YARGITAY KARARI
DAİRE : 16. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2014/15325
KARAR NO : 2014/14209
KARAR TARİHİ : 01.12.2014
MAHKEMESİ : KAVAK SULH HUKUK MAHKEMESİ
TARİHİ : 14/03/2014
NUMARASI : 2011/219-2014/84
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay’ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Kadastro sonucu … Köyü çalışma alanında bulunan 172 ada 38 ve 49 parsel sayılı 8.697.37 ve 4.864.13 metrekare yüzölçümündeki taşınmazlar 1228 tarihli vakfiye hudutnameli kaydın kapsamında oldukları gerekçesiyle …. Vakfı adına tespit ve tescil edilmiştir. Davacı O.. K.., irsen intikal ve kazandırıcı zilyetliğine dayanarak tapu iptal ve tescil istemiyle dava açmıştır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın reddine karar verilmiş; hüküm, davacı O.. K.. tarafından temyiz edilmiştir.
Dava; kadastrodan önceki haklara dayanan tapu iptal ve tescil istemine ilişkindir. Çekişmeli 172 ada 38 ve 49 parsel sayılı taşınmazlar dava dışı birçok taşınmaz ile birlikte, 1228 tarihli vakfiye hudutnameli kaydın kapsamında kaldığı, vakıf mallarının kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği yoluyla kazanılamayacağı gerekçesiyle davalı . …. Vakfı adına tespit ve tescil edilmiştir. Davacı; çekişmeli taşınmazların atalarından kendisine intikal ettiği ve kendisinin kullanımında olduğu iddiasıyla dava açmıştır. Mahkemece; davacıya tanıklarını keşif mahallinde hazır etmesi için ihtarat yapıldığı ancak tanıklarını keşif mahallinde hazır etmediği, dinlenen mahalli bilirkişi beyanları ve diğer delillerle de davayı ispat edemediği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş ise de; yapılan araştırma ve inceleme yetersiz, değerlendirme ise hatalıdır. Dosya içerisinde çekişmeli taşınmazlardan 172 ada 49 parselin farklı tarihli iki adet tapu kaydı bulunmakta olup bu tapu kayıtlarının birinde davalı, diğerinde ise dava dışı Hazine malik olarak görünmektedir. Mahkemece bu çelişkinin giderilmesi için çekişmeli taşınmazların yeni tarihli tapu kayıtları getirtilmediği gibi, çekişmeli taşınmazlara komşu olan taşınmazların kesinleşme şerhli kadastro tutanakları ve varsa dayanakları getirtilmemiş, çekişmeli taşınmazların tespitine esas olan vakfiye kayıtları getirtilip keşifte uygulanmadan karar verilmiştir. Öte yandan, mahkemenin davanın reddine ilişkin gerekçelerinden olan davacının yapılan ihtarata rağmen tanıklarını keşif mahallinde hazır etmediğine dair tespiti de yerinde değildir. Zira taraflara tanıklarını keşif mahallinde hazır etme yükümlülüğü yüklenemeyeceği gibi, mahkemece davanın taraflarına delillerini sunmak için süre dahi verilmemiştir. Eksik araştırma ve inceleme ile karar verilemez. Sağlıklı sonuca varılabilmesi için, öncelikle çekişmeli taşınmazların yeni tarihli tapu kayıtları getirtilip davanın doğru hasma yöneltilip yöneltilmediği belirlenmeli, taraflara tanık dahil tüm delillerini sunmak için süre verilmeli, delil listesi sunulduğunda taraf delilleri toplanmalı, çekişmeli taşınmazların tespitine esas olan vakfiye kayıtları eksiksiz istenmeli, komşu taşınmazların kadastro tutanakları ve varsa dayanakları getirtilerek dosya keşfe hazır hale getirilmelidir. Daha sonra mahallinde yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan yerel bilirkişilerle, taraf tanıkları, teknik ziraat mühendisi ve teknik fen bilirkişisi huzuruyla keşif icra edilmelidir. Keşif kararı alınırken taraflara mahalli bilirkişi ve tanıklarını keşif mahallinde hazır etme yükümlülüğü yüklenemeyeceği gözetilerek tarafların delil avansından karşılanmak suretiyle mahalli bilirkişi ve tanıklar ihtaratlı davetiye ile keşif mahalline davet edilmelidir. Keşif sırasında vakfiye kayıtları okunup mahalli bilirkişi ve tanıklardan taşınmazların vakfiye kayıtları kapsamında olup olmadığı, vakfın niteliği belirlenmeli, taşınmaz vakfiye kapsamında kalıyor ise çekişmeli taşınmazların öncesinin ne olduğu, kim tarafından hangi tarihten beri ne şekilde kullanıldığı hususlarında olaylara dayalı ayrıntılı bilgi alınmalı, bilirkişi ve tanık sözleri komşu parsel tutanak ve dayanakları ile denetlenmeli, mahalli bilirkişi ve tanık beyanlarının çelişmesi halinde yüzleştirme yapılmak suretiyle çelişki giderilmeye çalışılmalı, teknik fen bilirkişisine uygulanan kayıtları da gösterir keşfi takibe imkan verir kroki düzenlettirilmeli, ziraat mühendisi bilirkişiden taşınmazın öncesini, mevcut niteliğini ve farklı yönlerden çekilmiş fotoğraflarını da ihtiva eden ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınmalı bundan sonra tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmelidir. Belirtilen ilkelere aykırı şekilde yetersiz araştırma ve inceleme ile karar verilmesi isabetsiz olup, davacı O.. K..’nın temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde bulunduğundan kabulüyle hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan temyiz karar harcının talep halinde temyiz edene iadesine, 01.12.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.