YARGITAY KARARI
DAİRE : 16. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2011/5961
KARAR NO : 2012/3580
KARAR TARİHİ : 17.04.2012
MAHKEMESİ :KADASTRO MAHKEMESİ
Taraflar arasında kadastro tespitinden doğan dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay’ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Kadastro sırasında 189 ada 37 parsel sayılı 252,04 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz 1995 yılından beri taş duvarla çevrilip bahçe haline getirilerek … tarafından kullanılmakla birlikte tapu kaydı nedeniyle Hazine adına tespit edilmiştir. Davacı İbiş oğlu …, yasal süresi içinde kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak dava açmıştır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın kabulüne ve çekişmeli parselin davacı … adına tesciline karar verilmiş; hüküm, davalı Hazine vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece; çekişmeli taşınmaz üzerinde davacı yararına zilyetlikle edinme koşullarının oluştuğu kabul edilerek karar verilmiş ise de, yapılan araştırma, inceleme ve uygulama karar vermeye yeterli bulunmamaktadır. Çekişmeli taşınmazın kadastro tespiti 27.08.1991 tarih (7) numaralı tapu kaydı nedeniyle Hazine adına yapıldığı halde, mahkemece kadastro tespitinin dayanağını oluşturan tapu kaydı getirilip yöntemince uygulanmadan karar verilmesinde isabet bulunmadığı gibi; kadastro tespitine aykırı sonuca ulaşıldığı halde, kadastro tespit bilirkişileri dinlenilmeden ve davacı tanıkları keşif mahallinde değil oturumlarda dinlenilerek karar verilmesi de isabetsizdir. Eksik araştırma, inceleme ve uygulama ile karar verilemez. Doğru sonuca ulaşılalabilmesi için; kadastro tespitinin dayanağını oluşturan 27.08.1991 tarih (7) numaralı tapu kaydı, oluşumuna esas belgeler ve varsa özellikle krokisi ile tesisinden itibaren tüm tadavülleri ile dosya içine getirildikten sonra; mahallinde yerel bilirkişi kurulu, kadastro tespit bilirkişileri ve taraf tanıkları hazır olduğu halde mahallinde yeniden keşif yapılmalıdır. Keşifte; kadastro tespitinin dayanağını oluşturan tapu kaydının kapsamı varsa uygulanabilir krokisi uygulanmak suretiyle, krokisi yoksa ya da uygulama yeteneği bulunmuyorsa, tapu kaydının mevki ve tüm sınırları tek tek yerel bilirkişi ve taraf tanıklarına okunarak ve yerel bilirkişi ve tanıklarca gösterilen, sınırlar fen bilirkişisine işaret ettirilerek yöntemince mahalline uygulanıp belirlenmeli, yerel bilirkişi ve tanıklarca gösterilen sınırlar dosya içine getirtilerek komşu taşınmazlara ait kadastro tespit tutanakları ve dayanaklarını oluşturan kayıtlarla denetlenmelidir. Bu şekilde yapılacak uygulama ile çekişmeli taşınmazın kadastro tespitinin dayanağını oluşturan tapu kaydının kapsamında kaldığının belirlenmesi halinde; tapu kaydının ne şekilde oluştuğu, tapu kaydının oluşum şekli itibariyle davacıyı veya bayilerini bağlayıcı nitelikte olup olmadığı değerlendirilmeli; davacıyı bağlayıcı olmadığı sonucuna varıldığında mülkiyet belgesi niteliğindeki tapu kaydının kapsamı üzerinde sürdürülen zilyetliğin hukuken değer taşımadığı dikkate alınarak, davacı veya bayileri yararına Hazine adına oluşan tapu kaydının ne amaçla oluşturulduğu araştırılmalı, tapu kaydının oluşum tarihine kadar edinme koşullarının gerçekleşip gerçekleşmediği tartışılmalı, çekişmeli taşımazın dayanılan tapu kaydının kapsamı dışında kaldığının belirlenmesi halinde ise; yerel bilirkişi kurulu ve taraf tanıklarından öncesinin ne olduğu, kim tarafından kullanılmaya başlandığı, zilyetliğin kimden kime ne şekilde geçtiği, çekişmeli taşınmazın herhangi bir kamu hizmetine tahsis edilip edilmediği, tek tek ve olaylara dayalı olarak sorulup saptanmalı; yerel bilirkişi ve tanık sözleri komşu taşınmazlara ait kadastro tutanağı örnekleri ile varsa kadastro tespitlerinin dayanaklarını oluşturan kayıtlarla denetlenmelidir. Yerel bilirkişi ve tanık sözleri arasında doğabilecek çelişkiler ile kadastro tutanağının edinme sebebi bölümünde bildirilen olaylara aykırı sonuçlara ulaşılması halinde de, tüm tespit bilirkişileri tanık sıfatıyla dinlenilerek aykırılığın giderilmesine çalışılmalıdır. Keşfe katılacak ziraatçi bilirkişiden çekişmeli taşınmazın niteliğini bildiren, zilyetlikle edinilebilecek yerlerden olup olmadığı ile üzerinde sürdürülen zilyetliğin şekli ve süresini irdeleyen, eğim, toprak yapısı ve bitki deseni yönlerinden komşu taşınmazlarla karşılaştırmalı değerlendirmeyi içeren, çekişmeli taşınmazın değişik yönlerden çekilecek fotoğrafları ile desteklenen, fen bilirkişisinden ise yapılacak keşif ve uygulamaları izleyip denetlemeye olanak veren, yerel bilirkişi ve tanıklarca gösterilen sınırların işaretlendiği, varsa kadastro tespitinin dayanağını oluşturan tapu kaydının eki kroki ile kadastro paftasını çakıştırmalı şekilde birlikte gösteren ayrıntılı raporlar alınmalıdır. Bundan sonra toplanan ve toplanacak tüm deliller birlikte değerlendirilerek ulaşılacak sonuca göre bir karar verilmelidir. Davalı Hazine vekilinin temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde bulunduğundan kabulü ile hükmün BOZULMASINA, 17.04.2012 gününde oybirliğiyle karar verildi.