YARGITAY KARARI
DAİRE : 16. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2017/5639
KARAR NO : 2021/2463
KARAR TARİHİ : 12.03.2021
MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay’ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Yargıtay bozma ilamında özetle; “Davalı …’ın dayandığı ve dosya arasına getirtilen Dicle Asliye Hukuk Mahkemesinin 2000/250 Esas, 2003/237 Karar sayılı dosyasının davalısı …’ın bayii … Türkan tarafından, aynı taşınmaz bölümüne ilişkin olarak Hazine, Orman İdaresi ve Meydan Köyü Tüzel Kişiliği aleyhine açılan tescil davasının kabulüne karar verildiği, kararın 20. Hukuk Dairesinin 27.09.2004 tarih 2004/3670-9220 Esas-Karar sayılı ilamıyla onanarak 19.11.2004 tarihinde kesinleştiği ve temyize konu … bu dosya ile davalının dayandığı tescil dosyasında taşınmazın kullanımına ilişkin mahalli bilirkişi ve tanık beyanları birbiri ile çelişkili olduğu halde Mahkemece çelişkinin giderilmediği açıklanarak, mahallinde yeniden keşif yapılması, keşif sırasında taşınmazın öncesinin ne olduğu, kime ait olduğu, kimden nasıl intikal ettiği, kim tarafından, ne zamandan beri ve ne suretle kullanıldığı, çekişmeli 101 ada 47 parsel sayılı taşınmazın (A) harfi ile gösterilen bölümü ile komşu aynı ada 48 parsel sayılı taşınmazı çevreleyen duvarın kim tarafından ne zaman yapıldığı, taşınmaz bölümü üzerindeki ağaçların kim tarafından ne zaman dikildiği, bağın kim tarafından ne zaman yapıldığı hususlarında yerel bilirkişi ve tanıklardan maddi olaylara dayalı ayrıntılı bilgi alınması, … bilirkişisinden çekişmeli taşınmaz bölümünün önceki ve halihazırdaki niteliğini, kullanım durumunu belirten ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınması, teknik bilirkişiden Dicle Asliye Hukuk Mahkemesinin 2000/250 Esas, 2003/237 Karar sayılı ilamına esas alınan 10.04.2003 havale tarihli teknik bilirkişi raporunda (A) harfi ile gösterilen yer ile 101 ada 47 parsel sayılı taşınmazı çakıştırır ve keşfi izlemeye olanak sağlar nitelikte rapor alınması ve sonucuna göre karar verilmesi” gereğine değinilmiştir. Mahkemece, bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda davanın kabulüne, 14.04.2017 havale tarihli fen bilirkişisi … imzalı raporuna ekli krokide yeşil renk ile gösterilen 9.756,51 metrekarelik susuz tarla vasfındaki taşınmazın davalı … adına olan kısmının tapusunun iptali ile davacı … adına susuz tarla vasfıyla tesciline karar verilmiş; hüküm, davalı tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece, Yargıtay bozma ilamına uyulduğu halde bozma ilamının gerekleri tam olarak yerine getirilmemiştir. Oysa ki, bozma ilamına uyulmakla, taraflar yararına oluşan usuli müktesep hakkın zedelenmemesi için, bozma gereklerinin tam ve eksiksiz olarak yerine getirilmesi ve o doğrultuda işlem yapılması zorunlu hale gelir Hükmüne uyulan bozma ilamında, davalı …’ın dayandığı Dicle Asliye Hukuk Mahkemesinin 2000/250 Esas, 2003/237 Karar sayılı dosya kapsamından, … bu dosyanın davalısı …’ın bayii … Türkan tarafından aynı taşınmaz bölümüne ilişkin olarak Hazine, Orman İdaresi ve Meydan Köyü Tüzel Kişiliği aleyhine açılan tescil davasının kabulüne karar verildiği, kararın Yargitay denetiminden geçerek kesinleştiği ve temyize konu … bu dosya ile davalının dayandığı tescil dosyasında taşınmazın kullanımına ilişkin mahalli bilirkişi ve tanık beyanlarının birbiri ile çeliştiği belirtilerek, sözkonusu çelişkinin giderilmesi gereğine değinildiği halde, bozmadan sonra yapılan keşifte anılan çelişki üzerinde hiç durulmamış, salt zilyetliğe ilişkin beyan alınması ile yetinilmiş ve bu beyanlar doğrultusunda karar verilmesi cihetine gidilmiş olup, bu haliyle yapılan araştırma ve incelemenin hüküm vermeye yeterli bulunmadığı anlaşılmaktadır.
Hal böyle olunca; doğru sonuca ulaşılabilmesi için, Mahkemece, önceki bozma ilamında da açıklandığı gibi, taşınmazın bulunduğu yeri iyi bilen, elverdiğince yaşlı ve tarafsız kişiler arasından seçilecek yerel bilirkişi kurulu, taraf tanıkları ve … bilirkişisinin katılımı ile mahallinde yeniden keşif yapılmalı, keşif sırasında taşınmazın öncesinin ne olduğu, kime ait olduğu, kimden nasıl intikal ettiği, kim tarafından, ne zamandan beri ve ne suretle kullanıldığı, çekişmeli 101 ada 47 parsel sayılı taşınmazın (A) harfi ile gösterilen bölümü ile komşu aynı ada 48 parsel sayılı taşınmazı çevreleyen duvarın kim tarafından ne zaman yapıldığı, taşınmaz bölümü üzerindeki ağaçların kim tarafından ne zaman dikildiği, bağın kim tarafından ne zaman yapıldığı hususlarında yerel bilirkişi ve tanıklardan maddi olaylara dayalı ayrıntılı bilgi alınmalı, yerel bilirkişi ve tanık sözleri komşu parsel tutanakları ve dayanakları ile denetlenmeli, beyanlar arasında çelişki bulunması halinde, gerektiğinde yüzleştirme yapılmak suretiyle giderilmeye çalışılmalı; … bilirkişisinden, çekişmeli taşınmaz bölümünün önceki ve halihazırdaki niteliğini, kullanım durumunu belirten ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınmalı; teknik bilirkişiden, Dicle Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2000/250 Esas, 2003/237 Karar sayılı ilamına esas alınan 10.04.2003 havale tarihli teknik bilirkişi raporunda (A) harfi ile gösterilen yer ile 101 ada 47 parsel sayılı taşınmazı çakıştırır ve keşfi izlemeye olanak sağlar nitelikte rapor alınmalı; HMK’nın 290/2. maddesi uyarınca birlikte keşfe götürülecek bir fotoğrafçı aracılığıyla taşınmaz ve çevresinin yakın plan ve panoramik fotoğrafları çektirilip, sınırları da kabaca işaretlenerek, mahkemece onaylandıktan sonra dosya arasına konulmalı ve bundan sonra toplanan ve toplanacak tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmelidir. Mahkemece bu hususlar göz ardı edilerek eksik inceleme ile yazılı olduğu şekilde karar verilmesi isabetsiz olduğu gibi, kabule göre de; dava, tapu iptal ve tescil davası olup davacı lehine taşınmazın bir bölümü hakkında tescil kararı verildiği halde bu bölüm tapu kaydından ifraz edilmeksizin tescil hükmü kurulması ve davaya konu olmayan 101 ada 42, 46 ve 48 parsel sayılı taşınmazların tapu kayıtlarının iptaline karar verilmesi dahi isabetsiz olup davalı …’ın temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde görüldüğünden kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan temyiz karar harcının talep halinde temyiz edene iadesine, yasal koşullar gerçekleştiğinde kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 12.03.2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.