YARGITAY KARARI
DAİRE : 16. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2016/1340
KARAR NO : 2018/5896
KARAR TARİHİ : 17.10.2018
MAHKEMESİ :KADASTRO MAHKEMESİ
DAVALILAR : HAZİNE, …, …
DAVA TÜRÜ : KADASTRO TESPİTİNE İTİRAZ
KANUN YOLU : TEMYİZ
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay’ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Kadastro sırasında .. İlçesi, Efeler Köyü çalışma alanında bulunan 169 ada 2 parsel sayılı 2.571,89 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz Asliye Hukuk Mahkemesinde dava konusu olduğundan söz edilerek tarla vasfıyla Hazine tespit edilmiş, taşınmaz üzerindeki binanın …’a ait olduğu tutanağın beyanlar hanesine şerh edilmiştir. Davacı … tarafından davalılar Hazine ve Belediye Başkanlığı aleyhine Asliye Hukuk Mahkemesinde açılan tescil davası davaya konu olan parsel hakkında tutanak düzenlenmiş olması nedeniyle Kadastro Mahkemesine aktarılmıştır. Kadastro Mahkemesinde çekişmeli parsel tutanağı ile dava dosyası birleştirilerek yapılan yargılama sonunda davanın kabulüne ve çekişmeli parselin davacı adına tesciline karar verilmiş; hüküm, davalı Hazine vekili, davalı … vekili ve davalı … vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece; davacı lehine zilyetlikle edinim koşullarının gerçekleştiği gerekçesi ile yazılı şekilde hüküm kurulmuş ise de, mahalli bilirkişi beyanları ve teknik bilirkişi raporları çelişmesine rağmen çelişki giderilmemiş, uyuşmazlığın çözümünde hava fotoğraflarından yararlanılmasına rağmen hava fotoğrafları uzman jeodezi ve fotogrometri mühendisince uygulanmamış, taşınmazın imar planı kapsamında olup olmadığı üzerinde durulmamış, tek kişilik ziraat birlirkişi raporu ile yetinilmiş, taşınmazın imar ihyaya konu olup olmadığı ve üzerindeki zilyetlik süresi ve niteliği kesin olarak belirlenmemiştir. Bu şekilde eksik araştırma ve inceleme ile hüküm kurulamaz. Hal böyle olunca; doğru sonuca varılabilmesi için öncelikle, çekişmeli taşınmazın ilk defa hangi tarihte imar planı kapsamına alındığı ve bu planın kesinleşme tarihi … ve …’ndan sorularak, imar planı ve imar durumuyla ilgili tüm belge ve haritalar dosyasına konulmalı, genel mahkemede açılan dava tarihinden (taşınmaz davadan önce imar planı kapsamına alınmış ise imar planına alınma tarihinden) geriye doğru 15-20-25 yıl öncesine ait farklı tarihlerde çekilmiş en az 3 adet yüksek çözünürlüklü stereoskopik hava fotoğrafı, aynı tarihler arasında düzenlenen fotoplan, fotometrik ve fotogrametrik paftalar, hava fotoğrafları kullanılarak üretilmiş memleket haritaları ile temin edilebilen en eski ve yeni tarihli uydu fotoğrafları ilgili kurumlardan getirtilerek dosyasına konulmalı, çekişmeli taşınmaza komşu tüm taşımazların kadastro tutanakları ve varsa dayanaklarının onaylı örnekleri dosyasına konulmalı, dosya bu şekilde keşfe hazır hale getirildikten sonra da mahallinde yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen ve davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek üç kişilik yerel bilirkişi kurulu, tespit bilirkişilerinin tümü ve taraf tanıkları ile 1 fen, 1 jeodezi ve fotogrametri uzmanı ve 3 kişilik ziraatçi bilirkişi kurulunun katılımıyla keşif yapılmalıdır. Yapılacak keşifte; öncelikle aktarılan davanın kapsamı, bir başka deyişle çekişmeli taşınmazın tümünün aktarılan davaya konu edilip edilmediği sağlıklı biçimde belirlenmeli, davanın aktarılan davanın kapsamı ile sınırlı olarak çözümleneceği, kapsam dışında kalan taşınmazlar yönünden tespitin olağan usulle kesinleştirileceği gözönüne alınarak, bu kapsamda, aktarılan davanın dayanağı olan dava dilekçesindeki sınırlar yerel bilirkişiler ve tanıklara ayrıntılı biçimde okunarak sorulmalı, yerel bilirkişi ve tanıklarca gösterilen sınırlar fen bilirkişisi tarafından kadastro paftasına işaretlenerek davanın kapsamı sağlıklı biçimde belirlenmeli, çekişmeli taşınmazın aktarılan dosyanın kapsamında kaldığının tespiti halinde yerel bilirkişi ve taraf tanıklarından çekişmeli taşınmazın dava ve imar planına alınma tarihinden önceki niteliği, ilk zilyedinin kim olduğu, kimden kime nasıl intikal ettiği, kim tarafından, ne zamandan beri ne suretle kullanıldığı, varsa imar-ihya işleminin kim tarafından ne zaman ve ne şekilde yapıldığı hususlarında maddi olaylara dayalı ayrıntılı bilgi alınmalı, yerel bilirkişi ve tanık beyanlarının çelişmesi halinde yüzleştirme yapılmak suretiyle, tespite aykırı sonuçlara ulaşılması halinde ise tüm tespit bilirkişileri dinlenerek çelişkiler giderilmeye çalışılmalı, ziraatçi bilirkişi kurulundan çekişmeli taşınmazın toprak yapısını, bitki örtüsünü, önceki ve şimdiki niteliğini, zirai durumunu, kültür arazisi niteliğinde olup olmadığını, taşınmaz üzerinde sürdürülen zilyetliğin şekli ve süresini, imar-ihyaya konu edilmişse imar-ihyanın tamamlandığı tarihi bildirir ve komşu parsellerle karşılaştırmalı değerlendirmeyi içerir ayrıntılı ve gerekçeli rapor aldırılmalı, çekişmeli taşınmazın değişik yönlerden ve komşu taşınmazlar ile arasındaki sınırları gösterecek şekilde çekilmiş yakın plan renkli fotoğrafları hakim tarafından onaylandıktan sonra dosyasına konulmalı, yukarıda belirtilen tarihlerde çekilmiş stereoskopik hava fotoğrafları, memleket haritaları ve uydu fotoğrafları üzerinde jeodezi ve fotogrametri uzmanı bilirkişiye inceleme yaptırılarak, çekişmeli taşınmazın önceki ve şimdiki niteliği, ekonomik amaca uygun olarak tarım arazisi niteliğiyle kullanılıp kullanılmadığı ve kullanımın hangi tarihten itibaren olduğu, imar-ihyanın tamamlanıp tamamlanmadığı, tamamlanmışsa hangi tarihte tamamlandığı, kullanıma ara verilip verilmediği hususlarında ayrıntılı rapor aldırılmalı, fen bilirkişisine keşfi takibe imkan verir rapor ve kroki düzenlettirilmeli, çekişme konusu taşınmazın genel mahkemede açılan dava tarihi itibariyle, eğer taşınmazlar daha önce imar planına alınmış ise imar planına alınma tarihleri itibariyle davacı yararına zilyetlikle iktisap şartlarının oluşup oluşmadığı kesin olarak saptanmalı, bundan sonra toplanmış ve toplanacak tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmelidir. Mahkemece eksik incelemeye dayalı olarak yazılı şekilde karar verilmesi isabetsiz olup, temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde görüldüğünden kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan temyiz karar harcının talep halinde temyiz edenlere iadesine,17.10.2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.