YARGITAY KARARI
DAİRE : 16. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2007/1650
KARAR NO : 2007/2346
KARAR TARİHİ : 19.06.2007

MAHKEMESİ :Kadastro Mahkemesi

Taraflar arasında kadastro tesbitinden doğan dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay’ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Yargıtay bozma ilamında özetle; “116 parselin mahkemenin 2.12.1991 tarih, 1985/248 esas, 1991/336 karar sayılı ilamı ile mera olarak sınırlandırıldığı, davalıların kararı temyiz etmediklerinden onlar yönünden kesinleştiği, Hazine’nin temyizi üzerine kararın bozulduğu, yapılan araştırma ile taşınmazın mera olmadığı belirlendiğinden 116 parselin tamamının Hazine adına tesciline karar verilmesinin gerektiği, 115 sayılı parselle ilgili uyuşmazlığın, davaya konu parselin 1505 sayılı Kanun hükümleri gereğince kamulaştırılıp kamulaştırılmadığı, kamulaştırılmamış ise tespite esas olan ve davalı tarafın dayanağını oluşturan tapu kayıtlarının buraya ait bulunup bulunmadığı veya adlarına tespit edilen bölüm üzerinde zilyetlikle mülk edinme şartlarının gerçekleşip gerçekleşmediği konusunda olduğu Dairemizin 2004/14605 sayılı dosyası içerisine celp edilen harita, belge ve kayıtların tetkikinden 1505 sayılı Yasa gereğince geçerli bir kamulaştırmanın yapıldığının anlaşıldığı, aynı nedene dayanılarak açılan davaların birleştirilmesi, kamulaştırma ile ilgili idari tahkikat evrakları, haritalar ve kamulaştırma sonunda tapu oluşmuş ise bu tapu kaydı ve eklerinin yöntemince uygulanıp kapsamının belirlenmesi, taşınmazın kamulaştırılan alan içerisinde kalıp tapuya bağlanması halinde, tahsise konu edilip edilmediğinin, kamulaştırma kapsamı dışında ise taşınmazın öncesinin, niteliğinin ve kullanım durumunun araştırılması” gereğine değinilmiştir. Mahkemece bozmaya uyularak yapılan yargılama sonunda, çekişmeli parsellerin davacı Hazine adına tesciline karar verilmiş; hüküm, davalı … mirasçısı … tarafından temyiz edilmiştir.
1- Dosya içeriğine, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına, hükmüne uyulan bozma ilamında belirtildiği şekilde işlem yapılıp sonucuna göre hüküm kurulmuş bulunmasına göre davalı … mirasçısı …’un 116 numaralı parsele ilişkin tüm temyiz itirazlarının reddi ile hükmün bu parsel yönünden ONANMASINA,
2- Davalı … mirasçısı …’un 115 numaralı parsele ilişkin temyizine gelince; hükmüne uyulan bozma ilamında belirtildiği üzere taraflar arasındaki uyuşmazlık davaya konu taşınmazın 1505 sayılı Kanun hükümleri gereğince kamulaştırılıp kamulaştırılmadığı, kamulaştırılmamış ise tespite esas olan ve davalı tarafın dayanağını oluşturan tapu kayıtlarının buraya ait bulunup bulunmadığı veya adlarına tespit edilen bölüm üzerinde zilyetlikle mülk edinme şartlarının gerçekleşip gerçekleşmediği konusundadır. Mahkemece Hazine’nin iddia ettiği çalışma alanı içerisinde kamulaştırma işleminin yapıldığı ve dava konusu 115 nolu parselinde bu taşınmazlardan olduğu, kamulaştırma sonucu Hazine adına oluşan tapu kayıtlarında Şubat 930 tarih 1100 sıra nolu tapu kaydının çekişmeli 115 nolu parseli kapsadığı kabul edilmek suretiyle hüküm kurulmuş ise de; yapılan araştırma, inceleme ve uygulama hüküm için yeterli bulunmamaktadır. Mahkemece davacı Hazine’nin dayanağı olan ve kamulaştırma sonucu oluşan Şubat 930 tarih 1027 ila 1202 nolu tapu kayıtları ile davalı tarafın dayanağı olan Şubat 88 tarih 54 nolu tapu kayıtları ve komşu parsellerin tutanak ve dayanağı olan belgeler getirtildiği halde, bu kayıtlar tam olarak yerine uygulanıp kapsamları belirlenmemiş, öncesinin ne olduğu, kime ait bulunduğu, kamu orta malı mera niteliği taşıyıp taşımadığı ve kim tarafından ne zamandan beri ne suretle kullanıldığı bilirkişi ve taraf tanıklarından etraflıca sorulup tespit edilmemiş, yargılama sırasında toplanan deliller tutanağın edinme sebebi sütunundaki beyanlara aykırı düştüğü halde tespit bilirkişi tanık sıfatıyla dinlenilip aykırılığın giderilmesine çalışılmamış, teknik bilirkişiye uygulanan kamulaştırma sonunda oluşan tapu kaydı ile tespite esas olan tapu kayıtlarının kapsamını belirtir, keşfi takibe imkan verir kroki düzenlettirilmemiş, dava konusu taşınmazın tümünün davacı Hazine tarafından kamulaştırılıp kamulaştırılmadığı ile, kamulaştırmanın tapu kayıt maliklerinden …’nın 1/12 payına yönelik olup olmadğı hususları araştırılmamıştır. Ayrıca; tapu kayıtlarının incelenmesinden, Hazine’nin dayanağını oluşturan kamulaştırma sonucu oluşan Şubat 930 tarih 1027 ila 1202 nolu tapu kayıtlarında Hazine’nin taşınmazların 1/12 payının maliki olduğu, bu kayıtların 10.5.1958 tarihli tedavüllerinde ise 1/12 payın … mirasçılarının bir bölümüne kayden temlik yoluyla iade edildiği anlaşılmasına rağmen bu husus nazara alınmamıştır. Bu tür eksik ve yetersiz soruşturmaya dayanılarak karar verilemez. Doğru sonuca varılabilmesi için tarafların iddia ve savunmalarıyla ilgili tüm delilleri sorulup celp edilmeli, tarafların dayandıkları tapu kayıtları ve tüm komşu parsellerin tutanak ve dayanağını oluşturan belgeler getirtilip dosya ikmal edildikten sonra mahallinde yerel ve uzman bilirkişiler huzuru ile keşif icra edilmelidir. Keşif sırasında davacı Hazine’nin dayanağını oluşturan kamulaştırma sonucu oluşan Şubat 930 tarih 1027 ila 1202 nolu tapu kayıtları ile davalı tarafın dayanağı olan Şubat 88 tarih 54 nolu tapu kaydı yerel bilirkişiler yardımı uzman bilirkişiler aracılığıyla uygulanıp kapsamları belirlenmeli, taşınmazın kamulaştırılan alan içerisinde kalıp kalmadığı kesin olarak saptanmalıdır. Taşınmaz, davacı Hazine’nin dayanağını oluşturan kamulaştırma sonucu oluşan Şubat 930 tarih 1027 ila 1202 nolu tapu kayıtlarının kapsamı dışında ise; öncesinin ne olduğu, kime ait bulunduğu, davalı tarafın dayandığı kaydın bu yere ait olup olmadığı, kamu orta malı mera niteliği taşıyıp taşımadığı ve kim tarafından ne zamandan beri ne suretle kullanıldığı bilirkişi ve taraf tanıklarından etraflıca sorulup tespit edilmeli, yargılama sırasında toplanan delillerin tutanağın edinme sebebi sütunundaki beyanlara aykırı düşmesi halinde tespit bilirkişileri tanık sıfatıyla dinlenilip aykırılığın giderilmesine çalışılmalı, beraberde götürülecek teknik bilirkişiye uygulanan kamulaştırma sonucu oluşan tapu kaydı ve tespite esas olan tapu kayıtlarının kapsamını belirtir, keşfi takibe imkan verir kroki düzenlettirilip ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınmalı, dava konusu taşınmazın tümünün davacı Hazine tarafından kamulaştırılıp kamulaştırılmadığı, kamulaştırmanın tapu kayıt maliklerinden …’nın 1/12 payına yönelik olup olmadığı, Hazine’nin dayanağını oluşturan kamulaştırma sonucu oluşan Şubat 930 tarih 1027 ila 1202 nolu tapu kayıtlarında Hazine’nin taşınmazların 1/12 payının maliki olduğu, bu kayıtların 10.05.1958 tarihli tedavüllerinde ise 1/12 payın … mirasçılarının bir bölümüne kayden temlik yoluyla iade edilip edilmediği hususları üzerinde durulmalı, bundan sonra tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmelidir. Eksik inceleme ile yazılı olduğu şekilde hüküm kurulması isabetsiz, davalı … mirasçısı …’un temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde bulunduğundan kabulü ile hükmün BOZULMASINA, 19.06.2007 gününde oybirliğiyle karar verildi.