YARGITAY KARARI
DAİRE : 16. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2018/5635
KARAR NO : 2021/2833
KARAR TARİHİ : 26.03.2021
MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay’ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Yargıtay bozma ilamında özetle; “davacıların çekişmeli tespit harici taşınmazın, 122 ada 4 parsel sayılı taşınmaza eklenmesi talebinde bulunmaları nedeniyle 122 ada 4 parsel sayılı taşınmazın tapu kayıt maliklerinden …’ nın davaya dahil edilmesi, ardından mahallinde fen bilirkişisi, ziraatçi bilirkişi, tarafsız ve elverdiğince yaşlı yerel bilirkişi kurulu ve taraf tanıklarının katılımıyla yeniden keşif yapılması ve sonucuna göre karar verilmesi” gereğine değinilmiştir. Mahkemece, bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda davanın kabulüne, 28.09.2017 tarihli fen bilirkişisi raporunda kırmızı renkle (A) harfi ile gösterilen 296,57 metrekarelik tescil harici yol olarak bırakılan kısmın kaydının iptali ile 122 ada 4 parsel sayılı taşınmaza eklenmek suretiyle davacılar adına miras hisseleri oranında tapuya tesciline karar verilmiş; hüküm, davalı Hazine temsilcisi tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece, hükme esas alınan fen bilirkişi raporunda (A) harfiyle gösterilen taşınmaz bölümü üzerinde, davacı taraf yararına zilyetlikle iktisap şartlarının gerçekleştiği kabul edilmek suretiyle hüküm kurulmuş ise de, yapılan araştırma, inceleme ve uygulama karar vermek için yeterli bulunmamaktadır. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 640. maddesi uyarınca, mirasçılar arasında elbirliği mülkiyet hükümleri geçerli olup ortaklar arasında zorunlu dava arkadaşlığı vardır. Bu nedenle, miras yoluyla gelen hakka dayanılarak terekeye tabi bir taşınmaz için üçüncü kişiye karşı genel mahkemelerde açılacak davalarda, tüm mirasçıların birlikte dava açmaları veya diğer mirasçıların muvafakatlerini almaları ya da miras şirketine temsilci tayin ettirmeleri gereklidir. Nüfus kayıtlarına göre, davacılardan …’nın yargılama sırasında 27.01.2018 tarihinde vefat ettiği, ancak mirasçılarından …’nın davada yer almadığı anlaşılmaktadır. Bu haliyle davada, aktif dava ehliyetinin tamamlandığından söz edilemez. Oysa ki, aktif dava ehliyetinin mevcudiyeti dava şartlarından olup, bu koşul yerine getirilmeden davanın esasına ilişkin hüküm kurulması hukuken mümkün bulunmamaktadır.
Hal böyle olunca; Mahkemece davacı tarafa, yargılama sırasında vefat eden davacı …’nın mirasçılarından …’ nın davaya yöntemince katılımını sağlamaları için süre ve imkan tanınmalı, bu şekilde aktif dava ehliyetindeki eksikliğin giderilmesi halinde, toplanan tüm deliller birlikte değerlendirilerek oluşacak sonuca göre bir karar verilmelidir. Mahkemece bu husus gözetilmeksizin, aktif dava ehliyetindeki eksiklik giderilmeden esas hakkında yazılı şekilde hüküm kurulması isabetsiz olup, temyiz itirazları
açıklanan nedenlerle yerinde görüldüğünden kabulü ile hükmün BOZULMASINA, yasal koşullar gerçekleştiğinde kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 26.03.2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.