YARGITAY KARARI
DAİRE : 16. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2019/2033
KARAR NO : 2019/8615
KARAR TARİHİ : 17.12.2019
MAHKEMESİ :KADASTRO MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : KADASTRO TESPİTİNE İTİRAZ
KANUN YOLU : TEMYİZ
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay’ca incelenmesi davacı … tarafından 6.4.2015 tarihli dilekçe ile istenilmekle; davacı adına, muhatapla birlikte sürekli oturan ehil ve reşit “oğlu ….” imzasına 27.8.2014 tarihinde yapılan gerekçeli karar tebliği, temyiz layihasına eklenen Sağlık Kurulu Raporu’ndan kararı tebliğ alan …’ın orta derecede zeka geriliği nedeniyle % 70 oranında fonksiyon kaybı bulunduğunun ve nüfus kaydına göre de tebliğ sırasında henüz reşit olmadığının anlaşılmasına göre usulsüz olup, bu nedenle hükmün temyiz edildiği tarihin öğrenme tarihi olarak kabulü gerektiğinden temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Kadastro sırasında, …. Köyü çalışma alanında bulunan 453 ada 9, 473 ada 1, 2, 5, 6, 474 ada 1, 3, 478 ada 1, 494 ada 1, 2, 3 parsel sayılı muhtelif yüzölçümdeki taşınmazlardan 453 ada 9 parsel sayılı taşınmaz, irsen intikal taksim ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği nedeniyle Baheetin Çarıkçı adına; 473 ada 1 parsel sayılı taşınmaz, irsen intikal taksim ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği nedeniyle Alim Ataş adına; 473 ada 2 parsel sayılı taşınmaz, irsen intikal taksim ve kazandırıcı zaman aşımı zilyetliği nedeniyle … adına; 473 ada 5 parsel sayılı taşınmaz, irsen intikal taksim ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği nedeniyle … adına; 473 ada 6 parsel sayılı taşınmaz, irsen intikal taksim ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği nedeniyle … adına; 474 ada 1 parsel sayılı taşınmaz irsen intikal taksim ve kazandırıcı zaman aşımı zilyetliği nedeniyle … adına; 474 ada 3 ve 494 ada 2 parsel sayılı taşınmazlar, devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerlerden oldukları belirtilerek Hazine adına; 478 ada 1 parsel sayılı taşınmaz, irsen intikal taksim, hibe ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği nedeniyle ….adına; 494 ada 1 parsel sayılı taşınmaz satın alma ve kazandırıcı zaman aşımı zilyetliği nedeniyle … ve … adına ve 494 ada 3 parsel sayılı taşınmaz ise irsen intikal taksim, satın alma ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği nedeniyle … adına tespit edildikten sonra, bu taşınmazlardan 473 ada 2 parsel sayılı taşınmazın hükmen …, …. adlarına; 494 ada 1 parsel sayılı taşınmazın hükmen Hazine ve … adına; 494 ada 2 parsel sayılı taşınmazın ise hükmen bir bölümünün orman vasfıyla bir bölümünün ise ham toprak vasfıyla Hazine adına tesciline karar verilmiştir. Davacı …; 453 ada 9, 473 ada 1, 2, 5, 6, 474 ada 1, 3, 478 ada 1, 494 ada 1, 2, 3 parsel sayılı taşınmazalara yönelik olarak miras yoluyla gelen hakka, satın alma ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği iddiasına dayanarak; 474 ada 1, 2, 3, 4, 5, 6 parsel sayılı taşınmazların arasında yol olarak sınırlandırılan kısım ile 474 ada 1 parsel sayılı taşınmazın sınırında bulunan yolun ise kendilerine ait olduğunu ileri sürerek dava açmıştır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davacının 453 ada 9, 473 ada 1, 2, 5, 6, 474 ada 1, 3, 478 ada 1, 494 ada 1, 2, 3 parsellerle ilgili davasının sübut bulmadığından reddine, yolla ilgili davalar yönünden mahkemenin görevsizliğine, karar kesinleştiğinde istek halinde yola ilişkin davalar yönünden dosyanın yetkili ve görevli …Nöbetçi Asliye Hukuk Mahkemesine gönderilmesine, 473 ada 1, 5, 6, 474 ada 1, 3, 478 ada 1, 453 ada 9 parsel sayılı taşınmazların tespit gibi tescillerine, 473 ada 2 parsel sayılı taşınmazla ilgili Mahkemenin 2006/494 Esas, 2009/458 Karar sayılı ilamı ile, 494 ada 1, 2 parsel sayılı taşınmazlarla ilgili Mahkemenin 2006/545 Esas, 2012/324 Karar sayılı ilamıyla hüküm kurulduğundan ve 494 ada 3 parsel sayılı taşınmazla ilgili Mahkemenin 2006/685 Esasında da davalı olduğundan bu esasta tescil hükmü kurulmasına yer olmadığına karar verilmiş; hüküm, davacı tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece, davacı tarafa verilen kesin süre içerisinde keşif giderlerinin yatırılmadığı ve bu nedenle davacı tarafın 3402 sayılı Yasa’nın 36/1. maddesi uyarınca keşif delilinden vazgeçmiş sayıldığı ve mevcut delillerle de davanın ispatlanamadığı gerekçesiyle yazılı şekilde hüküm kurulmuştur. 3402 sayılı Kadastro Kanunu’nun 36/1. maddesinin, ispat külfeti kendisine düşen taraf aleyhine uygulanabilmesi için öncelikle, dosyanın keşfe hazır hale getirilmiş olması ve yapılması öngörülen keşfin gün ve saatinin belirlenmesi zorunludur. Bundan sonra keşif günü ile ilgili ara kararında, keşfe katılacak hakim, katip, mübaşir, yerel bilirkişi adayları, taraf tanıkları, uzman bilirkişilere verilecek ücretler, vasıta parası ve yapılacak tebligatlarla ilgili masraflar kalemler halinde gösterilip, bu ücretlerin temini ve yatırılması için ilgililere makul bir süre tanınmalı, ilgiliye tanınacak süre ile keşif günü arasında da bilirkişi adayları, taraf tanıkları ve uzman bilirkişilere çıkarılacak davetiyelerin muhatabına ulaşabilmesi için yine uygun bir sürenin bulunmasına özen gösterilmeli, bu ara kararına uymamanın sonuçları, hazır bulunan davacıya ihtar edilmeli, hazır bulunmayanlara ise usulüne uygun şekilde tebliğ edilmelidir.
Somut olayda, kadastro davalarında kadastro tutanak asıllarının dosya arasında bulunması zorunlu olduğu halde çekişmeli taşınmazlardan 473 ada 5, 6, 494 ada 1, 2 ve 3 parsel sayılı taşınmazların kadastro tutanak asılları celbedilmemiş, 473 ada 2, 494 ada 1, 2 ve 3 parsel sayılı taşınmazlar başka dosyada davalı oldukları halde bu dosyalar getirtilip incelenmemiş, aynı taşınmazlarla ilgili açılan kadastro tespitine itiraz davalarının birlikte görülmesi gerektiği göz önüne alındığında dava dosyalarının birleştirilmesi gerektiği düşünülmediği gibi, ayrı yürüyen eldeki dava dışındaki dava dosyalarında hüküm verilip, kesinleşen parseller yönünden sözü edilen dosyaların taraflarının eldeki davada taraf olarak yer alması gerektiği göz ardı edilmiş; yine bir kısım dava konusu taşınmaza komşu parsellerin tespit tutanakları ve varsa dayanağı belgeler de getirtilerek dosya arasına alınmamış olmakla dosyanın keşfe hazır hale getirildiğinden söz edilebilmesi mümkün değildir. Dosya henüz keşfe hazır olmadığına göre, keşif masraflarının yatırılması için davacıya verilen kesin süre de usulüne uygun değildir.
Hal böyle olunca, mahkemece yukarıda belirtilen eksiklikler tamamlanarak dosya keşfe hazır hale getirilmeli; bu kapsamda, özellikle 473 ada 2, 494 ada 1, 2 ve 3 parsel sayılı taşınmazlardan olarak açılıp ayrı esaslara kaydedilerek devam eden davaların birleştirilmesi gerektiği üzerinde durulmalı bu parseller hakkında sonuçlanmış olan dava dosyalarının da tarafları davaya dahil edilip, taraf teşkili sağlanmalı, bundan sonra (dosya keşfe hazır hale getirildikten sonra) davacı tarafa keşif giderlerini yatırması için 3402 sayılı Yasa’nın 36. maddesi uyarınca yeniden yöntemine uygun, keşif gün ve saatinin de belirlendiği makul bir süre verilmeli, ara kararı gereklerinin yerine getirilmesi durumunda mahallinde keşif yapılmalı, bundan sonra toplanan ve toplanacak tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmelidir. Mahkemece, açıklanan hususlar göz ardı edilerek yazılı şekilde hüküm kurulması isabetsiz olup, temyiz itirazları yerinde görüldüğünden kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan temyiz karar harcının talep halinde temyiz edene iadesine, yasal koşullar gerçekleştiğinde kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 17.12.2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.