YARGITAY KARARI
DAİRE : 16. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2014/4411
KARAR NO : 2014/9195
KARAR TARİHİ : 26.06.2014
MAHKEMESİ : ELMADAĞ ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
TARİHİ : 26/02/2013
NUMARASI : 2011/228-2013/75
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay’ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Davacı A.. K.., K. Köyü çalışma alanında bulunan ve kadastro sırasında tespit harici bırakılan taşınmaz bölümleri hakkında tesis kadastrosundan önceki kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak tescil istemiyle dava açmıştır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın reddine karar verilmiş; hüküm, davacı A.. K.. vekili ve davalı Hazine vekili tarafından tarafından temyiz edilmiştir.
Dava; kadastro çalışmaları sırasında tescil harici bırakılan taşınmaz bölümlerinin 3402 sayılı Kadastro Kanunu’nun 14, 17 ve 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 713. maddeleri uyarınca tapuya tescili istemine ilişkin olup, 713. md./3 fıkrasına göre bu nitelikteki davaların Hazineye ve ilgili kamu tüzel kişilerine karşı açılması zorunludur. Dava Hazine ve Elmadağ Belediye Başkanlığı’na karşı açılmış davalılardan Hazine de aynı davada M.K: 713/6 md. uyarınca adına tescil isteğinde bulunmuştur. Ne var ki, tescile konu taşınmazlar Ankara İli Elmadağ İlçesi sınırları içerisinde olmakla beraber Elmadağ da Ankara Büyükşehir Belediye sınırları içerisindedir. O halde; TMK’nın 713/3. maddesi uyarınca husumetin Hazine ve Elmadağ Belediyesi ile birlikte Ankara Büyükşehir Belediyesine de yöneltilmesi gerekmektedir. Ne var ki, Ankara Büyükşehir Belediyesinin davalı olarak yer almamış olması nedeniyle davada taraf koşulu sağlanmamıştır. Taraf koşulu dava şartı olup, bu şart sağlanmadan işin esasına girilemez. Hal böyle olunca, öncelikle Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı’nın davaya dahil edilmesi sağlanmalı, bu yolla taraf koşulu sağlandıktan sonra yasal hasım olan Büyükşehir Belediye Başkanlığının davaya karşı savunma ve delilleri sorulup saptanmalı, çekişmeli taşınmazların “yamaç” niteliği ile tespit harici bırakılma tarihi Kadastro Müdürlüğünden sorulmalı, komşusu olan parsellerin kadastro tutanakları ve dayanakları getirtilmeli bir arazinin kullanım süresi ile niteliğini ve üzerindeki imar-ihya işlemlerinin tamamlandığı tarihi en iyi belirleme yöntemi hava fotoğrafları olduğu göz önüne alınarak imar planı onay tarihinden 15-20-25 yıl öncesine ilişkin üç farklı tarihe ait stereoskopik hava fotoğrafları Harita Genel Komutanlığından tarihleri açıkça yazılmak suretiyle istenilerek dosya arasına konulmalıdır. Dosya bu şekilde keşfe hazır hale getirildikten sonra; yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek yerel bilirkişilerle; taraf tanıkları, üç kişilik ziraat mühendisi bilirkişi kurulu, fen bilirkişisi, jeodezi veya fotogrametri uzmanı harita mühendisinden oluşacak bilirkişi heyeti aracılığıyla yapılacak keşifte, belirtilen tarihlerde çekilmiş stereoskopik çift hava fotoğraflarının stereoskop aletiyle yukarıdaki açıklamalar doğrultusunda jeodezi veya fotogrametri uzmanı harita mühendisine incelemesi yaptırılarak; çekişme konusu taşınmaz hava fotoğraflarında gösterilmeli, bu yerin önceki ve şimdiki niteliğinin, imar-ihyaya en erken ne zaman başlanıldığının ve tamamlandığının, arazinin ekonomik amacına uygun
olarak tarım arazisi niteliğiyle zilyetliğine ne zaman başlanıldığının belirlenmesine çalışılmalı, ziraatçi bilirkişi kurulundan taşınmazın mevcut ve geçmişteki niteliği, üzerindeki bitki örtüsü ve toprak yapısı hususlarında taşınmazın farklı yönlerden çekilmiş fotoğraflarının da yer aldığı, fen bilirkişinden ise taşınmazı komşu parseller ile birlikte gösteren keşfi takibe elverişli krokili rapor alınmalı, yerel bilirkişi ve tanıklardan taşınmazın öncesi, niteliği, zilyetliğin başlangıcı, sürdürülüş biçimi ve imar planı onay tarihine kadar davacı yararına 20 yıllık kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği süresinin dolup dolmadığı hususlarında olaylara dayalı ayrıntılı bilgi alınmalı, tanık ve yerel bilirkişi ifadeleri bilimsel esaslara ve maddi bulgulara dayanılarak hazırlanan söz konusu bilirkişi raporuyla denetlenmeli, komşu parsellerin kadastro tutanaklarının dayanakları varsa çekişmeli tanınmazları ne şeklide tanımladıkları dikkate alınmalı, 4721 sayılı Medeni Kanun’un 713/4. maddesinde gösterilen yasal ilanların yapılması gerektiği düşünülmeli, daha sonra iddia ve savunma çerçevesinde toplanan tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmelidir. Mahkemece taraf koşulu sağlanmadan esasa girilerek, üstelik eksik inceleme ile karar verilmesi isabetsiz olduğu gibi, kabule göre davacının davasının reddine karar verildiği halde tescil talebinde bulunan Hazinenin davasının reddedilmiş olması da 4721 sayılı Medeni Kanun’un 713/6. maddesi uyarınca isabetsiz olup, davacı A.. K.. vekili ve davalı Hazine vekilinin temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde bulunduğundan kabulüyle hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan temyiz karar harcının talep halinde temyiz eden davacıya iadesine, 22.06.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.