YARGITAY KARARI
DAİRE : 17. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2007/3403
KARAR NO : 2007/3936
KARAR TARİHİ : 29.11.2007
-Y A R G I T A Y İ L A M I –
MAHKEMESİ : …Asliye 9. Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki tasarrufun iptali davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine dair verilen hükmün süresi içinde davacı ve davalılardan… Petrol Ltd. Şti. vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Davacı vekili davalı … Ltd. Şti’nin vadesi geçmiş ve kesinleşmiş borcundan dolayı takip yapıldığını, bir kısım malarının haczedilip satıldığını, borcun tamamını karşılayacak mal bulunmadığını, yapılan araştırmada borçlunun kendisine ait …, ….plaka sayılı araçları organik bağ içinde bulunduğu diğer davalı şirkete sattığını bu devirlerin kamu alacağının tahsilini imkansız kılmak için yapıldığını belirterek tasarrufların iptaline karar verilmesini istemiştir.
Davalı …Petrol Ltd. Şti vekili iki şirket ortakları arasında akrabalık ilişkisinin bulunmasını ve iki şirket arasında alım-satım yapılmasında yasal bir engel bulunmadığını, satışlarda muvazaa bulunmadığını satış bedellerinin bankadan verilen çeklerle ödendiğini ileri sürerek davanın reddini talep etmiştir.
Diğer davalılar usulüne uygun davetiye tebliğine rağmen duruşmalara gelmemiş ve cevap vermemişlerdir.
Mahkemece, dava konusu… plaka sayılı aracın dava dışı üçüncü kişiye satılmış olduğu gerekçesi ile bu araç yönünden davanın reddine, diğer araçların satışına ilişkin tasarrufların vergi borcu ve takibinden kurtulmak amacına
yönelik yapılmış olması gerekçesi ile davanın kabulüne karar verilmiş hüküm davacı ve davalılardan Tema Petrol Ltd. Şti. vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1- Dosya içeriğine, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davalı … Petrol Ltd. Şti. vekilinin yerinde olmayan temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2-Davacı hazine vekilinin … araç için temyiz itirazlarına gelince;
Dava, 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun’un 24 ve devamı maddelerinde düzenlenmiş bulunan “tasarrufun iptali” istemine ilişkindir.
Bu tür davalardan maksat, borçlunun, mevcudunu azaltmaya yönelik tasarruflarının butlanına hükmettirmektir. Dava sabit olduğu takdirde, alacaklı, davaya konu mal üzerinde cebri satış yoluyla hakkını almak yetkisini elde eder.
Tasarrufun iptali davaları, borçlu ile borçludan o malı satın alan kişi aleyhine açılır; bu kişiler arasında mecburi dava arkadaşlığı vardır. Ancak, satın alan kişinin, bu malı bir başka şahsa satması halinde, son malikin davalı gösterilmesi zorunlu değildir. Davacı alacaklı, son malikin, borçlunun mal kaçırma kasdını bildiğini kanıtlayabilecek kuvvette delillere sahip değilse, bu kişiyi davalı göstermeyebilir. Bu durumda, dava, borçludan aldığı malı elden çıkaran davalı yönünden, anılan yasanın 31. maddesi uyarınca bedele dönüşür. Başka bir anlatımla, borçludan aldığı malı elden çıkaran davalıdan, satış tarihindeki gerçek bedeli, alacak ve fer’ileriyle sınırlı olmak üzere tahsiline hükmolunur.
Somut olayda, borçludan dava konusu … plaka sayılı aracı alan davalı… Petrol Ltd. Şti., ortakları ve ticari ilişkileri nazara alındığında borçlu şirketin alacaklarından mal kaçırma kastıyla hareket ettiğini bilebilecek durumdadır. Hal böyle olunca davalı … Petrol Ltd. Şti’nin dava dışı şirkete aracı devir tarihindeki miktar nazara alınarak nakdi tazminatla sorumlu tutulmasına karar verilmek gerekirken bu yönler göz ardı edilerek ve delillerin takdirinde yanılgıya düşülerek yazılı olduğu üzere karar verilmiş olması doğru değildir.
SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlere davalı vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile (a-34 TZ 2897, b- 34 TZ 7841,c-34 EK 170) plaka sayılı araçlar açısından usul ve yasaya uygun olan hükmün ONANMASINA, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerden ötürü hükmün davacı yararına BOZULMASINA ve aşağıda dökümü yazılı 8.830.67.-YTL peşin harcın onama harcından mahsubuna ve peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davacıya geri verilmesine 29.11.2007 gününde oybirliğiyle karar verildi.