YARGITAY KARARI
DAİRE : 16. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2016/2659
KARAR NO : 2018/7566
KARAR TARİHİ : 11.12.2018
MAHKEMESİ :… MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : … TESPİTİNE İTİRAZ
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay’ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
… sırasında … Köyü çalışma alanında bulunan 252, 341 ve 348 parsel sayılı sırasıyla 108.400, 158.400 ve 246.400 metrekare yüzölçümündeki taşınmazlar kadim kullanımdan söz edilerek mera niteliği ile sınırlandırılmıştır. Davacı … ve arkadaşları tapu kaydına, miras yoluyla gelen hakka ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak her üç taşınmaz hakkında, davacılardan … tapu kaydına miras yoluyla gelen hakka ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine, … ise miras yoluyla gelen hakka ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak 348 parsel sayılı taşınmaz hakkında ayrı ayrı dava açmışlardır. Dava dosyaları birleştirilerek yapılan yargılama sırasında …, …kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine, … tapu kaydına ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak davaya katılmışlardır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda çekişmeli 252 parsel sayılı taşınmazın 3402 sayılı … Kanunu’nun 16/C maddesi uyarınca tespit dışı bırakılmasına, 341 parsel sayılı taşınmaza yönelik davanın reddine, bu taşınmazın tespit gibi … Köyü merası olarak sınırlandırılmasına, 348 parsel sayılı taşınmaz yönünden ise davanın kabulüne, çekişmeli taşınmazın fen bilirkişi raporunda (C) harfi ile gösterilen 22.200 metrekare yüzölçümündeki bölümünün …, aynı raporda (D) harfi ile gösterilen 22.200 metrekare yüzölçümündeki bölümünün …, aynı raporda (E) harfi ile gösterilen 72.250 metrekare yüzölçümündeki bölümünün 1/2’şer payla … ve … adlarına, geri kalan bölümünün ise tespit gibi … adına tapuya tesciline karar verilmiş; hüküm, davacı … ve müşterekleri vekili, davacı …, davacı …, davacı …ve davalı … vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1- 252 parsel sayılı taşınmaza yönelik temyiz itirazlarının incelenmesinde; dosya içeriğine, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davacı … ve müşterekleri vekili, davacı …, davacı …, davacı…’ın yerinde olmayan temyiz itirazlarının reddiyle usul ve yasaya uygun olan hükmün ONANMASINA, 35.90 TL temyiz karar harcının temyiz eden … ve müştereklerinden alınmasına, aşağıda yazılı bakiye temyiz karar harcının temyiz edenlerden ayrı ayrı alınmasına,
2- 341 parsel sayılı taşınmaza yönelik temyiz itirazlarına gelince; dosya içeriğine, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davalı … vekilinin sair temyiz itirazları yerinde değildir. Ancak davanın reddine karar verildiğine göre, dava konusu 341 parsel sayılı taşınmazın mera olarak sınırlandırılmasına karar verilmesi ile yetinilmesi gerekirken “… Köyü merası olarak sınırlandırılmasına” dair hüküm oluşturulması isabetsiz olup, bu hususun düzeltilmesi yeniden yargılama yapmayı gerektirmediğinden, hüküm fıkrasının (C), (D) ve (E) fıkralarının 1. bendlerinde “tespit gibi” sözcüğünden sonra gelen “… Köyü merası” sözcüklerinin çıkartılarak yerine “mera” sözcüğünün yazılmasına ve hükmün bu şekilde DÜZELTİLEREK ONANMASINA,
3- 348 parsele yönelik temyiz itirazlarının incelenmesinde ise; mahkemece davacıların dava konusu ettikleri kısmı uzun yıllardır zilyetliklerinde bulundurdukları ve dayandıkları kayıtların da zilyet oldukları kısımlara uyduğu gerekçesi ile çekişmeli taşınmazın fen bilirkişi raporunda (C) harfi ile gösterilen 22.200 metrekare yüzölçümündeki bölümünün …, aynı raporda (D) harfi ile gösterilen 22.200 metrekare yüzölçümündeki bölümünün …, aynı raporda (E) harfi ile gösterilen 72.250 metrekare yüzölçümündeki bölümünün 1/2 payla … ve … adına, kalan kısmın tespit gibi … adına tapuya tesciline karar verilmiş ise de varılan sonuç dosya kapsamına uygun olmadığı gibi yapılan inceleme ve araştırma da hüküm kurmaya yeterli değildir. Çekişmeli taşınmaza yönelik davacı … ve …’ın dayandığı 18.02.1952 tarih 20 nolu tapu kaydının, dava dışı ancak çekişmeli taşınmaza komşu 362 parsel sayılı taşınmaza revizyon gördüğü, 362 parsel sayılı taşınmaza yönelik olarak … tarafından kayıt maliklerine karşı dava açıldığı, mahkemece tespite esas kayıtların uymadığı ancak kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği ile taşınmaz edinme koşullarının davalılar lehine gerçekleştiği kabul edilerek davanın reddine karar verildiği ve kararın Yargıtay denetiminden geçerek kesinleştiği, yine aynı davacılar tarafından dayanılan 12.07.1963 tarih 25 nolu tapu kaydının, dava dışı ancak dava konusu taşınmaza komşu 359 parsel sayılı taşınmaza revizyon gördüğü, 359 parsel sayılı taşınmaza yönelik olarak … ve … ve müşterekleri tarafından kayıt maliklerine karşı dava açıldığı, mahkemece tapu kaydının doğu-batı yönleri ile taşınmaza uymadığı ancak taşınmazın 13.000 metrekaresi üzerinde…’lar lehine, kalan kısmı üzerinde de davalılar lehine kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği ile taşınmaz edinme koşullarının oluştuğu kabul edilmek suretiyle Hazinenin davasının reddine karar verildiği ve kararın Yargıtay denetiminden geçerek kesinleştiği, davacı …’ün dayandığı 19.02.1954 tarih, 64 nolu tapu kaydının, dava dışı ve dava konusu taşınmaza komşu olmayan 361 parsel sayılı taşınmaza revizyon gördüğü ve 361 parsel sayılı taşınmaz ile dava konusu 348 parsel sayılı taşınmaz arasında davacı … soyisimli davacılara ait dava dışı 362 parsel sayılı taşınmazın bulunduğu anlaşılmakta olup, anılan gerekçelerle mahkemenin dayanılan kayıtların çekişmeli taşınmaz bölümlerini kapsadığına yönelik kabulünde isabet bulunmamakta, başka bir ifade ile davacıların çekişmeli taşınmaz üzerinde kayda dayalı bir hakkının bulunduğunun kabulüne olanak bulunmamaktadır. Öte yandan, her ne kadar mahkemece icra edilen keşiflerde bu bölümlerin hep çayır olarak kullanıldığı beyan edilmiş ise de mahkemece taşınmazın niteliği ile ilgili olarak usulüne uygun mer’a araştırması yapılmamış, bu kapsamda taşınmazın geçmişteki niteliğini, kullanım şeklini ve sınırlarını belirleme bakımından en önemli yöntem olan hava fotoğraflarından yararlanılmamış, ziraatçı bilirkişinin taşınmazın meradan ne şekilde ayrıldığını açık şekilde ortaya koymayan yetersiz raporuna dayalı olarak karar verilmiştir. Bu şekilde eksik araştırma ve inceleme ile karar verilemez. Sağlıklı sonuca varılabilmesi için, öncelikle çekişmeli taşınmazın tespit tarihinden geriye doğru 15-20-25 yıl öncesine ait üç farklı tarihli hava fotoğrafları Harita Genel Komutanlığından getirtilerek dosyaya konulmalı, daha sonra mahallinde yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan komşu köylerde ikamet eden şahıslar arasından seçilecek yerel bilirkişilerle, aynı yönteme göre tespit edilecek taraf tanıkları, tespit bilirkişileri ve 3 kişilik ziraat mühendisleri kurulu ile teknik fen bilirkişisi hazır olduğu halde keşif icra edilmeli; mahalli bilirkişi ve tanıklara, çekişmeli taşınmaz bölümünün kim tarafından hangi tarihten beri ne şekilde kullanıldığı, taşınmazın öncesinin mer’a olup olmadığı hususlarında olaylara dayalı ayrıntılı bilgi alınmalı, bilirkişi ve tanık sözleri komşu parsel tutanak ve dayanakları ile denetlenmeli, yerel bilirkişi ve tanık beyanlarının çelişmesi halinde yüzleştirme yapılmak suretiyle, tespite aykırı bir sonuca ulaşılması halinde ise tüm tespit bilirkişileri dinlenerek çelişkiler giderilmeye çalışılmalı, taşınmazın görüntüsü ve mer’a ile ayırıcı unsur bulunup bulunmadığı hususlarındaki hakim gözlemi keşif tutanağına aynen yansımalı, teknik bilirkişiye keşfi takibe imkan verir kroki düzenlettirilmeli, 3 kişilik uzman ziraat mühendislerinden oluşan bilirkişi kurulundan çekişmeli taşınmaz bölümünün değişik yönlerden çekilmiş fotoğraflarının da yer aldığı, taşınmazı davacıya ait dava dışı taşınmaz ve diğer komşu parsellerle birlikte ele alan, taşınmazın önceki ve mevcut niteliğini, ne kadar süreden beri hangi vasıfla kullanıldığını, mer’a ile ayırıcı unsur bulunup bulunmadığını açıklayan ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınmalı, hava fotoğrafları jeodezi ve fotogrametri uzmanı olan harita mühendisi bilirkişiye tevdi edilerek çekişmeli taşınmaz bölümünün geçmişteki niteliği, mer’a ile bir bütün olarak kullanılıp kullanılmadığı, sınırlarının belirgin olup olmadığı hususlarında dosya üzerinden rapor alınmalı, bundan sonra tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmelidir. Belirtilen ilkelere aykırı şekilde yetersiz araştırma ve inceleme ile karar verilmesi isabetsiz olduğu gibi, kabule göre de; 10.06.1996 tarihli keşifte … ve müştereklerinin kullanımında olan yer 50.000 metrekare olarak gösterilmişken, son keşiften sonra bu miktarın 72.250 metrekareye yükseltilerek aradaki farkın hangi nedenden kaynaklandığı açıklanmaksızın hükme bu miktarın esas alınması ve gerekçede davası kabul edilenler arasında davacı … sayılmamasına karşın hükümde davası kabul edilerek gerekçe ve hüküm arasında çelişki yaratılmış olması ve 348 sayılı parselin tespiti mera olarak sınırlandırılmak suretiyle yapıldığına göre kalan bölümün de mera olarak sınırlandırılmasına karar vermek gerekirken … adına karar verilmesi de isabetsiz olup, … vekilinin temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde bulunduğundan kabulüyle hükmün BOZULMASINA,
11.12.2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.
Y/T
Harç :
Onama Harcı : 35,90 TL
Peşin Harç : – 18,40 TL
…H : 17,50 TL