YARGITAY KARARI
DAİRE : 16. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2014/4151
KARAR NO : 2014/6826
KARAR TARİHİ : 23.05.2014
MAHKEMESİ : TÜRKOĞLU ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
TARİHİ : 14/02/2012
NUMARASI : 2011/208-2012/60
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay’ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Dava konusu 396 ada 4 parsel sayılı 1.199,12 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz; T.. İlçe Merkezi çalışma alanında yapılan kadastro sonucu tespit harici bırakılmışken, yapılan imar uygulaması kapsamında ihdas yoluyla davalı Hazine adına şuyulandırmaya tabi tutulması sonucu oluşturulup, 19.03.2007 tarihinde imar düzenlemesiyle Hazine adına kaydedilmiştir. Davacı, imar-ihya ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak tapu iptal ve tescil istemiyle dava açmıştır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda “davacının davasının kabulüne; Kahramanmaraş İli T.. İlçe merkezinde kain 3.. ada 4 nolu parselde 1.199,12 m2’lik kısmın davalı adına olan tapu kaydının iptali ile davacı adına arsa vasıflı olarak tapuya tesciline” karar verilmiş; hüküm, davalı Hazine vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, imar-ihya ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir. Mahkemece; davanın kabulüne karar verilmiş ise de; yapılan araştırma, inceleme ve uygulama hüküm kurmaya yeterli bulunmamaktadır. Dava konusu taşınmazın T.. İlçe Merkezinde 1963 yılında yapılan kadastro çalışmalarında tescil dışı yerlerden olması nedeniyle tespit dışı bırakıldığı ve 19.03.2007 tarihinde imar uygulaması ile Hazine adına 3.. ada 4 sayılı imar parseli olarak tescil edildiği ve geldisinin “ihdas” olduğu dosya kapsamından anlaşılmaktaysa da; hangi nedenle (nitelikle) tespit harici bırakıldığı ve hangi tarihte ilk defa imar planına alındığı belirlenmediği gibi, dava konusu taşınmazın dayanağı olan belgeler (imar uygulamasına ilişkin Belediye Encümen kararı, dağıtım cetvelleri, vs) ile komşu parsellerin ilk tesislerinden itibaren tedavüllü tapu kayıtları ve dayanak belgeleri (kadastro tutanakları ile varsa kadastroya uygulanan tapu ve vergi kayıtları, varsa hükmen tescil ilamları, vs.) getirtilmemiştir. Yine; dava konusu yere ilişkin kadastral pafta örneği, memleket haritası (1/25000 ve 1/5000 ölçekli haritalar), 1/5000 ölçekli Standart Topografik Fotogrametrik harita ile stereoskopik inceleme için model oluşturacak ardışık ve bindirmeli ilk defa imar planına alındığı tarihten geriye doğru en az 15-20-25 yıl öncesine ait üç ayrı evreye ilişkin yüksek çözünürlüklü hava fotoğrafları getirtilerek, üzerinde jeodozi ve fotogrametri mühendislerinden oluşturulacak üç kişilik bilirkişi kurulunca stereoskopik inceleme yaptırılmamış; yapılan keşiflere ziraatçı bilirkişi dahi götürülmemiş; fen bilirkişi, inşaat mühendisi ve orman yüksek mühendisi sıfatını haiz bilirkişiler raporlarıyla yetinilmiştir. Oysa, dosyada mevcut fotoğraflardan kayalık ve taşlık zemin üzerine bina yapıldığı görülmektedir. O halde doğru sonuca varılabilmesi için; dava konusu taşınmazın hangi nedenle (nitelikle) tespit harici bırakıldığı araştırılarak imar-ihyaya muhtaç yerlerden olup olmadığının kuşkuya yer bırakmayacak biçimde saptanması, imar-ihyaya muhtaç yerlerden ise, hangi tarihte ilk defa imar planına alındığının belirlenmesi; çekişmeli 396 ada 4 sayılı imar parselinin ilk tesisinden itibaren tapu kayıtları ve dayanak belgeleri (imar uygulamasına ilişkin Belediye Encümen kararı, dağıtım cetvelleri, vs) ile komşu parsellerin ilk tesislerinden itibaren tedavüllü tapu kayıtları ve dayanak belgeleri (kadastro tutanakları ile varsa kadastroya uygulanan tapu ve vergi kayıtları, varsa hükmen tescil ilamları, vs.) ilgili mercilerinden temin edilerek ve ayrıca, dava konusu yere ilişkin stereoskopik inceleme için model oluşturacak ardışık ve bindirmeli ilk defa imar planına alındığı tarihten geriye doğru en az 15-20-25 yıl öncesine ait üç ayrı evreye ilişkin yüksek çözünürlüklü hava fotoğraflarının Harita Genel Komutanlığı’ndan, aynı tarihler arasında düzenlenen fotoplan, fotometrik ve fotogrametrik paftaların ise, İl Kadastro Müdürlüğünden getirtilerek dosya arasına konulması, memleket haritası (1/25000 ve 1/5000 ölçekli haritalar) ve varsa en eski uydu fotoğraflarının temin edilmesi; ardından dava konusu taşınmaz başında yeniden keşif yapılarak, keşif sırasında dinlenilecek davada yararı bulunmayan yerel bilirkişiler ve taraf tanıklarına; taşınmazın öncesinin ne olduğu, taşınmaz üzerinde zilyetliğin bulunup bulunmadığı, varsa hangi tarihte ve ne zaman başladığı, zilyetliğin sürdürülüş biçimi, kimden kime ve nasıl intikal ettiği, imar-ihya edilip edilmediği, edilmişse imar-ihyanın tamamlandığı tarihin etraflıca sorularak maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılması, komşu taşınmazların dayanak kayıtlarının nizalı taşınmaz yönünü mera okuduğu tespit edildiği takdirde mahkemece yöntemine uygun mera araştırmasının yapılması; üç kişilik jeodozi ve fotogrametri mühendislerinden oluşturulacak bilirkişi heyetine haritalar, hava fotoğrafları ve uydu fotoğrafları üzerinde streoskopik inceleme yaptırılması, Ziraat Fakültesi Toprak Bölümü Öğretim Üyelerinden seçilecek üç kişilik bilirkişi kurulundan çekişmeli taşınmazın imar ihya öncesi ve sonrası niteliği ile imar-ihyasının hangi tarihte başlayıp, hangi tarihte tamamlandığı, zilyetliğin başlangıcı ve sürdürülüş biçimi ve kullanım durumunu kuşkuya yer bırakmayacak biçimde belirleyen ve önceki raporlardaki çelişkileri giderir şekilde raporlar alınması, HMK’nın 290/2. maddesi uyarınca birlikte keşfe götürülecek bir fotoğrafçı aracılığıyla taşınmaz ve çevresinin yakın plan ve panoramik fotoğrafları çektirilip mahkemece onaylandıktan sonra dosya arasına konulması; ondan sonra toplanan ve toplanacak olan tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken noksan soruşturmayla yetinilerek yazılı olduğu üzere hüküm kurulmuş olması isabetsizdir. Temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde görüldüğünden, kabulü ile hükmün BOZULMASINA, 23.05.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.