YARGITAY KARARI
DAİRE : 16. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2014/18091
KARAR NO : 2015/15848
KARAR TARİHİ : 21.12.2015
MAHKEMESİ: .. 1. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
TARİHİ : 13/06/2014
NUMARASI : 2004/383-2014/309
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay’ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Davacı .., .. Köyü çalışma alanında bulunan ve kadastro sırasında tespit harici bırakılıp bir bölümü 06.01.2005 tarihinde idari yoldan davalı … adına tescil edilerek 291 ve 292 parsel numaralarını alan taşınmazlar ile idari yoldan tapulama işlemine tabi tutulmayan bölüm için kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak tapu iptal-tescil ve tescil istemi ile dava açmıştır. Yargılama sırasında .. Köyü Tüzel Kişiliği, ….; çekişmeli taşınmazların Köy Tüzel Kişiliğine ait olduğu iddiası ile …. ise çekişmeli 292 parselde kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği ile kazanım koşullarının lehine oluştuğu ve çekişmeli 291 parselde davacının talep ettiği bölümün yol olduğu iddiası ile davaya katılmışlardır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda müdahil davacıların davalarının ispatlanamadığından reddine, davacı ..’nın davalılar …., .. Belde Belediye Başkanlığı, .. Köyü Tüzel Kişiliği ve dava konusu 291, 292 parsel sayılı taşınmazlar yönünden …. aleyhine açtığı davaların pasif husumet yokluğu nedeniyle reddine, çekişmeli 291 ve 292 parseller için … ve tespit harici bölüm için …. aleyhine açtığı davaların kısmen kabulüne, çekişmeli 292 parsel sayılı taşınmazın harita mühendisi ..’un 27.03.2014 havale tarihli raporuna ekli krokide (292/A) olarak gösterdiği 3879,27 metrekarelik kısmının tapusunun iptali ile davacı adına tapuya tesciline, çekişmeli 291 parsel sayılı taşınmazın harita mühendisi .. ve fen bilirkişisi .. tarafından düzenlenen 27.04.2010 havale tarihli rapor ekindeki krokisinde (291/A) olarak gösterilen 9919,36 metrekarelik kısmının tapusunun iptali ile davacı adına tapuya tesciline, harita mühendisi .. ve fen bilirkişisi .. tarafından düzenlenen 27.04.2010 havale tarihli rapor ekindeki krokisinde boşluk 2 olarak gösterilen 6663,32 metrekarelik tescil harici yerin davacı adına tapuya tesciline, fazlaya yönelik taleplerin reddine karar verilmiş; hüküm, davalı …. vekili, müdahil davacı Köy Tüzel Kişiliği temsilcisi …. ve müdahil davacı …. vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1- Davalı/Müdahil .. Köyü Tüzel Kişiliği temsilcisi ….’nin temyiz itirazları yönünden; 06.12.2012 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanan 6360 sayılı Yasa uyarınca Van ili Büyükşehir Belediyesine ve Büyükşehir Belediyesi sınırları içindeki köyler tüzel kişilikleri kaldırılarak mahalleye dönüştürüldüğüne, mahkemece de davalı/müdahil Kıyıcak Köyü Tüzel Kişiliği yerine …. davaya dahil edildiğine göre davada taraf ehliyeti kalmayan davalı/katılan .. Köyü Tüzel Kişiliği temsilcisi temyiz inceleme isteminin REDDİNE,
2-Davalı …. ve katılan ….’nin temyiz itirazlarına gelince; Mahkemece, dava tarihine kadar davacı lehine zilyetlikle mülk edinme şartlarının gerçekleştiği kabul edilmek suretiyle hüküm kurulmuş ise de; yapılan araştırma ve inceleme karar için yeterli bulunmamaktadır. Mahkemece, 06.12.2012 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanan 6360 sayılı Yasa uyarınca Van İlinin Büyükşehir Belediyesine dönüştürüldüğü ve Büyükşehir Belediye sınırlarının ilin mülki sınırları olarak belirlendiği gözetilerek halen tespit harici bölümde bulunan çekişmeli taşınmaz yönünden İlçe Belediye Başkanlığı davaya dahil edilmiş ancak Van Büyükşehir Belediye Başkanlığı davaya dahil edilmemiş böylelikle taraf koşulu eksik bırakılmış, müdahil ….’nin çekişmeli 292 parselin kendisinin zilyetliğinde olduğu ve çekişmeli 291 parselde davacının talebi bir kısım taşınmazın yol olduğu yönündeki iddiası yeterince araştırılmamış, ziraatçı bilirkişilerin taşınmazların ne zamandan beri imar ihya edilerek tarım alanı olarak kullanıldığı hususlarında yetersiz olan raporlarına dayalı olarak karar verilmiştir. Ayrıca taşınmazın kullanım süresi ile niteliğini ve üzerindeki imar-ihya işlemlerinin tamamlandığı tarihi en iyi belirleme yöntemi olan hava fotoğraflarının uzmanı tarafından incelenmesi yönteminden de yararlanılmamıştır. Bir arazinin kullanım süresi ile niteliğini ve üzerindeki imar-ihya işlemlerinin tamamlandığı tarihi en iyi belirleme yöntemi hava fotoğraflarıdır. Hava fotoğraflarının en az üç ayrı zamana ilişkin olması gerekir. Bu konuda sağlıklı bir yargıya ulaşmak için çekişmeli taşınmazın dava tarihinden geriye doğru 15-20-25 yıl öncesine ait stereoskopik hava fotoğraflarının getirtilerek bu fotoğrafların stereoskopla incelenmesi gerekir. Stereoskopik çift hava fotoğrafı, bir stereoskop altında incelendiğinde arazinin üç boyutlu görülmesi, taşınmazın çekim tarihindeki sınırlarının ve niteliğinin belirlenebilmesi, bu yolla ekilemeyen alanların net bir biçimde tespitinin yapılabilmesi mümkündür. Mahkemece uyuşmazlığın çözüme kavuşturulabilmesi için gerekli bulunan hava fotoğraflarından yöntemine uygun yararlanılmamıştır. Bu şekilde eksik araştırma ve incelemeye dayalı olarak hüküm kurulamaz. Hal böyle olunca, öncelikle, tespit harici olan taşınmaz bölümü yönünden 06.12.2012 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanan 6360 sayılı yasa uyarınca Van Büyükşehir Belediye Başkanlığı’nın davaya dahil edilmesi sağlanmalı bu yolla taraf koşulu sağlandıktan sonra yasal hasım olan Büyükşehir Belediye Başkanlığı’nın davaya karşı savunma ve delilleri sorulup saptanmalı, çekişmeli taşınmaz bölümlerinin dava tarihinden geriye doğru yukarıda belirtilen şekilde üç farklı tarihe ait hava fotoğrafları Harita Genel Komutanlığı’ndan tarihleri açıkça yazılmak suretiyle istenilerek dosya arasına konulmalıdır. Dosya bu şekilde keşfe hazır hale getirildikten sonra yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek yerel bilirkişiler, taraf tanıkları, fen bilirkişisi, 3 kişilik ziraat mühendisleri kurulu aracılığı ile yapılacak keşifte yerel bilirkişi ve tanıklardan ayrı ayrı her bir taşınmazın öncesi, niteliği, zilyetliğin başlangıcı, sürdürülüş biçimi, dava tarihine kadar davacı, müdahale tarihine kadar müdahil …. yararına 20 yıllık kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği süresinin dolup dolmadığı, müdahilin iddia ettiği şekilde 291 parsel içerisinde davacının adına tescil istediği bir kısım taşınmazın yol olup olmadığı hususlarında olaylara dayalı ayrıntılı bilgi alınmalı; ziraatçı bilirkişi kurulundan çekişmeli taşınmaz bölümlerinin niteliği, ne kadar süredir imar-ihya edilerek tarım alanı olarak kullanıldığı, üzerindeki bitki örtüsü ile ağaçların yaş, sayı ve cinsini bildirir, komşu taşınmazlarla karşılaştırmalı değerlendirmeyi içerir, çekişmeli taşınmazların değişik yönlerden çekilecek fotoğrafları ile desteklenmiş ayrıntılı rapor alınmalı; fen bilirkişisinden ise ziraatçı bilirkişi raporunu ve keşfi takibe elverişli krokili rapor alınmalı; tanık ve yerel bilirkişi ifadeleri bilimsel esaslara ve maddi bulgulara dayanılarak hazırlanan bilirkişi raporlarıyla denetlenmeli; hava fotoğrafları jeodezi veya fotogrametri uzmanı bilirkişiye tevdi edilerek belirtilen tarihlerde çekilmiş stereoskopik çift hava fotoğraflarının stereoskop aletiyle yukarıdaki açıklamalar doğrultusunda incelemesi yaptırılmalı, bu kapsamda çekişme konusu taşınmaz bölümleri hava fotoğraflarında gösterilmeli; bu yerlerin önceki ve şimdiki niteliğinin, imar-ihyaya en erken ne zaman başlanıldığının ve tamamlandığının, arazinin kısmen veya tamamen ekonomik amacına uygun olarak tarım arazisi niteliğiyle zilyetliğine ne zaman başlanıldığının belirlenmesine yönelik rapor alınmalı; bundan sonra toplanan tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmelidir. Belirtilen ilkelere uygun olmayacak şekilde eksik araştırma ve inceleme ile karar verilmesi isabetsiz olup, davalı …. vekili ve müdahil davacı … vekilinin temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde bulunduğundan kabulüyle hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan temyiz karar harcının talep halinde temyiz edenlere ayrı ayrı iadesine, 21.12.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.