YARGITAY KARARI
DAİRE : 16. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2014/13281
KARAR NO : 2015/9977
KARAR TARİHİ : 09.09.2015
MAHKEMESİ : AYDIN KADASTRO MAHKEMESİ
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay’ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Yargıtay bozma ilamında özetle; “çekişmeli 2050, 2065 ve 2066 parsel sayılı taşınmazlara ilişkin tapu kaydı uygulamasının yetersiz olduğu belirtilerek yeniden yapılacak olan keşifte, dayanak tapu kaydının kapsamının usulüne uygun olarak belirlenmesi, bu kapsamda tapu kayıtlarının tüm sınırları hakkında ayrıntılı bilgi alınması, bilirkişi beyanlarının komşu parsel tutanak ve dayanakları ile en eski tarihli memleket haritası ile denetlenmesi, bilinmeyen sınırlar yönünden ise taraflara tanık gösterme olanağı tanınması” gereğine değinilmiştir. Mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda; davanın kısmen kabulüne, çekişmeli 115 parsel sayılı taşınmazın 19.12.2003 tarihli fen bilirkişi raporunda (A) harfi ile gösterilen 19.255 metrekarelik kısmının 16 pay kabul edilerek 8 payının ….., 2 payının…., 3’er payının ….. ve ….. adına tesciline, geriye kalan ve aynı raporda (B) harfi ile gösterilen 9.570 metrekarelik kısmın ise mera olarak sınırlandırılarak mera özel siciline kaydına, çekişmeli 2050 parsel sayılı taşınmazın 16 pay kabul edilerek 8 payının ….., 2 payının….., 3’er payının ….. ve ….. adına tesciline, 2065 parsel sayılı taşınmazın 27.12.2013 tarihli raporda (A) harfi ile gösterilen 1.135,83 metrekarelik bölümün Hazine adına, geriye kalan 8.102,17 metrekarelik bölümün 16 pay kabul edilerek 8 payının….., 2 payının ….., 3’er payının ….. ve ….. adına tesciline, 2066 parsel sayılı taşınmazın 27.12.2013 tarihli raporda (B) harfi ile gösterilen 8.827,17 metrekarelik bölümün Hazine adına, geriye kalan 5.672,83 metrekarelik bölümün 16 pay kabul edilerek 8 payının ….., 2 payının ….., 3’er payının ….. ve …. adına tesciline, çekişmeli 2050, 2065 ve 2066 parsel sayılı taşınmazların 1. derece arkeolojik sit alanında olup 2863 sayılı Yasa’nın 6. maddesi gereği korunması gerekli kültür varlıklarından olduklarının tapunun beyanlar hanesine ayrı ayrı şerh verilmesine karar verilmiş; hüküm, davacı Hazine vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1- 2065 ve 2066 parsel sayılı taşınmazlara yönelik yapılan temyiz incelemesinde;
Dosya içeriğine, mahkemece hükmüne uyulan bozma kararında açıklandığı gibi işlem yapılıp sonucuna göre hüküm verilmiş olmasına, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre yerinde bulunmayan temyiz itirazlarının reddi ile usul ve yasaya uygun olan hükmün ONANMASINA,
2- 115 parsel sayılı taşınmaza yönelik yapılan temyiz incelemesinde;
Dosya içeriğine, mahkemece hükmüne uyulan bozma kararında açıklandığı gibi işlem yapılıp sonucuna göre hüküm verilmiş olmasına, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına ve mahkemenin, çekişmeli taşınmaza ilişkin olarak 26.10.1998 tarihinde verdiği karara karşı Hazinece yapılan temyiz itirazlarının, Dairemizin 22.04.1999 tarih, 1999/1228 Esas ve 1999/1403 Karar sayılı ilamı ile reddine karar verilmiş olup, davalı tarafın temyiz itirazları yerinde görülerek yapılan bozma sonucu mahkemece 02.06.2004 tarihinde verilen aynı yöndeki kararın sadece Hazine tarafından temyiz edildiğinin ve Dairemizin 28.06.2007 tarih, 2007/1454 Esas ve 2007/2529 Karar sayılı bozma ilamında bu taşınmaza yönelik değerlendirme yapılmadığının anlaşılmış olmasına göre yerinde bulunmayan temyiz itirazlarının reddi ile usul ve yasaya uygun olan hükmün ONANMASINA,
3- 2050 parsel sayılı taşınmaza yönelik yapılan temyiz itirazlarına gelince;
Mahkemece, çekişmeli taşınmazın davalı tarafın dayandığı ve tespite esas tapu kaydı kapsamında bulunduğu kabul edilmek suretiyle hüküm kurulmuş ise de; tapu kaydı uygulaması hüküm kurmaya yeterli bulunmamaktadır. Mahkemece, bozma ilamına uyulduğu halde bu bölümler yönünden bozma gerekleri tam olarak yerine getirilmemiştir. Bilindiği üzere; bozma kararına uyulmuş olmakla, orada belirtilen hususların yerine getirilmesi ve o doğrultuda işlem yapılması zorunlu hale gelir. Anılan bu husus, usuli kazanılmış hakkın bir sonucudur. Hükmüne uyulan bozma ilamında, komşu parsel tutanak ve dayanakları getirtilerek bilirkişi beyanlarının bu getirilecek belgelerle denetlenmesi gereğine değinildiği ve mahallinde yapılan keşifte dinlenen yerel bilirkişiler kaydın sınırındaki isimleri tanımadıklarını belirttikleri halde, mahkemece çekişmeli taşınmaza komşu olan tüm parsellere ait tespit tutanakları ile varsa dayanağı kayıt ve belgeler getirtilmemiş, sınır yerleri bu şekilde denetlenmemiş, bu doğrultuda fen bilirkişisinden bozma ilamında da belirtildiği üzere kapsamlı rapor alınmamıştır. Eksik uygulama ile karar verilemez. Hal böyle olunca; sağlıklı bir sonuca varılabilmesi için, öncelikle çekişmeli taşınmaza komşu olan tüm parsellere ait tespit tutanakları ile varsa dayanağı kayıt ve belgeler getirtilerek dosya ikmal edildikten sonra, mahallinde yöreyi iyi bilen ve yaşlı yerel bilirkişi, taraf tanıkları ve uzman bilirkişiler huzuruyla keşif yapılmalıdır. Yapılacak keşif sırasında, dayanak tapu kaydının sınırları yerel bilirkişilere zeminde tek tek göstertilmeli, bilirkişilerin gösteremediği sınırların tespiti için taraflara tanık dinletme imkanı sağlanmalı, teknik bilirkişiye yerel bilirkişi ve tanıkların gösterdiği hudutlar haritasında işaretlettirilmeli, bilirkişilerin beyanları komşu parseller tutanak ve dayanakları ve celbedilecek en eski tarihli memleket haritası ile denetlenmeli, teknik bilirkişi kuruluna çekişmeli taşınmazın dayanak tapu kayıtları ve komşu parsel kayıt uygulamalarını da gösterir keşfi denetlemeye olanak verir kroki düzenlettirilmeli, bundan sonra tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmelidir. Eksik inceleme ile hüküm kurulması isabetsiz olup, davacı Hazine vekilinin temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde bulunduğundan kabulü ile hükmün BOZULMASINA, 09.09.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.