YARGITAY KARARI
DAİRE : 16. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2018/5355
KARAR NO : 2018/8145
KARAR TARİHİ : 24.12.2018
MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay’ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
… sonucu … İlçesi Yokuşbaşı Köyü çalışma alanında bulunan 149 ada 2 parsel sayılı 3.318,78 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, tapu kaydı, hibe ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği nedeniyle fındıklık vasfıyla… adına tespit ve tescil edilmiştir. Davacı …; taşınmazın bir bölümüne yönelik olarak ayrı tapu kaydına dayanarak tapu iptali ve tescil istemiyle dava açmıştır. Mahkemece usule ilişkin bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda davanın reddine karar verilmiş; hüküm, davacı … vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece, davacı …’nin dava dilekçesinde ileri sürdüğü olguların varlığını ispat edemediği gerekçe gösterilmek suretiyle yazılı şekilde karar verilmiş ise de; yapılan araştırma, inceleme ve uygulama hüküm vermeye yeterli bulunmamaktadır. Çekişmeli 149 ada 2 parsel sayılı taşınmaz 15.10.1953 tarih ve 18 sıra numaralı tapu kaydına istinaden davalı adına tespit ve tescil edilmiştir. Davacı …; çekişmeli taşınmazın fen bilirkişi raporunda (A) harfi ile gösterilen bölümüne yönelik olarak 18.10.1946 tarih 64 sıra numaralı tapu kaydına dayanarak dava açmıştır. Davacı tarafın dayandığı “950,00” metrekare yüzölçümündeki “harap kilise” vasıflı tapu kaydı; kuzey, güney ve doğu sınırlarında “yol”, batı sınırı ise “… Güney” okumakta; davalı tarafın dayandığı tespite esas “2 dönüm” miktarındaki tapu kaydı ise “ırmak, kilise, tariki has ve Haralanbo” sınırlarını ihtiva etmektedir. Mahallinde yapılan keşif sırasında alınan beyanlarda çekişmeli taşınmaza doğu yönden komşu bulunan 149 ada 1 parsel sayılı taşınmaz üzerinde bulunan binanın eskiden kilise yeri olduğu daha sonra ise okula çevrildiği ve halen okul olarak kullanıldığı belirtilmektedir. Şu halde; davacı …’nin dayandığı tapu kaydının komşu 149 ada 1 parsele ve dava konusu yere uyması muhtemel olduğu gibi; davalı tarafın dayandığı tapu kaydı da bir sınırı “kilise” gösterdiğine ve yukarıda değinildiği üzere beyanlara göre de komşu 149 ada 1 parsel sayılı taşınmaz üzerinde bulunan taşınmazın eski kilise yeri olduğu belirtildiğine göre davalının dayandığı tapu kaydının miktar fazlasının taşınmaza komşu kilise yerinden edinilmiş olması da muhtemeldir. Ne var ki; mahkemece; tarafların dayandıkları tapu kayıtları yöntemince uygulanıp kapsamları belirlenmediği gibi; tespite esas alınan tapu kaydının miktarından fazla şekilde davalı taşınmaza revizyon gördüğü ve bir hududunun kilise okuduğu anlaşıldığı ve taşınmaza komşu 149 ada 1 parsel sayılı taşınmaz üzerinde bulunan taşınmazın eski kilise olduğu belirtildiği halde tapu kayıt miktar fazlasının dava konusu taşınmaza komşu kilise yerinden edinilip edilmediğinin kesin olarak ortaya konulmamış, çekişmeli taşınmaz bölümünün etrafı duvarla çevrili olduğu halde bu duvarın kim tarafından, hangi tarihte ve ne maksatla yapıldığı da belirlenmemiştir. Eksik araştırma ve incelemeye dayalı olarak karar verilemez. Hal böyle olunca; öncelikle davacı …’nin dayandığı tapu kaydı ile taşınmazın tespitine esas olan tapu kaydının ilk tesislerinden itibaren tüm tedavülleri ile, varsa haritaları getirtilmeli, bundan sonra mahallinde yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek 3 kişilik yerel bilirkişi kurulu, taraf tanıkları ile fen bilirkişisi hazır olduğu halde yeniden keşif yapılmalıdır. Yapılacak keşifte; tarafların dayandıkları tapu kayıtlarının varsa haritaları uygulanıp kapsamları 3402 sayılı … Yasası’nın 20/A maddesi gereğince haritalarına göre belirlenmeli, tapu kayıtlarının haritaları bulunmuyor ya da uygulanma kabiliyeti yoksa sınırlarına itibar edilmeli, bu halde tapu kayıt sınırları ayrı ayrı okunmak suretiyle yerel bilirkişilerce zeminde tek tek göstertilmeli, yerel bilirkişilerin gösterdiği hudutlar teknik bilirkişiye harita üzerinde işaretlettirilmeli, bilirkişilerin gösteremediği hudutların tespiti için taraflara tanık dinletme imkânı sağlanmalı, sınırlar komşu parsel tutanak ve varsa dayanağı kayıt ve belgelerle denetlenmeli, bu şekilde tapu kayıtlarının çekişmeli taşınmaz bölümünü kapsayıp kapsamadıkları ve kapsamlarının neresi olduğu belirlenmeye çalışılmalı, bilirkişiler ve tanıklara çekişmeli taşınmazın öncesinin kime ait olduğu, kimden kime hangi hukuki sebeple kaldığı, kim tarafından ne zamandan beri ne sıfatla ve ne şekilde kullanıldığı ve iddiaya konu olan ve fen raporunda (A) harfi ile gösterilen bölümün etrafındaki taş duvarın kim tarafından hangi tarihte ve ne maksatla yapıldığı hususları sorularak maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılmalı, beyanlar arasındaki çelişkiler gerektiğinde yüzleştirme yapılmak suretiyle giderilmeli, fen bilirkişisine keşfi izlemeye imkan verir ayrıntılı ve gerekçeli rapor tanzim ettirilmeli, bundan sonra tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmelidir. Eksik inceleme ile yazılı olduğu şekilde karar verilmesi isabetsiz olup, temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde bulunduğundan kabulü ile hükmün BOZULMASINA, 24.12.2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.