YARGITAY KARARI
DAİRE : 16. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2011/5186
KARAR NO : 2011/4479
KARAR TARİHİ : 20.09.2011
MAHKEMESİ :KADASTRO MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : KADASTRO
Taraflar arasında kadastro tespitinden doğan dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay’ca duruşmalı olarak incelenmesi istenilmekle; duruşma için belli edilen gün ve saatte temyiz eden … vekili Avukat … ile aleyhine temyiz istenilen Hazine vekili Avukat Sema Selçuk geldiler. Gelenlerin yüzlerine karşı duruşmaya başlandı. Tarafların sözlü açıklamaları dinlendikten sonra duruşmanın bittiği bildirildi. Süresi içinde inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu. GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Kadastro sırasında 194 ada 10 parsel sayılı 2694,98 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, komisyon tutanağı ile irsen intikal ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği nedeniyle … oğlu … adına tespit edilmiştir. Davacı …Köyü Tüzel Kişiliği vekili, yasal süresi içinde kesin hüküm ve çekişmeli taşınmazın mera olduğu iddiasına dayanarak dava açmıştır. Yargılama sırasında Hazine vekili, çekişmeli taşınmazın mera olarak sınırlandırılması istemiyle davaya katılmıştır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın kabulüne ve çekişmeli parselin mera olarak sınırlandırılıp özel siciline yazılmasına karar verilmiş; hüküm, davalı … vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece çekişmeli taşınmazın davacı Köy Tüzel Kişiliğinin dayanağını oluşturan ilamın kapsamında kaldığı ve kadim mera olduğu kabul edilerek karar verilmiş ise de; yapılan araştırma, inceleme ve uygulama karar vermeye yeterli bulunmamaktadır. Çekişmeli taşınmazın kapsamı içinde kaldığı kabul edilen Palu Asliye Hukuk Mahkemesinin 11.07.1951 tarihli ve 1949/40 Esas, 1951/152 Karar sayılı ilamı yöntemince mahalline uygulanarak kapsamı belirlenmediği gibi, mahkemece yapılan mera araştırması da yetersizdir. Eksik araştırma, inceleme ve uygulama ile karar verilemez. Doğru sonuca ulaşılabilmesi için; komşu köylerde oturan ve davada yararı bulunmayan, elverdiğince yaşlı kişiler arasından seçilecek üç kişilik yerel bilirkişi kurulu, tarafların aynı yöntemle bildirecekleri tanıkları, üç ziraat mühendisinden oluşacak ziraatçi bilirkişi kurulu ve uzman fen bilirkişi hazır olduğu halde mahallinde yeniden keşif yapılmalıdır. Keşifte dinlenilecek yerel bilirkişi ve taraf tanıklarından; davacı Köy Tüzel Kişiliğinin dayanağını oluşturan ilamın hüküm bölümünde geçen sınırların nereleri olduğu, çekişmeli taşınmazın öncesinin ne olduğu, kullanımın ne zaman başladığı ve ne şekilde sürdürüldüğü, kullanımın kimden kime ne şekilde intikal ettiği, zaman içinde sınırlarında genişleme olup olmadığı, komşu 194 ada 4 parsel sayılı mera parseli ile aralarında ayırıcı unsur bulunup bulunmadığı, çekişmeli taşınmazın öncesinin mera olup olmadığı veya meradan yer kazanılıp kazanılmadığı gibi hususlar tek tek ve olaylara dayalı olarak sorulup saptanmaya çalışılmalıdır. Yerel bilirkişi ve tanık sözleri, dosya içine getirtilecek, çekişmeli taşınmaza geniş sınırlarla tüm yönlerden
komşu parsel tutanak ve dayanakları ile denetlenmeli; Palu İcra Müdürlüğünün 06.12.1962 tarihli gayrimenkul teslim ve tahliye tutanağında imzaları bulunan kişilerin hayatta olup olmadıkları araştırılarak, hayatta olmaları halinde bu kişiler de keşifte hazır bulundurularak tanık sıfatıyla dinlenilmeli, yerel bilirkişi ve tanık sözleri arasında doğabilecek çelişkileri usulen giderilmeli, tespite aykırı sonuçlara ulaşılması halinde, kadastro tespit tutanağı ile komisyon inceleme tutanağında imzaları bulunan tüm tespit bilirkişileri tanık sıfatıyla dinlenilerek, beyanları arasında doğabilecek çelişkiler gerektiğinde yüzleştirme yapılarak yöntemince giderilmeye çalışılmalıdır. 3 kişilik ziraatçı bilirkişi kurulundan çekişmeli taşınmazın tarımsal niteliği ile üzerinde sürdürülen zilyetliğin şekli ve süresini bildirir, komşu parsellerle karşılaştırmalı değerlendirmeyi içerir, çekişmeli taşınmazın toprak yapısı, eğimi, bitki örtüsü ve diğer yönlerden komşu mera parselinden nasıl ayrıldığını, arada ayırıcı unsur bulunup bulunmadığını açıklar nitelikte, çekişmeli taşınmazın değişik yönlerden çekilecek fotoğrafları ile desteklenmiş ayrıntılı rapor alınmalıdır. Keşfe katılacak fen bilirkişisinden keşif ve uygulamaları izleyip denetlemeye olanak verir, davacı Köy Tüzel Kişiliğinin dayanağını oluşturan ilamda geçen sınırlar işaretlenmiş ve ilamın kapsamını gösterir, ayrıntılı ve çekişmeli taşınmaz ile komşu mera parselinin konumlarını yan kesit krokisi ile gösterip açıklayan ayrıntılı rapor alınmalıdır. Bu şekilde yapılacak araştırma, inceleme ve uygulamalara göre çekişmeli taşınmazın davacı Köy Tüzel Kişiliğinin dayanağını oluşturan ilamın kapsamında kalıp kalmadığı kesin olarak belirlenmelidir. Bundan sonra gerektiğinde ırsi ilişkilerini kanıtlamak yönünden ilgili veraset ilamları ve aile nüfus kayıtları dosya içine getirtildikten sonra ve yine Köy Tüzel Kişiliğinin dayanağını oluşturan ilam kapsamında kalıp aynı şekilde davalı bulunan tüm derdest davaların birleştirilerek görülmesi gereği de göz önünde bulundurulmak suretiyle toplanan ve toplanacak tüm deliller birlikte değerlendirilerek ve davacı Köy Tüzel Kişiliğinin dayanağını oluşturan ilamın, taraf olanlar veya akdi veya ırsi halefleri yönünden kesin hüküm oluşturacağı, taraf olmayan kişiler yönünden ise güçlü delil niteliğinde olabileceği gözetilerek ulaşılacak sonuca göre bir karar verilmelidir. Mahkemece bu hususlar gözardı edilerek hüküm kurulması isabetsiz olup, davalı vekilinin temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde görüldüğünden kabulüyle hükmün BOZULMASINA, Yargıtay duruşması için belirlenen 825.00 TL. vekalet ücretinin davacı taraftan alınarak kendisini duruşmada vekil ile temsil ettiren davalı tarafa verilmesine, 20.09.2011 gününde oybirliği ile karar verildi.