YARGITAY KARARI
DAİRE : 16. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2014/10437
KARAR NO : 2014/12753
KARAR TARİHİ : 11.11.2014
MAHKEMESİ : VAN 2. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
TARİHİ : 14/01/2014
NUMARASI : 2009/239-2014/14
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay’ca duruşmalı olarak incelenmesi istenilmekle; duruşma için belli edilen gün ve saatte temyiz eden F.. M.. vekili Avukat İ.H.. Ş.. ile aleyhine temyiz istenilen Hazine vekili Av. D.. G.. geldiler. Gelenlerin yüzlerine karşı duruşmaya başlandı. Tarafların sözlü açıklamaları dinlendikten sonra duruşmanın bittiği bildirildi. Süresi içinde inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu. GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Davacı F.. M.., …. Köyü çalışma alanında bulunan ve kadastro sırasında tespit harici bırakılan taşınmazın bir bölümü hakkında imar-ihya, satın alma ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak tescil istemiyle dava açmıştır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın reddine karar verilmiş; hüküm, davacı F.. M.. vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece, tescile konu taşınmazın 1946 ve 2001 tarihli hava fotoğraflarında dere yatağında kaldığından bahisle davanın reddine karar verilmiş ise de; yapılan araştırma, inceleme ve uygulama karar için yeterli bulunmamaktadır. Çekişmeli taşınmazın niteliği konusunda jeodezi veya fotogrametri uzmanı harita mühendisi bilirkişisinden rapor alınmadığı gibi, harita mühendisi ibraz ettiği raporda da 2001 tarihli hava fotoğrafında taşınmazın yerleşim alanında kaldığı belirtilmiştir. Jeoloji mühendisi bilirkişisi çekişmeli taşınmazın aktif dere yatağı niteliğinde olmadığını, dere ile arasında 2-3 metre arasında kot farkının bulunduğunu yağışlı mevsimde dere yatağının aktifleştiğini belirttiği halde taşınmazın aktif dere yatağının etkisi altında kalıp kalmadığı konusunda bir değerlendirme yapmamıştır. Diğer yandan ziraat mühendisi bilirkişisi çekişmeli taşınmazın imar-ihyaya tabi olup olmadığı tabi ise hangi tarihte tamamlandığı konusuna değinmemiştir. Ayrıca çekişmeli taşınmazın imar planı kapsamında kalıp kalmadığı konusunda da bu dosya ile temyiz incelemesi için Dairemize gelen 2014/10171 ve 10172 Esas sayılı dosyalar arasında çelişki bulunmaktadır. Eksik inceleme ile hüküm verilemez. Doğru sonuca ulaşılabilmesi için, çekişmeli taşınmazın bulunduğu yerin imar planı kapsamında bulunup bulunmadığı imar planı kapsamında ise imar planının hangi tarihte onaylandığı sorulup saptanmalı, imar planı var ve onaylanmış ise imar planının onaylandığı tarihten imar planı yapılmamış ise dava tarihinden geriye doğru en az 15-20-25 yıl öncesine ait en az üç ayrı evreye ilişkin yüksek çözünürlüklü hava fotoğraflarının Harita Genel Komutanlığından, aynı tarihler arasında düzenlenen fotoplan, fotometrik ve fotogrametrik paftaların ise, İl Kadastro Müdürlüğünden getirtilerek dosya arasına konulmalı, daha sonra taşınmaz başında fen bilirkişi,
ziraat fakültesi toprak bölümü öğretim üyelerinden seçilecek 3 kişilik ziraat mühendisinden oluşturulacak bilirkişi kurulu ve 3 kişilik jeolog bilirkişi kurulu huzuruyla yeniden keşif yapılmalı, keşif sırasında dinlenilecek davada yararı bulunmayan yerel bilirkişiler ve taraf tanıklarından taşınmazın öncesinin ne olduğu, taşınmaz üzerinde zilyetliğin bulunup bulunmadığı, varsa hangi tarihte ve ne zaman başladığı, zilyetliğin sürdürülüş biçimi, kimden kime ve nasıl intikal ettiği dere veya yatağı niteliğinde olup olmadığı, taşınmaz üzerinde ne olduğu,imar ihya edilip edilmediği edilmiş ise hangi tarihte tamamlandığı etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılmalı, komşu taşınmazların dayanak kayıtlarında nizalı taşınmaz yönü ”çay ve kerho kuyusu” okuduğu gözetilerek bu sınırlardan kastın çekişmeli taşınmaz mı olduğu net bir şekilde sorulmalı, jeodezi ve fotogrametri uzmanı harita mühendisi bilirkişiye büro incelemesine dayalı hava fotoğrafları ve uydu fotoğrafları üzerinde stereoskopik inceleme yaptırılmalı, çekişmeli taşınmazın konumu ve hangi hava fotoğrafında hangi nitelikte olduğu konusunda, 3 kişilik ziraat bilirkişi kurulundan çekişmeli taşınmazın belirtilen dönem içindeki niteliği, imar-ihya edilip edilmediği edilmiş ise hangi tarihte tamamlandığı ve kullanım durumunu kesin olarak belirtir şekilde, 3 kişilik jeolog mühendisi bilirkişi kurulundan ise çekişmeli taşınmazın aktif dere yatağı niteliğinde olup olmadığı aktif dere yatağı değil ise derenin etkisi altında kalan yerlerden olup olmadığı hususunda bilirkişilerden ayrıntılı ve gerekçeli raporlar alınmalı, daha sonra iddia ve savunma çerçevesinde toplanan tüm deliller birlikte değerlendirilerek karar verilmelidir. Mahkemece bu yönler göz ardı edilerek yazılı şekilde hüküm kurulması isabetsiz olup, davacı F.. M.. vekilinin temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde görüldüğünden kabulü ile hükmün BOZULMASINA, Yargıtay duruşması için belirlenen 1.100.00 TL vekalet ücretinin aleyhine temyiz olunan taraftan alınarak duruşmada kendisini vekil ile temsil ettiren davacı tarafa verilmesine, peşin yatırılan temyiz karar harcının talep halinde temyiz edene iadesine, 11.11.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.