YARGITAY KARARI
DAİRE : 16. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2009/8048
KARAR NO : 2009/8288
KARAR TARİHİ : 03.12.2009
MAHKEMESİ :Kadastro Mahkemesi
Taraflar arasında kadastro tesbitinden doğan dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay’ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Kadastro sırasında 241 ada 11 parsel sayılı 92269.15 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, devletin hüküm ve tasarrufu altındaki ham toprak niteliğindeki yerlerden olması nedeniyle davalı Hazine adına tespit edilmiştir. Davacı … vekili, yasal süresi içinde tapu kaydı, satın alma ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak; davacı … vekili, yasal süresi içinde vergi kaydı, irsen intikal ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak ayrı ayrı dava açmışlardır. Mahkemece davalar birleştirilerek yapılan yargılama sonunda davaların kabulüne ve çekişmeli parselin 16.05.2008 tarihli uzman bilirkişi raporunda (A) harfi ile gösterilen bölümünün davacı …, (B) harfi ile gösterilen bölümünün davacı … adına tesciline karar verilmiş; hüküm, davalı Hazine vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece çekişmeli taşınmazın uzman fen bilirkişi tarafından (A) ve (B) harfleri ile işaretlenen bölümleri yönünden davacılar yararına edinme koşullarının oluştuğu kabul edilerek yazılı şekilde hüküm kurulmuşsa da, yapılan araştırma, inceleme ve uygulama hüküm için yeterli bulunmamaktadır. Dosya içine getirtilen komşu parsel tutanak örneklerine göre çekişmeli taşınmaz kuzeybatı yönünden bitişik dereden sonra gelen 245 ada 70 parsel sayılı mera parseline sınır bulunmaktadır. Mahkemece mera yönünden yöntemince araştırma yapılmadığı gibi, davacı …’in dayanağını oluşturan tapu kaydının oluşumuna esas ilamın onaylı örneği ve haritası dosya içine getirtilmeden, özellikle 92269.15 m2 yüzölçümünde ve tespit niteliği ham toprak olan taşınmazın tüm bölümleri hakkında araştırma yapılmadan, mahkemenin keşif tutanağına da geçen gözlemine aykırı olarak hüküm kurulmuştur. Eksik araştırma, inceleme ve uygulama ile karar verilemez. Doğru sonuca ulaşılabilmesi için, davacı …’in dayanağını oluşturan tapu kaydının oluşumuna esas ilamın onaylı örneği ve haritası dosya içine getirtildikten sonra, mahallinde komşu köylerde oturan ve davada yararı bulunmayan elverdiğince yaşlı kişiler arasından seçilecek üç kişilik yerel bilirkişi heyeti, tarafların aynı şekilde bildirecekleri taraf tanıkları, tüm tespit bilirkişileri ile üç kişilik ziraatçı bilirkişi kurulu ve uzman fen bilirkişi hazır olduğu halde yeniden keşif yapılmalıdır. Yapılacak keşifte, yerel bilirkişi ve taraf tanıklarından, çekişmeli taşınmazın öncesinin ne olduğu, kimden kime kaldığı, kim tarafından hangi tarihten beri ve hangi sınırlarla kullanıldığı, komşu mera parselinden ne şekilde ayrıldığı, öncesinin mera olup olmadığı; davacıların dayanaklarını oluşturan tapu ve vergi kayıtlarında geçen mevki ve hudutların nereler olduğu gibi hususlar tek tek olaylara dayalı olarak sorulup saptanmaya çalışılmalı; beyanları arasında doğabilecek çelişkilerin yöntemince giderilmesine çalışılmalıdır. Tespite aykırı sonuçlara ulaşılması halinde hazır bulunacak tüm tespit bilirkişileri tanık sıfatıyla dinlenilerek aykırılıkların giderilmesine çalışılmalıdır. Keşfe katılacak ziraatçı bilirkişi kurulundan, çekişmeli taşınmazın tarımsal niteliğini bildirir, öncesinin mera olup olmadığını açıklar, komşu parsellerle karşılaştırmalı ve gerektiğinde faklı nitelikte bulunan taşınmaz bölümleri ile farklılıklarını bildirir, gerektiğinde, tüm yönlerden ve tüm bölümler hakkında çektirilecek fotoğraflarla desteklenecek rapor alınmalıdır. Keşfe katılacak uzman fen bilirkişisinden keşif ve uygulamayı izleyip denetlemeye olanak verir, davacıların dayanaklarını oluşturan kayıtların uygulamalarını gösterir, ayrıntılı özellikle davacı …’in dayanağını oluşturan kaydın fenni sıhhate haiz krokisinin olup olmadığı ile 3402 sayılı Kadastro Kanunu’nun 20. maddesinde düzenlendiği gibi öncelikle varsa fenni sıhhate haiz haritası uygulanmak suretiyle, fenni sıhhate haiz haritası yoksa yöntemince uygulama sonucu tapu kapsamını bildirir rapor alınmalıdır. Gerektiğinde çekişmeli taşınmazın tüm yönlerden ve tüm özelliklerini bildirmek üzerine çektirilecek fotoğrafları üzerine uzman fen bilirkişisince, çekişmeli taşınmazın kadastral sınırlarının işaret ettirilmesi sağlanmalıdır. Bundan sonra toplanan ve toplanacak tüm deliller birlikte değerlendirilerek ulaşılacak sonuca göre bir karar verilmelidir. Davalı Hazine vekilinin temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde görüldüğünden kabulü ile hükmün BOZULMASINA, 03.12.2009 gününde oybirliği ile karar verildi.