YARGITAY KARARI
DAİRE : 16. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2014/2184
KARAR NO : 2014/4469
KARAR TARİHİ : 15.04.2014
MAHKEMESİ : TİREBOLU ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
TARİHİ : 26/09/2013
NUMARASI : 2009/418-2013/405
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay’ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Kadastro sonucu O.Köyü çalışma alanında bulunan ….ada 15, 28, 29, 30, 31, 32, 33, 34, 35, 36, 37, 38, 39, 40, 70, 71, 72, 73, 74, 108, 109, 125, 127, 128, 129, 130, 132, 168, 169, 170, 171, 173, 174, 175, 176, 177 ve 178 parsel sayılı sırasıyla 330,41, 2746,68, 2347,20, 3916,32, 291,57, 3573,18, 1742,13, 7151,68, 946,26, 786,19, 886,16, 804,14, 292,51, 3144,23, 1538,19, 864,27, 3306,89, 954,65, 1267,45, 1353,79, 1299,68, 4108,71, 1285,18, 2054,72, 2144,51, 4327,30, 1530,92, 2384,80, 2612,19, 2589,51, 1074,71, 5533,32, 823,18, 924,47, 524,31, 1746,79 ve 2167,76 metrekare yüzölçümündeki taşınmazlardan … ada 40 parsel sayılı taşınmaz tapu kaydı ve bağışlama, 121 ada 72, 125, 132 ve 178 parsel sayılı taşınmazlar tapu kaydı, 121 ada 127 ve 173 parsel sayılı taşınmazlar tapu kaydı ve satın alma, 121 ada 15, 28, 29, 30, 31, 32, 33, 34, 35, 36, 37, 38, 39, 70, 71, 73, 74, 108, 109, 128, 129, 130, 168, 169, 170, 171, 174, 175, 176 ve 177 parsel sayılı taşınmazlar ise irsen intikal, paylaşma ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği nedeni ile 121 ada 28, 37, 71, 109, 170 ve 175 parsel sayılı taşınmazlar davalı C.. T.. adına, 121 ada 29, 38, 70, 128, 171 ve 177 parsel sayılı taşınmazlar davalı İskender Turan adına, 121 ada 30, 31, 33, 40, 127, 130 ve 173 parsel sayılı taşınmazlar davalı O.. T.. adına, 121 ada 34, 72, 125, 132, 168 ve 178 parsel sayılı taşınmazlar davalı M.. T.. adına, 121 ada 35, 74, 129 ve 174 parsel sayılı taşınmazlar davalı N.. T.. adına, 121 ada 36, 39, 73, 108, 169 ve 176 parsel sayılı taşınmazlar davalı M.. T.. adına, 121 ada 15 ve 32 parsel sayılı taşınmazlar ise davalılar İskender, Cemal, Asiye ve N.. T.. adlarına paylı olarak tespit edilmiştir. Davacı S.. A.. miras yoluyla gelen hakka dayanarak dava açmıştır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın reddine karar verilmiş; hüküm, davacı S.. A.. tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece, davacı tarafın dayandığı vakıaları ispat edemediği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş ise de; varılan sonuç, dosya kapsamına uygun değildir. Şöyle ki;
A) Dava ve temyize konu 121 ada 15, 28, 29, 32, 35, 36, 37, 38, 39, 70, 71, 73, 74, 108, 109, 128, 129, 169, 170, 171, 174, 175, 176 ve 177 parsel sayılı taşınmazlar yönünden yapılan temyiz incelemesinde; çekişmeli bu taşınmazlara yönelik olarak davacı tapu iptal ve tescil isteminde bulunmuş ise de çekişmeli taşınmazlara ait kadastro tutanak örnekleri ile dosya kapsamına alınan Kadastro Mahkemesi’nin 2009/287,
dava dosyası içeriğinden anılan bu taşınmazlara yönelik Kadastro Mahkemesinde dava açılması nedeniyle taşınmazlara ait kadastro tespitlerinin askı ilan süresi sonunda kesinleşmediği, Kadastro Mahkemesi’nin 05.07.2010 tarih 2009/287, 2010 /201 Esas, Karar sayılı dosyasında verilen kısmen kabul kısmen ret kararının ise şerhe göre 27.08.2010 tarihinde kesinleştiği anlaşılmıştır. Davacı ise eldeki davasını 18.12.2009 tarihinde ikame etmiş olup dava tarihi itibariyle Kadastro Mahkemesinin anılan dosyasının derdest olduğu sabittir. Davacının açtığı dava tarihi itibari ile çekişmeli taşınmazlar hakkında açılmış ve derdest bir dava bulunduğuna göre çekişmeli taşınmazların kadastro tespitinin kesinleştiğinden söz edilemez. Hal böyle olunca uyuşmazlığın çözümünde Kadastro Mahkemesi görevli olup, görev hususu yargılamanın her safhasında re’sen gözetilmesi gereken hususlardandır. Mahkemece çekişmeli 121 ada 15, 28, 29, 32, 35, 36, 37, 38, 39, 70, 71, 73, 74, 108, 109, 128, 129, 169, 170, 171, 174, 175, 176 ve 177 parsel sayılı taşınmazlar yönünden görevsizlik kararı verilerek bu taşınmazlara ait davanın Kadastro Mahkemesine gönderilmesi gerekirken işin esasına girilerek hüküm kurulması,
B) Dava ve temyize konu 121 ada 30, 31, 33, 34, 40, 72, 125, 127, 130, 132, 168, 173 ve 178 parsel sayılı taşınmazlar yönünden ise; Mahkemece, verilen süre içerisinde davacının keşif avansını yatırmadığı, bu nedenle davasını ispat edemediği gerekçesi ile davanın reddine karar verilmiş ise de; yapılan değerlendirme dosya kapsamına uygun düşmemektedir. Nitekim kesin süre sonuçlarının süreye riayet etmeyen taraf aleyhine uygulanabilmesi için dosyanın keşif için hazır hale getirilmesi, diğer ifade ile taraflardan tanık ve diğer delil listelerinin alınması, dayanılan kayıtlar varsa celbedilip dosyaya konulması ve dosyanın her yönüyle keşfe hazır hale getirilip hiçbir eksikliğinin bulunmaması gerekir. Bundan sonra belirlenecek keşif günü ile ilgili ara kararında hakim, katip, mübaşir, yerel bilirkişi adayları, tanıklar ve teknik bilirkişilere verilecek ücretlerle vasıta parasının ve yapılacak tebligatlarla ilgili masrafların kalemler halinde gösterilip, bu ücretlerin temini ve yatırılması için ilgiliye makul ve belirli bir süre tanınması, ilgiliye tanınacak süre ile keşif günü arasında da bilirkişi adayları ve tanıklara davetiye tebliğ edilip, arazi başında hazır olmalarının bildirilebilmesi için yine uygun bir sürenin bulunmasına özen gösterilmesi gerekmektedir.
Somut olayda; dava konusu bir kısım taşınmazların tespitlerine esas alman Haziran 1967 tarih 67 sayılı tapu kaydının iktisap nedeninde bildirildiği üzere Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 1965/227, 1967/109 Esas, Karar sayılı ilamı ile hükmen oluştuğu açıklanmış, mahkemece 1976 yılından önce arşivde bulunan dava dosyalarının su basması nedeni ile mevcut olmadığına dair tespit tutanağı konulmuş ise de dayanak tapu kayıtlarının tescili için karar örneği ve hükme esas haritanın bir örneğinin Tapu Müdürlüğü’ne gönderildiği gözetilerek dayanak tapu kayıtlarının karar örneği ile varsa haritaları Tapu Müdürlüğü’nden istenmek suretiyle dosyaya getirtilmemiş, ayrıca eldeki davanın tapu iptal ve tescil istemi ile açıldığı, çekişmeli bu taşınmazların tespitlerinin ise itirazsız kesinleştiği gözetilerek taşınmazlara ait tapu kayıt örnekleri getirtilerek tapu kayıt tarihi ile dava tarihi arasında taşınmazların kayden satılıp satılmadığı bu halde taraf koşulunun somut olayda oluşturulup oluşturulmadığı denetlenerek dosya keşfe hazır hale getirilmemiştir. Hal böyle olunca, öncelikle çekişmeli taşınmazlara ait tapu kayıt örnekleri getirilerek taraf koşulunun oluşup oluşmadığı denetlenmeli, ayrıca taraflara delil listeleri için süre verilip bildirdikleri deliller toplanıp, dayanak tapu kayıtları ve tedavülleri ile birlikte getirtilmek suretiyle dosya ikmal edildikten sonra keşifle ilgili giderler kalem kalem belirlenerek, bu giderler toplamını yatırması için ispat yükü kendisine düşen davacı tarafa makul süre verilmeli, ara kararına uymamasının sonuçlan açıkça bildirilmeli, masraf yatırıldığında arazi başında keşif yapılıp, tarafların tüm delilleri değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmelidir. Mahkemece bu hususlar göz ardı edilerek yazılı şekilde karar verilmesi isabetsiz olup, davacı S.. A..’ın temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde bulunduğundan kabulü ile hükmün BOZULMASINA, bozma nedenine göre diğer yönlerin bu aşamada incelenmesine yer olmadığına, peşin alınan temyiz harcının isteği halinde davacıya iadesine, 15.04.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.