YARGITAY KARARI
DAİRE : 16. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2018/299
KARAR NO : 2018/5180
KARAR TARİHİ : 01.10.2018

MAHKEMESİ :KADASTRO MAHKEMESİ

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay’ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
3402 sayılı Kadastro Kanunu’nun Geçici 8. maddesi uyarınca yapılan kadastro sırasında Kesim Köyü çalışma alanında bulunan 133 ada 69 parsel sayılı 2.540,15 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği nedeniyle ve Kadastro Komisyon kararı uyarınca, eşit paylarla … ve … adına; 165 ada 7 parsel sayılı 232,05 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği nedeniyle ve Kadastro Komisyon kararı uyarınca … adına; 165 ada 8 parsel sayılı 1.728,68 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği nedeniyle ve Kadastro Komisyon kararı uyarınca … adına; 165 ada 9 parsel sayılı 2.665,82 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği nedeniyle ve Kadastro Komisyon kararı uyarınca, eşit paylarla … ve … adına; 165 ada 10 parsel sayılı 986,65 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği nedeniyle ve Kadastro Komisyon kararı uyarınca … adına; 173 ada 4 parsel sayılı 1.118,66 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği nedeniyle ve Kadastro Komisyon kararı uyarınca … adına; 173 ada 5 parsel sayılı 262,06 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz ise kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği nedeniyle ve Kadastro Komisyon kararı uyarınca Süleyman ..adına tespit edilmiştir. İtirazı Kadastro Komisyonunca reddedilen Hazine vekili, 165 ada 7, 8, 9, 10; 173 ada 4 ve 5 parsel sayılı taşınmazların öncesinin dere yatağı niteliğinde olup zilyetlikle iktisap edilemeyeceğini iddia ederek, taşınmazların Hazine adına tescili istemiyle; davacı … ise hibe ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği nedenine dayanarak 133 ada 69; 165 ada 7, 9 ve 173 ada 5 parsel sayılı taşınmazların adına tescili istemiyle ayrı ayrı dava açmışlardır. Mahkemece dava dosyaları birleştirilerek yapılan yargılama sonunda davaların kısmen kabulüne; dava konusu taşınmazların kadastro tespitlerinin ve komisyon kararlarının iptaline, 133 ada 69 parsel sayılı taşınmaz 34 pay kabul edilmek suretiyle 2 payının davacı … adına, kalan payların ise eşit olarak tespit malikleri adına tesciline, 165 ada 7 parsel sayılı taşınmazın komisyon kararı uyarınca tespit gibi tesciline, 165 ada 8 parsel sayılı taşınmazın teknik bilirkişinin 29.05.2015 tarihli ek bilirkişi raporuna ekli krokide (D-8) harfi ile gösterilen 41,60 metrekarelik bölümünün dere yatağı olarak tescil harici bırakılmasına, taşınmazın kalan bölümünün komisyon kararı gibi … adına tesciline, 165 ada 9 parsel sayılı taşınmazın aynı tarihli raporda (9-B) harfi ile gösterilen 287,66 metrekarelik bölümünün dere yatağı olarak tescil harici bırakılmasına, taşınmazın kalan bölümlerinin ayrı ayrı komisyon kararı gibi eşit paylarla … ve … adına tesciline, 165 ada 10 parsel sayılı taşınmazın aynı tarihli raporda (D-10) harfi ile gösterilen 162,01 metrekarelik bölümünün dere yatağı olarak tescil harici bırakılmasına, taşınmazın kalan bölümünün komisyon kararı gibi … adına tesciline, 173 ada 4 parsel sayılı taşınmazın aynı tarihli raporda (D1-4) ve (D2- 4) harfleri ile gösterilen bölümlerinin dere yatağı olarak tescil harici bırakılmasına, taşınmazın kalan bölümünün komisyon kararı gibi … adına tesciline, 173 ada 5 parsel sayılı taşınmazın aynı tarihli raporda (D-5) harfi ile gösterilen 51,96 metrekarelik bölümünün dere yatağı olarak tescil harici bırakılmasına, taşınmazın kalan bölümünün 17 pay kabul edilmek suretiyle 1 payının davacı … adına, kalan payın ise tespit maliki adına tesciline karar verilmiş; hüküm, davacı … ile davacı Hazine temsilcisi tarafından temyiz edilmiştir.
1- Dosya içeriğine, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, yerinde olmayan temyiz itirazlarının reddiyle usul ve yasaya uygun olan 133 ada 69 ile 165 ada 7 parsel sayılı taşınmazlara ilişkin hükmün ONANMASINA,
2- Davacı …’nun 165 ada 9 ile 173 ada 5 parsel sayılı taşınmazlara yönelik temyiz itirazlarının incelenmesinde; dosya içeriğine, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre yerinde olmayan temyiz itirazlarının reddine,
3- Davacı Hazine’nin 165 ada 8, 9, 10; 173 ada 4 ve 5 parsel sayılı taşınmazlara yönelik temyiz itirazlarının incelenmesinde; Mahkemece, dava konusu taşınmazların bir bölümünün dere yatağı vasfında olduğu, taşınmazların kalan bölümleri üzerinde davalılar lehine zilyetlikle iktisap koşullarının oluştuğu kabul edilmek suretiyle yazılı olduğu şekilde hüküm kurulmuş ise de; yapılan araştırma, inceleme ve uygulama karar vermeye yeterli bulunmamaktadır. Taşınmazların kadastro tespiti, Kadastro Kanunu’nun Geçici Ek-8. maddesi uyarınca yapıldığı halde, bölgede daha önce yapılan kadastro çalışmalarının hangi tarihte yapıldığı ve kadastro sırasında dava konusu taşınmazların hangi vasıfla tespit harici bırakıldığı Kadastro Müdürlüğünden sorulmamış; dava konusu taşınmazlara komşu olan taşınmazların kadastro tutanakları, varsa tespite dayanak belgeler ve kadastro sonucu oluşan tapu kayıtlarının onaylı örnekleri getirtilmemiş; 3 kişilik ziraat bilirkişi kurulundan taşınmazların öncesinin ne olduğu, taşınmazlarda imar-ihya işlemi yapılıp yapılmadığı, yapılmış ise imar-ihyanın hangi tarihte tamamlandığı ve taşınmazların kullanım durumunun ne olduğunu kesin olarak belirleyen bilimsel verilere dayalı gerekçeli rapor alınmamış; bu durumunun tespiti amacıyla hava fotoğraflarından da yararlanılmamıştır. Eksik inceleme ile hüküm kurulamaz. Hal böyle olunca; öncelikle, dava konusu taşınmazların bulunduğu bölgede, tesis kadastro çalışmalarının hangi tarihte yapıldığı ve taşınmazların hangi vasıfla tespit harici bırakıldığı sorularak tespit edilmeli, dava konusu taşınmazlara komşu olan taşınmazların kadastro tutanakları, varsa tespite dayanak belgeler ve kadastro sonucu oluşan tapu kayıtlarının onaylı örnekleri Tapu Müdürlüğünden, dava konusu taşınmazların tespit tarihinden 15-20-25 yıl öncesine ait hava fotoğrafları Harita Genel Komutanlığından getirtilip dosya ikmal edildikten sonra mahallinde yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek yerel bilirkişiler, taraf tanıkları, jeolog bilirkişi, jeodezi ve fotogrametri mühendisi bilirkişi, teknik bilirkişi ve 3 kişilik ziraat bilirkişi kurulu huzuruyla yeniden keşif yapılmalıdır. Yapılacak keşifte; yerel bilirkişi ve tanıklardan, taşınmazların öncesinin ne olduğu, kim tarafından, hangi tarihten beri ve ne şekilde kullanıldığı, taşınmazlarda imar-ihya işlemi yapılıp yapılmadığı, yapılmış ise imar-ihyanın hangi tarihte tamamlandığı hususlarında olaylara dayalı ayrıntılı bilgi alınmalı; komşu taşınmazların dayanak kayıtlarının dava konusu taşınmazların yönünü ne okuduğu bilirkişi ve tanık beyanları ile denetlenmeli; yerel bilirkişi ve tanık sözleri arasında doğabilecek çelişkiler gerektiğinde yüzleştirme yapılmak suretiyle yöntemince giderilmeli; tespite aykırı sonuçlara ulaşılması halinde tüm tespit bilirkişileri tanık sıfatıyla dinlenilerek aykırılıkların giderilmesine çalışılmalı; yerel bilirkişi ve tanık sözleri, komşu taşınmazların kadastro tutanakları ve varsa dayanaklarını oluşturan kayıtlarla denetlenmeli; teknik bilirkişiden keşfi takibe elverişli krokili rapor alınmalı; ziraat bilirkişi kurulundan dava konusu taşınmazların toprak yapısı ve niteliğini, zirai durumunu, üzerinde sürdürülen zilyetliğin şekli ve süresini, taşınmazlar üzerindeki bitki örtüsünü, taşınmazların imar-ihyaya konu olabilecek yerlerden olması halinde imar-ihyaya konu olmaya başladığı ve imar-ihyanın tamamlandığı tarihi bildirir, komşu parsellerle karşılaştırmalı değerlendirmeyi ve taşınmazların değişik yönlerden çekilmiş fotoğraflarını da içerir ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınmalı; jeodezi ve fotogrametri uzmanı harita mühendisi bilirkişiden yukarıda belirtilen tarihlerde çekilmiş üç adet hava fotoğrafının stereoskop aletiyle incelenmesi neticesinde taşınmazların sınırlarını ve niteliğini, taşınmazlarda imar-ihya tamamlanmış ise tamamlandığı tarih ile üzerinde sürdürülen zilyetliğin başlangıcı, şekli ve süresini belirtir şekilde rapor alınmalı; jeolog bilirkişisinden taşınmazların önceki ve şimdiki niteliğini, dere yatağı niteliğinde olup olmadığını, evveliyatının çay veya dere yatağı niteliğinde olup olmadığını, dere yatağından kazanılıp kazanılmadığını, halen aktif dere yatağında kalıp kalmadığını, aktif dere yatağında kalmıyor ise derenin etkisi altında kalan yerlerden olup olmadığını açıklar nitelikte ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınmalı; bundan sonra tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmelidir. Mahkemece bu yönler göz ardı edilerek yazılı şekilde hüküm kurulması isabetsiz olup, temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde görüldüğünden kabulü ile hükmün BOZULMASINA, 01.10.2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.