YARGITAY KARARI
DAİRE : 15. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2018/557
KARAR NO : 2019/684
KARAR TARİHİ : 19.02.2019
Mahkemesi :Asliye Hukuk Mahkemesi
Yukarıda tarih ve numarası yazılı hüküm taraf vekillerince temyiz edilmiş davalı vekili tarafından duruşma istenmiş ise de miktar itibariyle duruşma isteğinin reddiyle incelemenin evrak üzerinde yapılmasına karar verildikten sonra temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:
– K A R A R –
Dava, eser sözleşmesinden kaynaklanmakta olup, fazla ödemenin istirdadı ile alt yüklenici tarafından eksik ve kusurlu olarak yapılıp davacı yüklenici tarafından tamamlatılan işler bedelinin tahsili için yapılan ilamsız icra takibine itirazın iptâli ve takibin devamı istemine ilişkindir. Mahkemece davanın kısmen kabulüne dair verilen karar, taraf vekillerince temyiz edilmiştir.
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre taraf vekillerinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazları yerinde görülmemiş, reddi gerekmiştir.
2-Davacı yüklenici, davalı alt yüklenici olup 26.01.2011 tarihli sözleşme ile davalı alt yüklenici davacı yüklenicinin yapımını üstlendiği… Forum AVM’de bulunan mağaza inşaatının ekte belirtilen fiyat teklifinde yer alan elektrik tesisatına bağlı iş kalemlerinin temini, şantiyeye nakliyesi, montajı her türlü genel giderler ve işverenin kabulünün temini ile devreye alınması işini 13.500,00 TL + KDV bedelle üstlenmiştir. Sözleşmede yapılacak işler ve eki şartnamelerde nitelikleri gösterilmiştir. Bu yazılı sözleşme dışında yine taraflar arasında davacının yüklenicisi olduğu ……, …. ve … projelerinde elektrik işlerinin davalı alt yüklenici tarafından yapılması konusunda eser sözleşmesi ilişkisi kurulmuştur. 2. grup iş ile ilgili taraflar arasında düzenlenmiş yazılı sözleşme bulunmamaktadır. Yine bu grup işlerin bedeli konusunda taraflar belirli bir rakamda anlaşamamışlardır.
Davacı yüklenici tarafça yazılı ve sözlü eser sözleşmeleri uyarınca davalı alt yüklenicinin bir kısım işleri eksik kusurlu yaparak kendisinin tamamladığını ve hak edilen bedelden fazla ödeme yapıldığını ileri sürdüğüne göre TMK’nın 6. maddesindeki genel ispat kuralı uyarınca iddialarını ispat külfeti davacıya düşmektedir.
Davacı tarafça ticari defterleri delil olarak dayanılmış ve mahkemece davacının ticari defterleri kısmen lehine delil olarak kabul edilmiş ise de; 6100 sayılı HMK’nın 222/2 maddesi gereğince ticari defterlerin delil olarak kabul edilebilmesi için kanuna göre eksiksiz ve usulüne uygun tutulmuş, açılış ve kapanış onaylarının yaptırılması zorunlu olup, 2010 yılı yevmiye defter kapanış tasdiki bulunmadığı gibi, HMK’nın 222/3. maddesi koşulları da gerçekleşmediğinden
davacının defterlerinin tek başına lehine delil olarak kabul edilmesi mümkün değildir.
Eser sözleşmelerinde yüklenicinin hak ettiği ve ödenmeyen iş bedeli alacağı olup olmadığı ya da iş sahibinin fazla ödemesi olup olmadığının belirlenmesi için yüklenicinin sözleşme kapsamında gerçekleştirdiği imalâtların sözleşme fiyatları ile yazılı sözleşme bulunmayan imalâtlarında işin yapıldığı ileri sürülen tarihte yürürlükte bulunan 818 sayılı BK’nın 366. maddesi hükmünce yapıldığı yıl mahalli piyasa rayiçleri hesaplanıp kanıtlanan ödemeler düşüldükten sonra sonucuna göre belirlenmesi gerekir. Davacı yüklenici tarafından davalı alt yüklenicinin yazılı ve sözlü eser sözleşmesi kapsamında işi eksik bırakıp kendisinin tamamladığını yasal delillerle kanıtlayamadığı ve fatura tek başına alt yüklenicinin eksik ve kusurlu olarak bırakıp gittiğini ispata yeterli olmadığından somut olayda yazılı ve sözlü sözleşme kapsamında gerçekleştirilen tüm imalâtların alt yüklenici tarafından yapıldığının kabulü zorunludur. Yapılan işler ile ilgili yaptırılan delil tespiti, düzenlenen tutanak ya da başkaca bir delil bulunmadığından bunları tespiti için mahallinde keşif yapılması da ihtilafın çözülmesi için zorunludur.
Bu durumda mahkemece yazılı ve sözlü olarak kurulduğu kabul edilen sözleşmeler ve projelerde davalı alt yüklenicinin gerçekleştirdiği her bir sözleşme için ayrı ayrı iş ve imalâtların nelerden ibaret olduğu… Forum AVM’deki iş götürü bedelli olduğundan alt yüklenicinin bu işle ilgili eksik ve kusurlar dikkate alınmak ve düşülmek suretiyle gerçekleştirdiği imalâtın işin tamamına göre fiziki oranını tepsit ve bu oranın 13.500,00 TL + KDV götürü bedele uygulanmak suretiyle yazılı sözleşme kapsamında hak ettiği iş bedeli, yazılı sözleşme bulunmayan az yukarıda belirtilen 2. grup projelerde alt yüklenicinin gerçekleştirdiği elektrik işlerinin nelerden ibaret olduğu ve bunların yapıldığı ileri sürülen 2010 yılı mahalli piyasa rayiçleri ile bedeli konusunda, piyasa rayiçlerinin içerisinde KDV ve yüklenici kârı da bulunduğundan bunlar eklenmeksizin hak ettiği bedel ile ilgili mahallinde konusunda uzman bilirkişi kurulu marifetiyle yapılacak keşfe bağlı gerekçeli ve denetime elverişli rapor alınıp bu şekilde yazılı ve sözlü eser sözleşmesi gereği alt yüklenicinin hak ettiği toplam iş bedeli bulunduktan sonra davacı yüklenicinin kanıtladığı ödemeler düşülerek fazla ödeme iddiasına dayalı olarak itirazın iptâlini istemekte haklı olduğu miktarla ilgili sonucuna uygun bir karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ve yanlış değerlendirme ile yazılı şekilde hüküm tesisi doğru olmamış, kararın bozulması uygun bulunmuştur.
SONUÇ: Yukarıda 1. bentte açıklanan nedenlerle tarafların diğer temyiz itirazlarının reddine, 2. bent uyarınca kabulü ile hükmün taraflar yararına BOZULMASINA, ödedikleri temyiz peşin harçlarının istek halinde temyiz eden taraflara geri verilmesine, karara karşı tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme isteminde bulunulabileceğine 19.02.2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.