YARGITAY KARARI
DAİRE : 15. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2018/803
KARAR NO : 2018/5172
KARAR TARİHİ : 20.12.2018
Mahkemesi :… Bölge Adliye Mahkemesi 27. Hukuk Dairesi
Yukarıda tarih ve numarası yazılı olan Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Dairesi’nce verilen kararın temyizen tetkiki davalı-karşı davacı birleşen dosya davalısı vekili ile asli müdahil vekili tarafından duruşmalı olarak istenmiş, duruşma talebi kabul edilerek 20.11.2018 tarihinde yapılan duruşmaya davacı-karşı davalı birleşen dosya davacısı vekili Avukat … ile davalı-karşı davacı birleşen dosya davalısı vekilleri Avukat …, Avukat …, Avukat … ve asli müdahil vekili Avukat … geldi. Temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşıldıktan ve hazır bulunan taraflar avukatları dinlendikten sonra vaktin darlığından ötürü işin incelenerek karara bağlanması başka güne bırakılmıştı. Bu kere dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği konuşulup düşünüldü:
– K A R A R –
Asıl dava, kira tazminatı ve kira yardımı alacağı istemiyle başlatılan icra takibine yapılan itirazın iptâli, takibin devamı ve icra inkâr tazminatı; karşı dava, tapu iptâl ve tescil fazla imalât bedelinin tahsili; karşı davaya asli müdahale şeklinde açılan dava, tapu iptâl ve tescil; birleşen dava ise eksik ve ayıplı işler giderim bedelinin tahsili istemine ilişkin olup, ilk derece mahkemesi tarafından yapılan yargılama sonunda asıl davanın kısmen kabulüne, karşı davada fazla imalât bedelinin kısmen kabulüne, 25 numaralı bağımsız bölüme ilişkin tescil talebinin birlikte ifa kuralı gereğince kabulü ile davacı-karşı davalı yüklenici adına kayıt ve tesciline, asli müdahil tarafından açılan davanın reddine, birleşen davanın ise kısmen kabulüne dair verilen kararın taraflarca istinaf edilmesi sonucunda … Bölge Adliye Mahkemesi 27. Hukuk Dairesi’nin 2017/199 Esas 2017/502 Karar sayılı ilamı ile karşı davada davacı arsa sahibinin harç ve yargılama giderlerinden sorumlu tutulmasının doğru olmadığı gibi davacı-karşı davalı yüklenicinin de kısmen reddedilen fazla imalât bedeli alacağı ile ilgili aleyhine hükmedilen vekâlet ücretinin fazla hesaplandığı gerekçesiyle karşı davada istinaf taleplerinin kabulüne, asıl, birleşen ve asli müdahale davası ile ilgili istinaf başvurusunun reddine dair verilen kararın davalı-karşı davacı yüklenici vekili ile asli müdahil vekili tarafından temyiz edildiği anlaşılmıştır.
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle HMK 355. maddedeki kamu düzenine aykırılık halleri resen gözetilmek üzere istinaf incelemesinin, istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılacağı kuralına uygun biçimde inceleme yapılıp bir isabetsizlik bulunmaksızın karar verilmiş olmasına, dava şartları, delillerin toplanması ve hukukun uygulanması bakımından da hükmün bozulmasını gerektirir bir neden bulunmamasına göre asli müdahilin tüm, davalı-karşı davacı yüklenicinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.
2-Taraflar arasında … 11. Noterliği 10.10.2007 tarih ve 42734 yevmiye numaralı kat karşılığı inşaat sözleşmesi uyarınca davalı-karşı davacı yüklenicinin, davacı-karşı davalı arsa sahibine ait … İli … Köyü … ada 2 parselde kayıtlı bulunan taşınmazı üzerine 26 dairelik bina yapılacağı, bundan 11 adet bağımsız bölümün arsa sahibine, 15 adet bağımsız bölümün ise yükleniciye ait olacağı, işin teslim süresinin sözleşme tarihinden itibaren 3 yıl 8 ay olduğu, işin süresinde teslim edilmemesi durumunda arsa sahibine her bir bağımsız bölüm için aylık 300 USD ödeneceği, 26.04.2010 tarihinde yapılan adi yazılı ek protokol ile de işin teslim tarihinin 10.06.2012 tarihi olarak belirlendiği, davalı-karşı davacı yüklenicinin 01.06.2011 tarihinden 01.06.2012 tarihine kadar süre uzatımının verildiği oniki ay boyunca davacı-karşı davalı arsa sahibinin ikamet ettiği adrese ait kira kontrat bedelinin yarısını ödeyeceği, bu tarihte teslim edilmemesi durumunda da asıl sözleşme de kararlaştırılan gecikme tazminatının ödeneceği düzenlenmiş, 14.11.2012 tarihinde yapılan adi yazılı protokolün 6. maddesiyle de arsa sahibine yarım aylık 525,00 TL kira yardımının aralık ayından itibaren 1.100,00 TL olarak teslim tarihine kadar ödeneceği, teslim tarihinin Nisan-Mayıs 2013 tarihi olarak planlandığı, teslim için gerekli kamu hizmetlerinin teslim tarihlerinden makul bir süre önce gelmesinin teslimlerin yapılabilmesi için gerekli koşul olduğu, çevre düzeninin kendilerinden kaynaklanmayan heyelan sebebiyle durmuş olup, önlem alması gereken üst parselin Belediyeye başvuru üzerine gereğinin yapılması konusunda uyarıldığı, EnerjiSa’nın elektrik taleplerini ödenek olmadığından 2013 Mart-Nisan aylarında karşılayabileceklerini bildirdiği, doğalgaz bağlantısının da … tarafından yapılmadığı, takibin devam ettiği düzenlenmiştir. Davacı-karşı davalı arsa sahibinin asıl davasında bağımsız bölümlerin teslim edilmemesi nedeniyle kira yardımı ve kira tazminatı talep ettiği, yargılama aşamasında alınan bilirkişi raporunda, bilirkişilerin bağımsız bölümlerin teslim edilmesi gereken 10.06.2012 tarihi ile 26.09.2014 takip tarihi itibariyle her bir bağımsız bölüm için sözleşmede düzenlenen 300 USD kira tazminatı hesaplandığında toplam 208.278,84 TL kira tazminatı olduğu, aralık-mayıs 2013 tarihleri için 1.100,00 TL’den 3.300,00 TL kira yardımı, Haziran 2013-Eylül 2014 tarihleri arası için de 17.600,00 TL kira yardımı hesaplandığı, mahkeme tarafından bu bedellerin davalı-karşı davacı yükleniciden tahsiline karar verildiği anlaşılmıştır.
Asıl davada taraflar arasındaki uyuşmazlık, 14.11.2012 tarihli protokol gereğince teslim tarihinin şarta bağlı olarak kararlaştırıp kararlaştırılmadığı, kararlaştırılmışsa şartların ne zaman gerçekleştiği, teslim süresinin ne zaman sona ereceği ve dava tarihi itibariyle teslimde gecikme bulunup bulunmadığı konularında toplanmaktadır. Taraflarca kabul edilen 14.11.2012 tarihli protokolün 6. maddesinde, inşaatın tesliminin Nisan-Mayıs 2013 olarak planlandığı ve teslim için gerekli kamu hizmetlerinin teslim tarihlerinden makul bir süre önce gelmesinin teslimlerin yapılabilmesi için gerekli koşul olduğu, böylelikle teslimin şarta bağlanmış olduğu anlaşılmaktadır.
İş bu durumda mahkemece yapılması gereken iş; ilgili kuruluşlardan altyapı hizmetleri ile ilgili gerekli bilgi ve belgelerin getirtilip, gerekli araştırma yapıldıktan sonra hükme esas alınan bilirkişi raporunu düzenleyen bilirkişilere dosyanın tevdi edilerek 14.11.2012 tarihli
protokolde belirtilen alt yapı ile ilgili koşulların gerçekleşip gerçekleşmediği, teslimde gecikmenin olup olmadığı, varsa bunun süreye etkisi ve buna göre gecikme tazminatı ve kira yardımı miktarının hesaplanması için ek rapor alınmasından ibaret olmalıdır.
Eksik inceleme ve hatalı değerlendirme sonucu verilen kararın bu nedenle bozulması uygun bulunmuştur.
SONUÇ: Yukarıda 1. bentte açıklanan nedenlerle asli müdahilin tüm, davalı-karşı davacı yüklenicinin sair temyiz itirazlarının reddine, 2. bent uyarınca davalı-karşı davacı yüklenicinin temyiz itirazlarının kabulü ile temyize konu … Bölge Adliye Mahkemesi 27. Hukuk Dairesi hükmünün HMK’nın 371. maddesi gereğince davalı-karşı davacı yüklenici yararına BOZULMASINA, HMK’nın 373/II maddesi gereğince … Bölge Adliye Mahkemesi 27. Hukuk Dairesi’nin 26.10.2017 tarih 2017/199 Esas 2017/502 Karar sayılı kararının kaldırılmasına, dosyanın bozma kararı doğrultusunda yeniden inceleme yapılıp karar verilmek üzere … Bölge Adliye Mahkemesi 27. Hukuk Dairesi’ne, karardan bir örneğin ise … … 2. Asliye Hukuk Mahkemesi’ne gönderilmesine, 1.630,00 TL duruşma vekillik ücretinin davacı-karşı davalı arsa sahibi ile asli müdahilden alınarak Yargıtay’daki duruşmada vekille temsil olunan davalı-karşı davacı yükleniciye verilmesine, ödediği temyiz peşin harcının istek halinde temyiz eden davalı-karşı davacı birleşen dosya davalısına geri verilmesine, 20.12.2018 gününde kesin olmak üzere oybirliğiyle karar verildi.