YARGITAY KARARI
DAİRE : 16. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2014/9419
KARAR NO : 2014/10943
KARAR TARİHİ : 30.09.2014
MAHKEMESİ : MALATYA 3. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
TARİHİ : 21/01/2014
NUMARASI : 2012/256-2014/31
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay’ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Yargıtay bozma ilamında özetle; “çekişmeli taşınmaz üzerindeki zilyetlik ve imar-ihya durumunun çekişmeli taşınmaza ait iki ayrı hava fotoğrafının jeodezi ve fotogrometri mühendisi aracılığı ile uygulanmak sureti ile de araştırılması” gereğine değinilmiştir. Mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda davanın reddine karar verilmiş; hüküm, davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece; çekişmeli taşınmazın 1985 yılından sonra kayısı bahçesi haline getirildiği, 3402 sayılı Kanun’un 16. maddesinde imar ihyaya yönelik olarak herhangi bir çalışmanın yapılmadığı ve 1985 ile dava tarihi olan 2003 yılları arasında 3402 sayılı Kanun’un 14. maddesi ve TMK’nın 713. maddesinde öngörülen 20 yıllık kazandırıcı zamanaşımı süresinin dolmadığı gerekçesi ile davacının davasının reddi ile çekişmeli taşınmazların Hazine adına tesciline karar verilmiştir. Yargıtay bozma ilamına uyulduğu halde gereği tam olarak yerine getirilmemiştir. Mahkemece sadece 1985 yılına ait hava fotoğrafı dosya arasına getirtilmiş ve bundan önceki tarihteki zilyetliğin ispat edilemediği gerekçesi ile dava reddedilmiştir. Bozma ilamına uyulmakla gereğinin yerine getirilmesi bakımından lehine bozma yapılan taraf yararına usuli kazanılmış hak, mahkeme yönünden ise zorunluluk doğar. Bu nedenle, doğru sonuca ulaşılabilmesi için, 1985 tarihinden önceki hava fotoğraflarının da getirtilerek araştırma yapılması gerekmektedir. Hal böyle olunca; mahkemece dava tarihi olan 2003 yılından 20-25 yıl öncesine ait hava fotoğrafları getirtilip, dosya ikmal edildikten sonra mahallinde yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan, elverdiğince yaşlı şahıslar arasından seçilecek yerel bilirkişiler, aynı yönteme göre tespit edilecek taraf tanıkları ve jeodezi ve fotogrometri mühendisi ile ziraat bilirkişisi huzuruyla yeniden keşif yapılmalıdır. Keşif sırasında yerel bilirkişiler ve tanıklardan taşınmazın öncesinin ne olduğu, ne zamandan beri kim tarafından ne suretle kullanıldığı sorulup saptanmalı, bilirkişi ve tanık sözleri komşu parsel tutanak ve dayanakları ile denetlenmeli, dinlenen bilirkişi ve tanık beyanları arasındaki çelişki doğduğu takdirde gerektiğinde yüzleştirme yapılmak suretiyle giderilmeye çalışılmalı, ziraatçi bilirkişi taşınmazın eğimi, niteliği, toprak yapısı, bitki örtüsü ve taşınmazın imar-ihyasının hangi tarihte tamamlandığı hususlarını içeren, bilimsel verilere dayalı, önceki zirai bilirkişi raporunu da irdeleyen ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınmalı; raporda belirtilen hususların somutlaştırılması için, taşınmazı tüm yönleriyle gösterecek şekilde çektirilecek fotoğraflar üzerinde çekişmeli taşınmaz kabaca işaretlettirilmeli jeodezi ve fotogrametri mühendisine hava fotoğrafları üzerinde stereoskop ile inceleme yaptırılarak, taşınmazın niteliği ile tarımsal amaçlı zilyetliğin başlangıç tarihi ve taşınmazın imar-ihyasının hangi tarihte tamamlandığı kesin olarak belirlenmeli, bundan sonra dosyada mevcut tanık beyanlarına göre çekişmeli taşınmazın 1970 yılından beri tarla olarak kullanıldığı ve dosyada mevcut ziraat bilirkişisi raporuna göre çekişmeli taşınmaz üzerinde 20-25 yıllık kayısı ağaçları bulunduğu husususları da göz önünde bulundurularak davacı yararına imar-ihyaya dayalı kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği ile iktisap koşullarının gerçekleşip gerçekleşmediği belirlenmeli, tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmelidir. Mahkemece eksik inceleme sonunda yazılı olduğu şekilde hüküm kurulması isabetsiz olup, temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde görüldüğünden kabulüyle hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan temyiz karar harcının talep halinde temyiz eden davacıya iadesine, 30.09.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.