YARGITAY KARARI
DAİRE : 16. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2014/15109
KARAR NO : 2014/11681
KARAR TARİHİ : 21.10.2014
MAHKEMESİ : AĞRI KADASTRO MAHKEMESİ
TARİHİ : 15/01/2014
NUMARASI : 2011/283-2014/25
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay’ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Kadastro sırasında ……Köyü çalışma alanında bulunan 116 ada 32 parsel sayılı 68.947,77 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, Toprak Tevzii Komisyonunca oluşturulan tapu kaydı nedeniyle davalı Hazine adına tespit edilmiştir. Davacı M.. A.., miras yoluyla gelen hak ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak dava açmıştır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın kabulüne ve çekişmeli taşınmazın davacı M.. A.. adına tesciline karar verilmiş; hüküm, davalı Hazine vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece çekişmeli taşınmaz üzerinde davacı yararına, Hazine tapusunun oluşum gününden önce zilyetlikle edinme koşullarının oluştuğu kabul edilmek suretiyle hüküm kurulmuş ise de, yapılan araştırma, inceleme ve uygulama hüküm için yeterli bulunmamaktadır. Çekişmeli taşınmazın dayanağı olan 160 (527) numaralı belirtmelik parseli ile ilgili belirtmelik tutanağında 1937 tarih 98 tahrir sayılı vergi kaydının miktar fazlası olup meradan açıldığının belirtildiği, dava konusu taşınmaza uygulanan 13.12.1961 tarih ve 232 sıra numaralı tapu kaydının batı ve güney hudutlarında mera okunduğu ve kadastro çalışmaları sırasında da çekişmeli taşınmaza batı ve güney yönden komşu olan taşınmaz 224 parsel adı altında mera olarak sınırlandırılıp kesinleşerek özel sicile kaydedildiği halde mahkemece, sözü edilen vergi kaydının dava konusu taşınmaz yönünü ne okuduğu belirlenmemiş, çekişmeli taşınmazın çevresindeki taşınmazlar hakkında açılan davaların akıbetleri üzerinde durulmamış ve yine bu kapsamda komşu köylerden tarafsız, olabildiğince yaşlı ve davada yararı bulunmayan mahalli bilirkişiler tespit edilerek taşınmaz başında dinlenmesi ve ziraatçi bilirkişiden taşınmazın niteliği, meradan açma olup olmadığı hususlarında rapor alınması gerekirken mahkemece bu hususlara riayet edilmemiş, taşınmazın bulunduğu köyden mahalli bilirkişi dinlenmiş ve ziraatçi bilirkişinin belirtilen hususlarda yeterli olmayan raporu ile hüküm kurulmak suretiyle yöntemince mera araştırması yapılmadan karar verilmiştir. Eksik araştırma, inceleme ve uygulama ile karar verilemez. Doğru sonuca ulaşılabilmesi için; öncelikle çekişmeli taşınmazın çevresindeki taşınmazlar hakkında açılan davaların akıbetleri araştırılmalı, derdest olanların dosya inceleme tutanakları ile sonuçlanmış olanların kesinleşme şerhli onaylı karar örnekleri dosya içine konulmalı, komşu köylerde oturan ve davada yararı bulunmayan elverdiğince yaşlı kişiler arasından seçilecek yerel bilirkişiler, taraf tanıkları, sağ olan tespit ve belirtmelik bilirkişileri ile üç kişiden oluşacak ziraatçi bilirkişi kurulu hazır olduğu halde mahallinde yeniden keşif yapılmalıdır. Yapılacak keşifte; yerel bilirkişi ve tanıklara, dava konusu taşınmazın dayanağı olan 160 (527) numaralı belirtmelik parseli ile ilgili belirtmelik tutanağında sözü edilen 1937 tarih 98 tahrir sayılı vergi kaydının sınırları okunmak suretiyle dava konusu taşınmaz yönünü ne okuduğu belirlenmeli, bilirkişi ve tanık sözleri komşu parsel tutanak ve dayanaklarıyla denetlenmeli, yerel bilirkişi ve tanıklardan, çekişmeli taşınmazın öncesinin ne olduğu, kadim mera olup olmadığı, kim tarafından, hangi tarihten beri ve ne şekilde kullanıldığı, zilyetliğin kimden kime ve nasıl geçtiği, taşınmazın, toprak tevzi çalışmalarının yapıldığı 1961 yılına kadar ve halen mera olarak kullanılıp kullanılmadığı gibi hususlar tek tek ve olaylara dayalı olarak sorulup saptanmalı, yerel bilirkişi ve tanıkların sözleri arasında doğabilecek çelişkiler gerektiğinde yüzleştirme yapılarak yöntemince giderilmeli, tespite aykırı sonuçlara ulaşılması halinde tüm tespit bilirkişileri tanık sıfatıyla dinlenilerek aykırılığın giderilmesine çalışılmalıdır. Ayrıca hazır edilecek Toprak Tevzi Komisyonu çalışmalarına katılmış heyet üyeleri ile bilirkişilerden hayatta olanlar da tanık sıfatı ile dinlenilmeli, keşfe katılacak ziraatçı bilirkişi kurulundan, çekişmeli taşınmazın tarımsal niteliğini bildiren, öncesinin mera olup olmadığı ile bitişik mera parselinden ne şekilde ayrıldığını açıklayan, komşu parsellerin toprak yapısı ve bitki örtüsü yönünden karşılaştırmalı değerlendirmeyi içeren, gerektiğinde çekişmeli taşınmazın değişik yönlerden çekilecek fotoğrafları ile desteklenmiş ayrıntılı rapor alınmalıdır. Keşfe katılacak fen bilirkişisinden de keşif ve uygulamayı izleyip denetlemeye olanak veren, çekişmeli taşınmaza ilişkin kadastro parseli ile toprak tevzi parselini birlikte gösterir, çekişmeli taşınmazın mera parselinden ne şekilde ayrıldığını yan kesit çizelgesi ile açıklayan ayrıntılı rapor alınmak suretiyle toplanan ve toplanacak tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmelidir. Davalı Hazine vekilinin temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde görüldüğünden kabulü ile hükmün BOZULMASINA, 21.10.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.