YARGITAY KARARI
DAİRE : 16. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2018/3990
KARAR NO : 2018/4813
KARAR TARİHİ : 18.09.2018
MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay’ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Yargıtay bozma ilamında özetle; “mahkemece muris tarafından sağlığında taksimen taşınmazın yarı hissesinin davacıya verildiği kabul edilmişse de, bu hususun dayanak tapu kayıtları ile çeliştiği belirtilerek, mahkemece bu tapu kayıtlarının ilk tesis ve tüm tedavüllerinin getirtilerek kapsamı hakkında anlaşmazlık olması halinde tapu kaydının kapsamının yöntemince araştırılması; tüm tanıklarla yeniden keşif yapılması gerektiği açıklanarak, eksik incelemeyle yazılı şekilde verilen hükmün isabetsizliğine” değinilmiştir. Mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda davanın kısmen kabulü ile taşınmaz 4 pay kabul edilerek 2/4 payın davacı, 1/4 payın davalı, 1/4 payın dava dışı Havva Akyürek adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiş; hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece bozma ilamına uyulduğu halde, bozma ilamında açıklanan şekilde araştırma ve inceleme yapılmadan hüküm tesis edilmiştir. Oysa ki, bozma ilamına uyulmakla, taraflar yararına usuli kazanılmış hak oluşacağı gibi, mahkemeye de bozma ilamı doğrultusunda işlem yapma zorunluluğu doğar. Kazanılmış hakkın zedelenmemesi için bozma ilamında işaret edilen hususların eksiksiz olarak yerine getirilmesi zorunludur. Mahkemece gerekçede hem tapu kaydının çekişmeli parseli kapsadığı kabul edilmiş, hem de taşınmazın murise ait olduğu ve sağlığında mirasçılarına paylaştırdığı kabul edilmiştir. Ne var ki tespite esas alınan 02.01.2004 tarih 22 sıra numaralı tapu kaydına göre 1/4 payın maliki ……… Akyürek’in satışı ile davalı …’e intikal ettiği anlaşılmaktadır. Tapu kaydının taşınmaza aidiyeti halinde bu payın zilyetlikle iktisabı mümkün bulunmamaktadır. Mahkemece tapu kaydının kapsamı bozma ilamına uygun ve tam olarak belirlenmemiş, komşu taşınmaz tutanakları ve edinme sebeperiyle denetlenmemiş, oluşum sebebine göre haritası olup olmadığı araştırılmamış, varsa kapsamının belirlenmesinde haritasından yararlanılmamış, kayıt kapsamında kalan yerin paylaşmaya konu olup olmadığı veya davalının kaydındaki payına karşılık kendisine başka yerden taşınmaz verilip verilmediği hususu açık ve net olarak saptanmamış, ilgili taşınmazların tutanakları getirtilip edinme sebepleri değerlendirilmek suretiyle keşifteki beyanlar değerlendirilmemiştir. Bu şekilde eksik ve yetersiz bir incelemeye dayalı olarak karar verilemez. Eksiklikler tamamlandıktan sonra mahallinde yaşlı, tarafsız ve yöreyi iyi bilen şahıslar arasından seçilecek 3 kişilik yerel bilirkişi kurulu, taraf tanıklarının katılımı ile yeniden keşif yapılmalı, çekişmeli taşınmazın evveliyatında kime ait olduğu, kim tarafından hangi süreyle nasıl kullanıldığı, taşınmazın kök muristen mi intikal ettiği yoksa tapu kaydı kapsamında mı kaldığı, kayıt kapsamında ise kayıt malikleri arasında taksim olup olmadığı, davalı …’a tapudaki payı karşılığında taşınmaz verilip verilmediği, tespit maliklerinden …… ile yapılan taksimde dava dışı 150 ada 1 sayılı parselin …… payına isabet ettiği belirtilerek adına yapılan tespitin kesinleştiği göz önüne alınmalı, kaydın kapsamının belirlenmesinde sabit sınırlı olup olmadığı, gayri sabit sınırlı ise miktarı ile geçerli olacağı değerlendirilmeli, yerel bilirkişi ve tanıkların sözleri arasında doğabilecek çelişkiler gerektiğinde yüzleştirme yapılarak yöntemince giderilmeye çalışılmalıdır. Bundan sonra toplanmış ve toplanacak tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre hüküm kurulmalıdır. Mahkemece bu hususların göz ardı edilmesi isabetsiz olup, hükmün açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, peşin yatırılan temyiz karar harcının talep halinde temyiz edene iadesine, 18.09.2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.