiniyetli olduğunu belirterek davanının reddini istemiştir.
Davalı … … vekili dava konusu 79 Ada 2 7 parsel’de bulunan taşınmazı müvekkilinin 19.3.2004 tarihinde dava dışı … …’ten aldığını satış bedeli olarak banka havalesi ile 27.000.00 YTL ve 11.500.00 Euro ödendiğini, borçlularla akrabalığı olmadığını, müvekkilinin yılın 7 – 8 ayını Almanya’da geçirdiğini, borçlulardan yer almadığını, aciz belgesi sunulmadığını belirterek davanın reddini savunmuştur.
Dahili davalı … … dava konusu 79 Ada 27 parsel nolu taşınmazı 2.5.2000 tarihinde davalı … …’dan alıp 19.3.2004 tarihinde davalı … …’e sattığını, davalı …’in oğlu …’in kaza yaptığını ve hakkında açılan tazminat davasını bu dava ile öğrendiğini, aralarında akrabalık olmadığını davanın İİK’nun 284. maddesindeki süreler gözönüne alınarak reddini savunmuştur.
Mahkemece iddia, savunma toplanan deliller benimsenen bilirkişi raporu gereğince 2005/36 Esas sayılı dava yönünden; …, … İlçesi … Mahallesi 73 Ada 18 parsel’dekat mülkiyeti kurulan B Blok 4. kat 18 nolu bağımsız bölümün davalıların murisi …’ın kooperatif hissesinin devri niteliğindeki tasarrufun talep konusu alacak ve fer’ileriyle sınırlı olarak iptaline 2005/37 Esas sayılı dava yönünden, …, … İlçesi … Mahallesi 79 Ada 27 parsel’de bulunan taşınmazın maliki davalıların murisi …’in davalı … …’e yaptığı tasarruf İİK’nun 280. maddesi gereğince iptal olduğu ancak …’in taşınmazı 3. kişi davalı …’e satarak elden çıkarttığı anlaşıldığından İİK’nun 283/2 maddesi gereğince taşınmazın satış tarihindeki değeri nispetinde (45.750.00 YTL) davalı …’in eline geçen değer nispetinde takip konusu alacak ve ferileriyle sınırlı olarak davalı …’ten tahsiline, 2005/38 esas sayılı davanın koşulları oluşmadığından reddine karar verilmiş hüküm davalı … vekili ile dahili davalı … … tarafından temyiz edilmiştir.
Dava İİK’nun 277 ve devamı maddelerine dayalı açılan tasarrufun iptali istemine ilişkindir. 282. madde de bu tür davaların borçlu ve borçlu ile hukuki muamele de bulunan veya borçlu tarafından kendilerine ödeme yapılan kimseler ile bunların mirasçılarına karşı açılacağı, bunlardan başka kötü niyet sahibi üçüncü şahıslar aleyhine de açılabileceği hükme bağlanmıştır.
280/1 madde de ise malvarlığı borçlarına yetmeyen borçlunun, alacaklarına zarar verme kastıyla yaptığı tüm işlemler, borçlunun içinde bulunduğu mali durumun ve zarar verme kastının, işlemin diğer tarafınca bilindiği veya bilinmesini gerektiren açık emarelerin bulunduğu hallerde iptal edileceğini ancak, işlemin gerçekleştiği tarihten itibaren 5 yıl içinde borçlu aleyhine haciz veya iflas yoluyla talepte bulunmuş olması şartını düzenlemektedir.
Yasanın 283/2 fırasında da; iptal davası, 3. şahsın elinden çıkardığı mallar yerine geçen değere taaluk ediyorsa bu değerler nisbetinde 3. şahsın davacı alacağından fazla olmamak üzere tazminatla sorumlu olduğunu düzenlemiştir.
1- Somut olayda davalı borçluların murisi … dava konusu kooperatif hissesini 5.5.2000 tarihinde dava dışı … … …’a … … 20.2.2002 de … …’e, …’da 20.2.2004 tarihinde davalı …’a satmıştır.
O halde, 2005/36 Esas sayılı dava yönünden İİK’nun 282. maddesi gereğince borçlu ile hukuki ilişki de bulunan ve aralarında zorunlu dava arkadaşlığı söz konusu olan … … …’a dava dilekçesi tebliğ edilerek teşkili sağlanmalıdır.
2-Davalı … …’in temyiz itirazlarına gelince; 2005/37 Esas sayılı dava 18.3.2005 tarihinde davalı … …’e karşı açılmış, 20.6.2005 tarihinde tebliğ edilen dilekçe ile de borçlu ile hukuki ilişki de bulunan ve aralarında zorunlu dava arkadaşlığı olan … … davaya dahil edilmiştir. 18.3.2005 tarihinde açılan davanın amacı borçlunun mal kaçırmak amacıyla yaptığı tasarrufun iptalini sağlayarak alacağın elde edilmesidir. Borçlu … ile dahili davalı … arasında İİK 282. maddesi gereğince zorunlu dava arkadaşlığı olduğu ve de 2.5.2000 tasarruf tarihi ile 18.3.2005 dava tarihi arasında İİK’nun 280/1 maddesinde öngörülen 5 yıllık dava açma süresi dolmadığı anlaşıldığından davalı …’in bu yöndeki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
Davalı … 20.6.2005 tarihli cevap dilekçesinde, borçlu ile akrabalığı ve komşuluğu olmadığını, belirterek davanın reddini savunmuş ise de; 2.5.2000 tarihinde borçludan 12.000.00 YTL’ye aldığı 3/5 hissenin bilirkişi tarafından belirlenen değeri 26.559.46 YTL’dır, taşınmazın satıştan sonra da borçlu tarafından kullanıldığı, zabıta araştırmasında davalının, borçlularla … gibi küçük bir ilçede aynı mahallede oturduğu ve market işlettiği dolayısıyla gerek bedeller arası nispetsizlik gerekse davalı …’in İİK’nun 280/1 maddesinde bahsedilen borçlunun durumu bilebiliecek kişilerden olduğu anlaşılması karşısında İİK’nun 283/2 maddesinde öngörülen tazminatla sorumlu tutulmasında bir isabetsizlik görülmemiştir.
Davalı …’in dava konusu taşınmazı elden çıkarttığı 19.3.2004 tarihindeki taşınmaz değeri 72.715.05 YTL tazminatla sorumlu tutulması gerekli ise de bu husus temyiz edenin sıfatına göre bozma nedeni yapılmamıştır.
SONUÇ:Yukarıda (1 nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı … vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile usul ve yasaya uygun bulunmayan hükmün BOZULMASINA, bozma nedenine göre sair temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle dahili davalı … …’in temyiz itirazlarının reddiyle birleşen 2007/37 E sayılı dosya yönünden usul ve yasaya uygun bulunan hükmün ONANMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalı …’a geri verilmesine ve aşağıda dökümü yazılı fazla alınan 688.10 YTL peşin harcın istek halinde temyiz eden dahili davalı davalı … …’e iadesine 28.1.2008 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.