YARGITAY KARARI
DAİRE : 15. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2018/4744
KARAR NO : 2018/5079
KARAR TARİHİ : 17.12.2018
Mahkemesi :Ticaret Mahkemesi
Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki davalı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış, eksiklik nedeniyle mahalline iade edilen dosya ikmâl edilerek gelmiş olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:
– K A R A R –
Dava, eser sözleşmesinden kaynaklanan bakiye alacağın tahsili talebinden ibarettir. Davacı yüklenici, davalı ise iş sahibidir.
Davacı yüklenici vekili; davalı … Belediyesi tarafından ihalesi yapılan “…, …, … ilçeleri ile köy yollarında sathi yama ve sanat yapım işi”, “…, … ileçeri ile köy yollarında sathi yama ve sanat yapıları yapım işi” ve “… ilçesi Servetiye Cami Köyü, … arası bağlantı yolu yol üst yapım işi” işlerinin, davacı ortak girişim tarafından ihalesinin alınarak sözleşmelerinin imzalandığını ve bu sözleşmeler kapsamında yapılan imalâta ilişkin olarak düzenlenen hakedişlerin serbest hacimle ölçümleme yapılması gerekirken, sıkıştırılmış hali ile metreküp ölçümlerinin yapılarak ödemelerinin yapıldığını ve buna göre hakedişlerde eksik ödemeler düzenlendiğini belirterek, eksik ödemenin tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı iş sahibi idare vekili; Özel şartnamenin miktar ve ölçüm şekli başlıklı 2. maddesi gereğince ödemenin yapıldığını, teknik şartname ve sözleşme kapsamında hakedişlerin düzenlenmesinde imalât ölçülerinin sıkıştırılmış hacim üzerinden hesaplandığını, serbest hacim hesaplamasının mümkün olmadığını beyan ederek davanın reddini istemiştir.
Mahkemece davanın kabulüne dair verilen karar, davalı vekilince yasal süresi içerisinde temyiz edilmiştir.
Taraflar arasında 23.06.2010 tarihli “…, … ilçeleri ile köy yollarında sathı yama ve sanat yapım işi” başlıklı, “…, …, … ilçeleri ile köy yollarında sathi yama ve sanat yapım işi” başlıklı ve “… ilçesi Servetiye Cami köyü … arası bağlantı yolu üst yapı işi” başlıklı sözleşmeler, düzenlendiği çekişmesizdir. Sözleşmeler imzalandığı tarihte yürürlükte bulunan ve zaman bakımından uygulanması gereken mülga 818 sayılı Borçlar Kanun’un 355 ve devamı maddelerinde düzenlenen eser sözleşmesi niteliğindedir. Taraflar arasında imzalanan sözleşmelerin 8.2.1 maddesinde Yapım İşleri Genel Şartnamesi sözleşmenin ekleri arasında sayılmıştır. Yapım İşleri Genel Şartnamesi hükümleri 6100 sayılı Hukuk Muhakemesi
Kanunu’nun 193. maddesi (1086 sayılı HUMK’nın 287. maddesi) uyarınca delil sözleşmesi niteliğinde olup mahkemece re’sen gözetilmelidir (Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 08.12.2010 tarih, 2010/15-609 Esas, 2010/634 Karar sayılı içtihadı).
Sözleşmenin eki Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nin 40. maddesinde yüklenicinin geçici hakedişlere itirazı olduğu takdirde, karşı görüşlerinin neler olduğunu ve dayandığı gerekçeleri, idareye vereceği ve bir örneğini de hakediş raporuna ekleyeceği dilekçesinde açıklaması ve hakediş raporunu “idareye verilen …tarihli dilekçemde yazılı ihtirâzi kayıtla” cümlesini yazarak imzalaması gereklidir. Eğer yüklenicinin, hakediş raporunun imzalanmasından sonra tahakkuk işlemi yapılıncaya kadar, yetkililer tarafından hakediş raporunda yapılabilecek düzeltmelere bir itirazı olursa hakedişin kendisine ödendiği tarihten başlamak üzere en çok on gün içinde bu itirazını dilekçe ile idareye bildirmek zorunda olduğu, bu şekilde itiraz edilmediği takdirde hakedişi olduğu gibi kabul etmiş sayılacağı düzenlemesine yer verilmiştir. Yine kesin hakediş raporu ve hesap kesilmesine ilişkin 41. madde hükmünce, yüklenicinin itirazı olduğu takdirde itirazlarını 40. maddedeki usuller çerçevesinde dilekçe ile idareye bildirmesi gerekir.
Dava konusu somut olayda, davacı yüklenici her üç işte de granüler alttemel, granüler temel ve idare malı alttemel imalât kalemlerinde, ölçümlerde serbest hacim olarak ölçülüp ödeme yapılması gerekirken bu imalâtların sıkıştırılmış hali ile metreküp ölçümleri yapılmış ve buna göre hakedişler düzenlenerek ödeme yapılmıştır iddiasında ise de; “…, … ilçeleri ile köy yollarında sathı yama ve sanat yapım işi”başlıklı sözleşmeye ilişkin kesin hakedişe; “Dava ve talep haklarımız saklı kalmak kaydı ile” şeklinde ve “…, …, … ilçeleri ile köy yollarında sathi yama ve sanat yapım işi” başlıklı sözleşmeye ilişkin 11 nolu hakedişe; “Sıkışmış hacim bedeline ilişkin talebimiz saklı kalmak kaydı ile imzalıyorum.” şeklinde usule aykırı ve geçersiz bir şekilde yazarak imzaladığından hakediş raporlarını olduğu gibi kabul etmiş sayılır. Bu nedenle mahkemece, sabit olmayan davanın reddine karar verilmesi gerekirken kabulü yolunda hüküm kurulması doğru olmamış, kararın açıklanan nedenle bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davalı vekilinin temyiz itirazının kabulü ile hükmün temyiz eden davalı yararına BOZULMASINA, ödediği temyiz peşin harcının istek halinde temyiz eden davalıya geri verilmesine, karara karşı tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme isteminde bulunulabileceğine 17.12.2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.