YARGITAY KARARI
DAİRE : 16. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2019/542
KARAR NO : 2021/2879
KARAR TARİHİ : 26.03.2021
MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay’ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Kadastro sonucunda, … İlçesi … Köyü çalışma alanında bulunan 393 ada 5 parsel sayılı 6.155,53 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği nedeniyle, davalı … adına tespit ve tescil edilmiştir. Davacı …, taşınmazın devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan yerlerden olduğu iddiasına dayanarak, tapu iptali ve adına tescili istemiyle dava açmıştır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın reddine karar verilmiş; hüküm, davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece, çekişmeli taşınmaz üzerinde, davalı lehine zilyetlikle kazanma koşulları oluştuğu gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş ise de yapılan araştırma ve inceleme hüküm kurmaya yeterli bulunmamaktadır. Bilindiği üzere bir arazinin kullanım süresi ile niteliğini ve üzerindeki imar-ihya işlemlerinin başladığı ve tamamlandığı tarihi belirlemenin en iyi yöntemi hava fotoğraflarının incelenmesi olduğu halde, hava fotoğraflarından yararlanılmamış; ziraatçi bilirkişi raporunda, taşınmaz üzerindeki seranın 12 yıllık olduğu belirtilmekle yetinilmiş olup, taşınmazın imar-ihya edilip edilmediği, imar-ihya edilmiş ise imar-ihyanın hangi tarihte tamamlandığı, davalının çekişmeli taşınmaz üzerindeki zilyetliğini hangi tasarruflarla sürdürdüğü hususları açıklanmamış ve komşu taşınmazlara ait tespit tutanakları ve dayanakları getirtilerek mahalli bilirkişi ve tanık beyanları denetlenmeksizin, yerel bilirkişi ve tanıkların soyut içerikli beyanlarına dayanılarak hüküm kurulması cihetine gidilmiştir. Bu şekilde eksik araştırma ve incelemeye dayalı olarak hüküm kurulamaz.
Hal böyle olunca; sağlıklı sonuca varılabilmesi için Mahkemece öncelikle, taşınmaza ait eski ve yeni tarihli ortofoto ve uydu fotoğrafları ile tespit tarihinden 15-20-25 yıl öncesine ilişkin en az üç ayrı evreye ilişkin stereoskopik hava fotoğrafları Harita Genel Müdürlüğü’nden ve komşu taşınmazlara ait kadastro tutanakları ve dayanağı belgeler Kadastro Müdürlüğünden getirtildikten sonra mahallinde, yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek yerel bilirkişiler ve taraf tanıkları ile jeodezi ve fotogrametri mühendisi bilirkişi, 3 kişilik … mühendisi bilirkişi kurulu, inşaat mühendisi ve fen bilirkişisinin katılımı ile yeniden keşif yapılmalı ve keşif sırasında yerel bilirkişi ve tanıklardan, çekişmeli taşınmazın geçmişte ne durumda bulunduğu, ilk olarak ne zaman ve nasıl kullanılmaya başlandığı, kime ait olduğu, kimden nasıl intikal ettiği, imar-ihyaya konu edilip edilmediği, edilmiş ise imar-ihyanın ne zaman başlayıp tamamlandığı etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılmalı, bilirkişi ve tanık sözleri komşu parsel tutanak ve dayanakları ile denetlenmeli, dinlenen mahalli bilirkişi ve tanık beyanlarının çelişmesi halinde gerektiğinde yüzleştirme yapılmak suretiyle çelişki giderilmeye çalışılmalı; … mühendisi bilirkişi kurulundan, önceki tarihli bilirkişi raporu da irdelenmek suretiyle, çekişmeli taşınmazın toprak yapısını ve niteliğini, zirai durumunu, üzerinde sürdürülen zilyetliğin şeklini ve süresini, taşınmaz üzerindeki bitki örtüsünü, taşınmazın imar-ihyaya konu olup olmadığı ve imar-ihyanın tamamlandığı tarihi belirtir nitelikte, komşu parsellerle karşılaştırmalı değerlendirmeyi ve taşınmazın değişik yönlerden çekilmiş fotoğraflarını da içerir, bilimsel esaslara ve somut verilere dayalı, ayrıntılı, gerekçeli rapor alınmalı; fen bilirkişisinden, çekişmeli taşınmazı gösterir, denetime açık ve keşfi takibe imkan verir kroki ve rapor alınmalı; jeodezi ve fotogrametri mühendisi bilirkişiden, hava fotoğrafları üzerinde uygulama yaptırılarak, taşınmazın önceki ve şimdiki niteliğinin, imar-ihyaya en erken ne zaman başlanıldığının ve tamamlandığının, ekonomik amacına uygun olarak tarım arazisi niteliğiyle zilyetliğine ne zaman başlanıldığını belirleyen rapor alınmalı; çekişmeli taşınmaz ve çevresinde bulunan taşınmazların niteliğine ilişkin hakimin gözlemi keşif zaptına aynen yansıtılmalı; keşifteki tanık ve yerel bilirkişi ifadeleri bilimsel esaslara ve maddi bulgulara dayanılarak hazırlanan söz konusu bilirkişi raporlarıyla denetlenmeli ve bundan sonra tüm deliller birlikte değerlendirilerek, sonucuna göre karar verilmelidir.
Mahkemece belirtilen hususlar gözetilmeksizin, yazılı şekilde hüküm kurulması isabetsiz olup, temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde görüldüğünden kabulüyle hükmün BOZULMASINA, yasal koşullar gerçekleştiğinde kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere,
26.03.2021 gününde oybirliği ile karar verildi.